یکی از بیماری‌های مربوط به آلت تناسلی در مردان فیموز است که تنها راه درمان آن به صورت قطعی، ختنه و جدا کردن پوست ختنه‌گاه به صورت کامل می‌باشد و جالب است بدانید که این بیماری تنها در افرادی بروز می‌کند که عمل ختنه را انجام نداده‌اند و با توجه به این موضوع این بیماری در کشور ما به ندرت مشاهده می‌شود، چرا که اکثر افراد به دلایل اعتقادی و مذهبی در بدو تولد و یا مدتی پس از آن کودک خود را ختنه می‌کنند. اما به نظر شما چرا این بیماری ایجاد می‌شود؟ آیا درمان دیگری برای این بیماری وجود دارد؟ در ادامه این وبلاگ کلینیک ختنه نوزادان تهران با ما همراه باشید تا در این مورد با یکدیگر بحث کنیم.
فیموز چیست؟
شاید در جمعیت‌های مسلمان نام این بیماری کمتر به گوش افراد خورده باشد، چرا که جوامع مسلمان بر اساس عقاید خود برای نوزادان پسر پس از تولد عمل ختنه را انجام می‌دهند که در حقیقت راه قطعی پیشگیری از بیماری فیموز و بسیاری از بیماری‌های مربوط به دستگاه تناسلی در مردان است. این بیماری در حقیقت جمع نشدن پوست ختنه‌گاه به دلیل تنگی این ناحیه است که به دلایل مختلفی ایجاد می‌شود. این تنگی می‌تواند به دلیل تجمع عفونت و چرک و یا دلایل دیگر ایجاد شده و مانع کشیده شدن پوست نوک آلت تناسلی شود.
البته باید توجه داشته باشید که در بدو تولد پیش پوست ختنه‌گاه به دلیل چسبندگی که بین این پوست و آلت تناسلی وجود دارد، قادر به حرکت نیست و این یک خصوصیت فیزیولوژیک و طبیعی است و نرمال محسوب می‌شود. اما در سنین بالاتر و سن بلوغ این چسبندگی وجود نخواهد داشت، بنابراین هرگونه چسبندگی بین آلت تناسلی و پوست ختنه‌گاه پاتولوژیک و غیر طبیعی در نظر گرفته می‌شود و احتمال بروز فیموز مطرح می‌شود.
علائم بیماری فیموز چیست؟
یکی از علائم اصلی و شایع در بیماری فیموز تورم پوست ختنه‌گاه به خصوص در هنگام ادرار است. علاوه بر تورم در هنگام ادرار، احساس سوزش نیز ممکن است نشان دهنده این بیماری باشد. مورد بعدی خاصیت جمع شدن پوست ختنه‌گاه است که یک فرد سالم باید به راحتی قادر به انجام این کار باشد و پوست ختنه‌گاه باید به راحتی جمع شود. گاهی نیز افراد مبتلا به بیماری فیموز زخم‌هایی در محل پوست ختنه‌گاه دارند که علامت وجود این بیماری است. همچنین برخی افراد احساس خارش و تحریک در نوک آلت تناسلی را به عنوان نشانه این بیماری گزارش کرده‌اند.
علاوه بر این‌ها احساس درد در هنگام رابطه جنسی، ترشحات سفید رنگ و بدبو که به صورت توده‌ای از زیر پوست ختنه‌گاه خارج می‌شوند و همچنین بثورات کوچک به صورت دانه‌های برجسته که گاهی ممکن است حاوی چرک باشند، از علائم و نشانه‌های این بیماری هستند. این نکته نیز شاید برای شما جالب باشد که گاهی برخی پزشکان برای درمان فیموز با استفاده از سوزن این چرک و ترشحات سفید رنگ را خارج کرده که می‌تواند بسیار دردناک باشد.
علت بیماری فیموز چیست؟
علت به وجود آمدن بیماری فیموز را می‌توان به طور عمده ختنه نکردن، دانست. چرا که ختنه کردن پسران راه درمان قطعی این بیماری است و اگر عمل ختنه را برای فرد انجام دهیم به صورت قطعی از ابتلا به این بیماری در آینده نیز جلوگیری خواهد شد.
علاوه بر این عدم رعایت مسائل بهداشتی می‌تواند از دلایل بروز بیماری فیموز باشد. رعایت نکردن بهداشت پس از دفع ادرار و همچنین بعد از رابطه جنسی باعث جمع شدن عفونت در زیر پوست ختنه‌گاه شده و این بیماری را به وجود می‌آورد. افزون بر این‌ها بیماری‌های هورمونی مانند لیکن اسکلروزوس را می‌توانیم به عنوان یکی از دلایل بروز فیموز بدانیم. لیکن اسکلروزیس یک بیماری پوستی است که در اثر عدم تعادل بین هورمون‌های بدن به وجود می‌آید و ممکن است در ادامه منجر به بروز این بیماری شود.
راه درمان بیماری فیموز چیست؟
برای درمان انواع بیماری فیموز که به صورت خفیف مشاهده شده‌اند روش‌های مختلفی پیش رو است اما باید بدانید که انجام عمل ختنه بهترین راه درمان بیماری است و فرد را از ابتلا دوباره در زمان آینده نیز مصون می‌سازد. برای درمان نوع خفیف ممکن است پزشک ماساژ روزانه نوک آلت تناسلی را با استفاده از پماد‌های استروئیدی پیشنهاد کند که این کار باید روزی دوبار و به مدت چند هفته انجام شود.
همانطور که در قسمت قبل گفته شد گاهی اوقات برخی پزشکان برای خروج چرک از زیر پوست ختنه‌گاه و درمان این بیماری با استفاده از سوزن و فشار اندک این چرک و عفونت را خارج می‌کنند. اما این روش برای بیمار ناخوشایند و رنج آور است و معمولا بیمار تمایل به انجام آن ندارد.
اما اگر بیماری فیموز پیشرفت کرده و شدید باشد معمولا ختنه که در حقیقت برداشتن پوست ختنه‌گاه به صورت کامل می‌باشد، توصیه شده است. اما گاهی ممکن است اعمال جراحی مشابه ختنه نظیر برداشتن قسمتی از پوست ختنه‌گاه انجام شود که در این درمان‌ها احتمال بروز دوباره و ابتلا به این بیماری در آینده نیز وجود دارد، بنابراین توصیه می‌شود درمان این بیماری با عمل ختنه انجام شود که فرد از اطمینان خاطر برخوردار شود.
راه پیشگیری از بیماری فیموز چیست؟
همانطور که می‌دانید کودکان و پسرانی که در هنگام کودکی و یا بزرگسالی عمل ختنه را انجام می‌دهند به بیماری فیموز مبتلا نمی‌شوند، با توجه به این موضوع روشن می‌شود که تنها راه قابل اطمینان برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری ختنه و برداشتن کامل پوست ختنه‌گاه در پسران است. همانطور که در قسمت‌های قبلی گفته شد علت اصلی این بیماری عدم رعایت بهداشت است، بنابراین افراد می‌توانند با رعایت بهداشت پوست ختنه‌گاه و پاکسازی کامل آن پس از دفع ادرار و رابطه جنسی از ایجاد عفونت در آن و بیماری فیموز جلوگیری کنند.
جمع بندی و سخن پایانی
همانطور که با مطالعه این مقاله پی‌بردید، ختنه و جدا کردن پوست ختنه‌گاه به صورت کامل از آلت تناسلی روشی مطمئن و قطعی برای درمان بیماری فیموز است. اما روش‌های دیگری نیز برای درمان این بیماری وجود دارد که معمول نبوده و کمتر توسط پزشکان مورد استفاده قرار می‌گیرد. گاهی نیز به جای ختنه که در آن پوست ختنه‌گاه به صورت کامل برداشته می‌شود، بخشی از این پوست را جدا می‌کنند. همینطور دانستید که با انجام عمل ختنه از ابتلا به این بیماری در زمان‌های آینده نیز پیشگیری خواهد شد.
