آرتروز زانو و یا التهاب مفصل زانو که نوعی ازبین‌رفتن یا کاهش غضروف زانو است و به آن ساییدگی مفصل زانو نیز می‌گویند. در افراد مبتلا به آرتروز و ساییدگی مفصل زانو(OA)، غضروف انتهای استخوان، دچار فرسایش شده که در نتیجه منجر به رشد بیش از حد استخوان زیرین می‌شود. به مرور زمان این غضروف سفت و خشک شده و در نهایت تجزیه و تخریب می‌شود.
بعلت اینکه آرتروز زانو معمولا روال تخریبی پیش‌رونده و برگشت‌ناپذیر دارد، هدف از درمان، شامل بهبود عملکرد و کنترل درد بیماران است. انجام درمان زود هنگام می‌تواند احتمال حفظ یکپارچگی مفصل و عملکرد آن را برای سال‌های بعد و یا حتی تا آخر عمر افزایش دهد.
آرتروز زانو چیست؟
آرتروز التهاب یک یا چند مفصل است که نشانه های ابتدایی آن شامل درد، تورم و خشکی مفصل است. هر مفصلی در بدن ممکن است به این بیماری مبتلا شود، اما بروز آن در زانوها شایع‌تر است. آرتروز زانو می‌تواند انجام بسیاری از فعالیت‌های روزانه مثل راه رفتن و یا بالا رفتن از پله را سخت کند. آرتروز زانو در بسیاری از افراد علت اصلی از کار افتادگی جدی است. انواع اصلی آرتروز که بر زانو تأثیر می‌گذارد شامل آرتروز زانو، روماتیسم مفصل زانو و آرتروز پس از بروز حادثه می‌باشد.
علائم آرتروز زانو چیست ؟
در آرتروز زانو، مفصل زانو ممکن است دردناک و ملتهب باشد. معمولا درد به مرور و در طول زمان ایجاد می‌گردد. هر چند ممکن است شروع ناگهانی نیز داشته باشد. سایر نشانه های آرتروز زانو عبارتند از:
۱- خشکی و تورم مفصل زانو
۲- سختی در خم و راست کردن مفصل زانو
۳- افزایش درد پس از نشستن و استراحت
۴- افزایش درد زمان انجام فعالیت
تکه‌های آزاد غضروف و بافت‌های دیگر می‌تواند در حرکت نرم و راحت مفاصل مشکل ایجاد کند. در زمان حرکت کردن، زانو ممکن است قفل شده و یا در اصطلاح خشک شود. همچنین ممکن است صدای قژقژ، کلیک، یا صدای تق تق زانو (کریپتوس) شنیده شود. درد زانو گاهی باعث احساس ضعف و یا خمیدگی زانو می‌شود. بیشتر بیماران مبتلا به آرتروز زانو متوجه افزایش درد مفصل زانوی خود در هوای بارانی می‌شوند.
معاینه فیزیکی
در طول معاینه فیزیکی، متخصص طب فیزیکی و توانبخشی وجود نشانه های زیر را بررسی خواهد نمود:
۱ - تورم مفاصل، گرما، یا قرمزی
۲ - حساسیت به لمس زانو
۳ - محدوده حرکتی غیرفعال (با کمک) و فعال (بدون کمک) زانو
۴ - بی‌ثباتی مفصل
۵ - کریپتوس (احساس تق تق در داخل مفصل) در زمان حرکت زانو
۶ - احساس درد در هنگام تحمیل وزن روی زانو
درمان غیرجراحی آرتروز زانو
پزشک متخصص طب فیزیکی و توانبخشی با در نظر گرفتن همه موارد و علائمی که در معاینه متوجه می‌شود، تصمیم خواهد گرفت که چه درمانی را انجام دهد. معمولا جراحی آخرین درمان این بیماری به حساب می‌آید و امروزه با پیشرفت علم و ایجاد روش های نوین به راحتی می توان آرتروز زانو را بدون جراحی درمان نمود.
برخی از روش های غیرجراحی درمان آرتروز زانو که متخصصین طب فیزیکی و توانبخشی تجویز می‌کنند عبارتند از:
- تزریق ژل به زانو
- فیزیوتراپی
- تزریق پی آر پی
- طب سوزنی
- ورزش
