یکی از سؤالات شایع والدین این است که سینوزیت در کودکان چه علائمی دارد و آیا می‌تواند باعث تب در کودکان شود یا خیر؟ سینوزیت در کودکان به دلیل عدم تکامل کامل سینوس‌ها تا اواخر نوجوانی، شایع‌تر از بزرگسالان است و معمولاً توسط ویروس ایجاد می‌شود. این بیماری می‌تواند پس از سرماخوردگی یا عفونت دستگاه تنفسی فوقانی رخ دهد و با علائمی چون گرفتگی بینی، تب، تورم صورت، سرفه‌های مزمن و آبریزش بینی همراه باشد. تب ناشی از سینوزیت ممکن است خفیف یا شدید باشد و به دلیل عفونت باکتریایی، بیشتر از 3 روز طول بکشد. درمان عفونت سینوس در کودکان به شدت آن بستگی دارد و ممکن است شامل آنتی‌بیوتیک‌ها، داروهای ضد آلرژی و استروئیدها باشد.
برخلاف بزرگسالان، سینوس‌های کودکان تا اواخر نوجوانی به طور کامل تشکیل نمی‌شوند. این مسئله باعث می‌شود که آن‌ها بیشتر از بزرگسالان به التهاب‌های سینوسی یا سینوزیت که معمولاً توسط ویروس ایجاد می‌شود، مبتلا شوند. اگر آن‌ها به مهدکودک بروند یا سیستم ایمنی ضعیفی داشته باشند، خطر ابتلا افزایش می‌یابد. به‌طورکلی اگر تب کودک بیشتر از 3 روز ادامه پیدا کرد یا سایر علائم سینوزیت مثل گرفتگی بینی، تورم صورت، سرفه‌ها، ترشحات و اخلاط بیش از 10 روز طول کشید و به‌جای بهبود به‌مرورزمان بدتر شد، بهتر است برای تشخیص دقیق و دریافت درمان مناسب به یک دکتر سینوزیت کودکان در تهران مراجعه کنید. مراجعه به‌موقع به پزشک می‌تواند از بروز عوارض جدی مانند عفونت گوش و مشکلات تنفسی جلوگیری کند.
در این مقاله به بررسی این موضوع و راه‌های درمان سینوزیت و کاهش تب ناشی از آن می‌پردازیم:
سینوزیت در کودکان چیست؟
سینوزیت عفونت سینوس‌ها است که گاهی پس از عفونت دستگاه تنفسی فوقانی یا سرماخوردگی اتفاق می‌افتد. سرما باعث تورم و مسدودشدن سینوس‌ها می‌شود که می‌تواند عفونت آن‌ها را به وجود بیاورد. آلرژی نیز به دلیل تورم و افزایش مخاط می‌تواند منجر به سینوزیت شود؛ بنابراین سینوزیت در کودکان خردسال زمانی اتفاق می‌افتد که سینوس‌های آن‌ها به دلیل عفونت مسدود می‌شوند و نمی‌توانند به‌درستی تخلیه شوند.
3 نوع سینوزیت وجود دارد:
سینوزیت کوتاه‌مدت (حاد): علائم این نوع عفونت کمتر از 12 هفته طول می‌کشد و با درمان صحیح بهتر می‌شود.
سینوزیت طولانی‌مدت (مزمن): این علائم بیش از 12 هفته طول می‌کشد.
سینوزیت مکرر: این بدان معنی است که عفونت به طور مکرر عود می‌کند. یعنی سینوزیت حاد 3 بار یا بیشتر در یک سال رخ می‌دهد.
سینوزیت در کودکان چه علائم دارد؟
تشخیص سینوزیت در کودکان دشوارتر است؛ زیرا کودک شما ممکن است نتواند برخی از علائمی را که تجربه می‌کند، بیان کند و یا علائم آن ممکن است نتیجه شرایط دیگری مانند بیماری تنفسی یا آلرژی باشد. این امر توجه به علائم رایج عفونت سینوسی را ضروری می‌کند. اگر کودک شما بیش از 7 تا 10 روز علائم زیر را داشته باشد، ممکن است مبتلا به عفونت سینوسی باشد:
- گرفتگی بینی
گرفتگی بینی می‌تواند یکی از علائم هشداردهنده سینوزیت در کودکان باشد. سینوس‌های ملتهب، تنفس از طریق بینی را سخت‌تر کرده و کودک را مجبور می‌کند برای نفس‌کشیدن از دهان خود استفاده کند.
کودک شما ممکن است نتواند دقیقاً مشکل خود را منتقل کند، اما شما می‌توانید بر اساس نحوه نفس‌کشیدن یا صدای او در هنگام صحبت‌کردن این موضوع را متوجه شوید.
- تب
به دلیل باکتری‌های مهاجم در عفونت سینوسی، کودک شما ممکن است تب خفیف در حدود 37 تا 38 درجه سانتی‌گراد و در سینوزیت‌های حاد تب بالاتر را تجربه کند. همچنین ممکن است بیش از حد معمول عرق کند یا شما با لمس پیشانی او احساس گرما کنید. بهتر است از یک دماسنج برای تشخیص تب، استفاده کنید.
- تورم و حساسیت
سینوس‌های واقع بین چشم‌ها ممکن است به دلیل عفونت سینوسی ملتهب شوند. این التهاب باعث تورم و حساس شدن صورت کودک شما می‌شود.
به‌طورکلی تورم اطراف چشم که نه فقط در صبح بلکه در تمام طول روز وجود دارد، می‌تواند ناشی از سینوزیت باشد.
- سرفه
اگر کودک شما بیش از ده روز سرفه می‌کند و این سرفه‌ها در شب شدیدتر می‌شود، ممکن است عفونت سینوسی داشته باشد.
- آبریزش بینی
اگر کودک شما ترشح زرد یا سبز از بینی داشته باشد یا آبریزش بینی کودک شما بیش از هفت روز طول بکشد، این موضوع می‌تواند نشانه سینوزیت باشد.
- مخاط گلو
غدد موجود در پشت گلو برای به دام انداختن باکتری‌ها و ویروس‌ها و محافظت از بدن، مخاط ترشح می‌کنند. به طور معمول، این مخاط از بینی خارج می‌شود. اما گاهی این مخاط به سمت پایین گلو حرکت می‌کند که تشخیص داده نمی‌شود. هنگامی که مخاط بیش از حد در پشت گلو تولید می‌شود، می‌تواند گلوی کودک شما را تحریک کند و باعث شود که او نیاز داشته باشد گلوی خود را صاف کند یا بیشتر سرفه کند. همچنین، صدای خشن ناشی از تحریک گلو می‌تواند نشانه عفونت سینوسی باشد.
- سردرد
سردرد در کودکان شش‌ساله یا بزرگ‌تر می‌تواند نشانه‌ای از سینوزیت باشد. هنگامی که سینوس‌های کودک شما ملتهب می‌شود، فشار جمجمه افزایش می‌یابد که منجر به سردرد می‌شود.
- بوی بد دهان
درست مانند بزرگسالان، کودکان نیز گاهی اوقات بوی بد دهان را تجربه می‌کنند. سینوزیت باعث انباشته‌شدن مخاط در سینوس‌ها می‌شود و آن‌ها را به بستر مناسبی برای رشد باکتری‌ها تبدیل می‌کند. مخاط اضافی که عفونی شده است از سینوس‌ها و پایین به پشت گلو جریان می‌یابد. این مخاط در آنجا با هوایی که کودک شما بازدم می‌کند ترکیب می‌شود و بوی گندیده ناشی از عفونت به نفس او انتقال می‌یابد. اگر تنفس کودک شما منظم نیست و شما هم متوجه بوی بد دهان در کودکتان شده‌اید، ممکن است فرزندتان عفونت سینوسی داشته باشد.
- بدخلقی و خستگی
کودکان مبتلا به سینوزیت معمولاً تحریک‌پذیر هستند و ممکن است به دلیل ناراحتی که در بدن تجربه می‌کنند خوب غذا نخورند یا نخوابند، این مسئله باعث می‌شود زود خسته یا بدخلق شوند.
چگونه می‌توان تشخیص داد که علت تب در کودک سینوزیت است؟
تشخیص اینکه دلیل تب در کودک سینوزیت است یا خیر، نیازمند بررسی سایر علائمی است که قبلاً ذکر کردیم. اگر در کنار تب علائم دیگری که نشانه سینوزیت در کودکان است وجود داشته باشد می‌توان نتیجه گرفت که تب کودک ناشی از عفونت سینوس‌ها است.
تب ناشی از عفونت ویروسی معمولاً در عرض ۳ تا ۵ روز بهبود می‌یابد، اما اگر تب کودک بیشتر از این طول کشید، یا بعد از بهبود اولیه دوباره افزایش یافت، احتمال سینوزیت باکتریایی وجود دارد.
سینوزیت کودکان چگونه درمان می‌شود؟
درمان قطعی سینوزیت در کودکان به علائم، سن و سلامت عمومی کودک شما و همچنین شدت آن بستگی دارد.
سینوزیت حاد ممکن است خودبه‌خود بهتر شود. اگر این‌طور نبود بهتر است به یک پزشک مراجعه کنید تا برای کودک دارو تجویز کند. اگر سینوس‌های کودک شما با باکتری آلوده شده باشد، پزشک اصولاً برای ازبین‌بردن باکتری آنتی‌بیوتیک تجویز می‌کند. اگر علائم بعد از 3 تا 5 روز بهبود نیافته باشد، ممکن است آنتی‌بیوتیک دیگری را امتحان کند. برای سینوزیت ناشی از آلرژی، آنتی‌هیستامین‌ها و سایر داروهای مخصوص آلرژی می‌توانند کمک‌کننده باشند.
درمان سینوزیت مزمن ممکن است شامل ویزیت متخصص گوش و حلق و بینی، مصرف آنتی‌بیوتیک یا شربت برای سینوزیت کودکان، داروی کورتیکواستروئیدی استنشاقی، سایر اسپری‌های بینی حاوی آنتی‌هیستامین‌ها و ضد احتقان‌ها، قطره‌های بینی یا داروهایی برای شل کردن و پاک‌سازی مخاط باشد.
سینوزیت مکرر نیز با داروهای آنتی‌بیوتیک و داروهای آلرژی درمان می‌شود. گاهی پزشک کودک شما ممکن است شما را برای آزمایش و درمان به یک پزشک گوش و حلق و بینی یا فوق‌تخصص سینوزیت کودکان ارجاع دهد.
چگونه تب عفونت سینوسی را در کودکان پایین بیاوریم؟
اگر تب خفیف است و مشکلی ایجاد نمی‌کند، لزوماً نیازی به داروی خاصی نیست. نوشیدن مایعات و استراحت ممکن است بهترین درمان تب باشد. به‌طورکلی راه‌های مختلفی برای کمک به کاهش تب وجود دارد که عبارت‌اند از:
کاهش لباس‌ها و پتوهای اضافه: در هنگام تب، برای کودک از یک لایه لباس و یک پتوی سبک استفاده کنید. اگر لرز وجود دارد، لایه‌های سبک بیشتر اضافه کنید تا لرز متوقف شود.
حمام ولرم: استفاده از حمام ولرم برای کودک می‌تواند باعث کاهش دمای بدن شود. البته گاهی اگر دارو داده نشده باشد، دما ممکن است پس از آن دوباره افزایش یابد.
نوشیدن مایعات: دادن مایعات کافی مانند آب، آبمیوه و سوپ به کودک می‌تواند برای کاهش دمای بدن کمک‌کننده باشد. البته اگر فرزندتان تمایلی به خوردن آن ندارد، او را مجبور نکنید.
مصرف دارو: اگر کودکتان احساس بی‌قراری می‌کند، خوب نمی‌خوابد، استفراغ می‌کند و یا آب بدنش کاهش پیدا کرده است، دارو معمولاً مؤثرترین راه برای کاهش تب است. برای کاهش تب کودکان بالای 6 ماه اصولا از استامینوفن استفاده می‌شود. در برخی موارد، پزشک ممکن است به شما توصیه کند که هم از ایبوپروفن و هم استامینوفن استفاده کنید. این داروها دوزهای متفاوتی دارند، بنابراین دستورالعمل‌ها را به‌دقت دنبال کنید و وزن کودک خود را در نظر بگیرید تا بتوانید دوز دقیقی را استفاده کنید.
