عوامل زیانآور ارگونومیک مهمترین علت اختلالات اسکلتی و عضلانی هستند. در این مطلب به بررسی عوامل زیانآور ارگونومیک در محیطهای مختلف و تاثیراتی که بر دستگاه اسکلتی و عضلانی میتوانند بگذارند میپردازیم.
خطرات ارگونومیک
عوامل زیانآور ارگونومیک به هر شرایط فیزیکی یا عاملی که در محل کار یافت میشود، اشاره دارد که میتواند باعث آسیب یا نگرانیهای سلامتی در کوتاه مدت و بلند مدت شود.
بسیاری از خطرات ارگونومیکی سیستم اسکلتی و عضلانی را تحت تأثیر قرار میدهد و باعث ایجاد درد یا فشارهایی میشود که ممکن است در ابتدا کوچک و ناچیز به نظر برسند، اما میتوانند به بیماریهای جدی تبدیل شوند که حتی میتوانند آسیب دائمی به بدن وارد کنند.
چرا خطرات ارگونومیک مهم است؟
لازم است که عوامل زیانآور ارگونومیک را در محیطهای مختلف و از جمله در محل کار جدی بگیرید. زیرا آنچه که به عنوان یک فشار کوچک عضلانی شروع میشود در نهایت میتواند باعث مشکلات سلامتی طولانی مدت شود. اگر به این خطرات رسیدگی نشود، میتواند منجر به صدمات و بیماریهایی شود که هم از نظر جسمی و هم از نظر روحی کارکنان را تحت تأثیر قرار میدهد.
شایع ترین آسیب های ارگونومیک در محیط کار چیست؟
اختلالات اسکلتی عضلانی (MSDs) یکی از علل اصلی بیماریها و آسیبها در بریتانیا است، به طوری که تصور میشود از هر چهار جمعیت عمومی یک نفر از نوعی بیماری اسکلتی عضلانی رنج میبرد و در نتیجه هر سال 10.8 میلیون روز کاری از دست میرود.
شایعترین انواع آسیبهای عوامل زیانآور ارگونومیک، تحت پوشش گستردهتر MSD، شامل سندرم تونل کارپال (CTS)، تاندونیت، کمردرد، گردن درد و آسیبها یا کشیدگی شانه، مچ یا آرنج است.
اگر از طریق برنامههای آموزشی ارگونومی مناسب برای کارکنان در تمام سطوح سازمان یا بهبود تجهیزات و حتی سبک کار، این آسیبها به درستی درمان نشوند یا به طور کامل از آنها پیشگیری نشود، میتواند منجر به مشکلات سلامتی طولانی مدت شود.
برخی از عوامل زیانآور ارگونومیک چیست؟
خطرات ارگونومیک را میتوان در هر محل کار یافت، اما اغلب شامل یکی یا ترکیبی از موارد زیر میشود:
• وضعیت بدنی نامناسب/حالات نامناسب
• بلند کردن بارهای سنگین
• کارهای سخت
• سطوح لغزنده
• وظایف و مسئولیتهای تکراری و یکنواخت
• صندلیها و ایستگاههای کاری بی کیفیت
• حرکات بدنی غیراصولی
شناسایی خطرات ارگونومیکی تجهیزات
در سبک کار اغلب کم تحرک امروزی، بسیاری از خطرات، ناشی از تجهیزاتی است که دارای ارگونومی ضعیف هستند. اینها میتوانند صندلیها، صفحهکلیدها، صفحهنمایشهای اداری با طراحی بد و همچنین ماشینها و ابزارهایی که در طول روز استفاده میشوند و بهصورت ارگونومیک طراحی نشدهاند، باشند.
ارگونومی و خطرات ایمنی که آنها به دنبال جلوگیری از آن هستند، تنها در حدود بیست سال گذشته در حوزه آگاهی عمومی بوده است، و در نتیجه، تجهیزات قدیمیتر به احتمال زیاد با در نظر گرفتن ارگونومی طراحی نشدهاند و میتوانند عوامل زیانآور ارگونومیک را تشدید نمایند، و موجب اختلالات گسترده اسکلتی و عضلانی شوند.
محیط کار
برای درک خطرات ارگونومیک بالقوه، به محیط کاری که در اختیار کارمندان قرار میدهید نگاهی دقیق بیندازید. چه کارهایی بارها و بارها و در چه موقعیتی تکرار میشوند؟
کارهایی که نیاز به جابجایی دستی دارند، به طور اجتناب ناپذیری نیاز به حرکت زیاد دارند که این خود موجب اختلالات و آسیبهای اسکلتی و عضلانی میشود. کارهایی که شامل تکرار مداوم یا فشار مداوم است.
همچنین ممکن است به سادگی این اتفاق بیفتد که کارگران یک اداره به مدت 8 ساعت در روز پشت کامپیوتر بنشینند، وضعیتی که نشان داده شده است که برای بدن انسان بسیار غیرطبیعی است و از عوامل زیانآور ارگونومیک است.
همچنین بهخاطر داشته باشید که اشیاء در محل کار کجا نگهداری میشوند، و آیا همه کسانی که نیاز به بازیابی دارند میتوانند به راحتی این کار را انجام دهند.
اثرات روانی
به راحتی میتوان فرض کرد که هر یک از عوامل زیانآور ارگونومیک شامل کشیدگی عضلات و کمر، بد است، اما این موضوع دور از ذهن است. در حالی که آسیبهای اسکلتی و عضلانی بخش عمدهای از خطرات شناخته شده و آشکار را ایجاد میکنند، اثرات روانی ارگونومی ضعیف در محل کار میتواند اثرات چشمگیری داشته باشد.
مشاغل تکراری و کسل کننده، نور ضعیف، محیطهای کاری ناسالم، و وضعیت بدنی نامناسب پایدار، همگی خطراتی در محل کار هستند که میتوانند به اثرات روانی منفی منجر شوند.
ما تازه شروع به درک سیستمهای پیچیده روانی و فیزیولوژیکی درون بدن انسان کردهایم، اما اثرات محیطهای کاری ضعیف بر روان ما میتواند ویرانگر باشد.
چگونه میتوان از عوامل زیانآور ارگونومیک جلوگیری کرد؟
در حالی که اغلب از بین بردن کامل خطرات در محل کار دشوار است، راههای مختلفی برای کاهش اثرات آنها وجود دارد. اینها میتوانند به سادگی جلسات آموزشی در مورد نحوه صحیح بلند کردن بارها یا به اندازه طراحی مجدد محل کار برای رسیدگی به برخی مسائل ایمنی و سازماندهی مجدد یا بازسازی نحوه انجام کار باشند.
کنترلهای اداری در مقابل مهندسی
دو روش مختلف برای کاهش یا حذف خطرات ایمنی، کنترلهای اداری و مهندسی است.
کنترلهای مهندسی شامل محدود کردن خطر عوامل زیانآور ارگونومیک از طریق ابزارهای فیزیکی مستقیم، مانند:
• تلاش کارکنان را با کمک در بلند کردن وسایل سنگین کاهش دهید.
• تغییر موقعیت اشیا یا طراحی مجدد فضاهای کاری برای بهبود وضعیت بدن و ایجاد موقعیتهای کاری بهتر
• اطمینان حاصل کنید که یک محیط کاری فضای کافی برای ارائه دامنه کامل حرکت مورد نیاز برای انجام یک کار تعیین شده در اختیار کارمندان دارد.
• کاهش بارهای وزنی در صورت امکان
کنترلهای اداری شامل تغییر فرآیندها و فعالیتها برای ایمنتر کردن آنها و کاهش تأثیر آنها بر آسیبهای ارگونومیک است، مانند:
• برچسب زدن بارهای سنگین با وزن صحیح آنها
• تنظیم سرعتی که کارکنان باید با آن کار کنند.
• استراحت کافی فراهم کنید.
• نگهداری اشیا در مکانهایی که هم به راحتی قابل بازیابی هستند و هم برای رسیدن به آن نیازی به فشار زیاد نیست.
• کارمندانی را که در موقعیتهای تکراری یا سخت کار میکنند، بچرخانید.
سخن پایانی
توجه به عوامل زیانآور ارگونومیک که شایعترین علت اختلالات اسکلتی و عضلانی هستند، بسیار مهم است. همه ما در محیطهای مختلف مثل محیط کار با این عوامل سر و کار داریم، بنابراین امیدواریم این مطلب در خصوص عوامل ارگونومیک و چگونگی بهبود وضعیت ارگونومیک محیط برای شما مفید واقع شده باشد.