مسمومیت با سرب به معنی بالا رفتن سطح سرب در بدن است. سرب، یک فلز بسیار سمی و کشنده است که در همه جا یافت میشود. زمانی که سرب چندماه یا چندسال در بدن جمع شود، مسمومیت ایجاد میکند. معمولا کودکان بیشتر در معرض این مسمومیت قرار میگیرند. این مسمومیت، بیشتر از طریق رنگ، و گرردوغبار موجود در ساختمانها ایجاد میشود. در این مقاله، علل ایجاد مسمومیت با سرب، علائم، تشخیص در درمان آن را برای شما توضیح میدهیم.
علل مسمومیت با سرب چیست؟
در زندگی روزمره، افراد زیادی ممکن است در معرض سرب قرار بگیرند. مسمومیت با سرب معمولا از طریق خوردن سرب و یا تنفس آن ایجاد میشود. بنابراین افرادی که در معدن کار میکنند، بیشتر در معرض این مسمومیت قرار میگیرند. همچنین در باتریها، بنزین، رنگها، و اکثر لوازم آرایشی سرب وجود دارد.
علائم مسمومیت با سرب چیست؟
مسمومیت با سرب علائم مختلفی دارد. هر یک از این علائم، ممکن است بر روی یکی از قسمتهای بدن تاثیر میگذارد. علائم مسمومیت با سرب، زمانی خود را نشان میدهد که سرب به مقادیر بسیار زیادی در بدن تجمع پیدا کرده باشد. این علائم در سنین مختلف متفاوت است.
علائم مسمومیت سرب درکودکان
برخی از علائم مربوط به مسمومیت در کودکان را میتوان به: درد شکم، استفراغ، حالت تهوع، از دست دادن اشتها، کاهش وزن، ضعف و خستگی و از همه مهمتر، کاهش شنوایی اشاره کرد.
علائم مسمومیت سرب در بزرگسالان
همانطور که گفتیم، کودکان بیشتر در معرض مسمومیت با سرب قرار میگیرند، اما این مسمومیت میتواند برای بزرگسالان هم خطرناک باشد. برخی از علائم مسمومیت با سرب در بزرگسالان، فشار خون بالا، درد مفاصل، سردرد، دردشکم، عدم تمرکز و در زنان باردار ممکن است باعث سقط جنین شود.
نحوه تشخیص مسمومیت با سرب
آزمایشات مختلفی برای تشخیص میزان سرب در بدن انجام می¬شود. معمولا مسمومیت سرب، با آزمایش سرب در خون تشخیص داده میشود. اما در بعضی مواقع ممکن است آزمایش از مغز استخوان هم برای تعیین میزان سرب در خون انجام شود. همانطور که گفته شد، مسمومیت با سرب در طول زمان آسیب پذیری بسیار زیادی دارد. این آسیب در کودکان خود را بیشتر نشان میدهد.
چه کسانی باید آزمایش انجام دهند؟
از آنجایی که کودکان بیشتر در معرض این مسمومیت قرار میگیرند، بهتر است کودکان کمتر از 6 سال که با کمبود آهن مواجه هستند، همچنین کودکان دارای اختلال در یادگیری، اوتیسم، و افرادی که به هر دلیلی با سرب در ارتباط هستند این آزمایش را انجام دهند.
عوارض مسمومیت با سرب
مسمومیت با سرب اگر به همراه علامت باشد راحتتر میتوان آن را درمان و بهبود بخشید. اما اگر این مسمومیت به صورت کاملا پنهانی و در دستگاه عصبی مرکزی باشد، ممکن است ادامه دار بوده و یا حتی دائمی باشد. بزرگترین خطر مسمومیت با سرب، آسیب به مغز است که صدمات آن میتواند غیرقابل بازگشت باشد. همچنین مقدار بسیار زیاد سرب در بدن، میتواند منجر به کما و حتی مرگ شود. فشار خون بالا و سقط جنین هم از دیگر عوارض مسمومیت با سرب است.
چگونه از مسمومیت با سرب پیشگیری کنیم؟
راه حلهای بسیار ساده وکاربردی برای پیشگیری از مسمومیت با سرب وجود دارد که چندمورد از آن را به شما معرفی میکنیم.
در این مقاله ، چندین بار این نکته گفته شد که کودکان بیشترین افرادی هستند که در معرض مسمومیت با سرب قرار میگیرند. سرب در طریق گردوغبار و خاک وارد بدن میشود. پس بهتر است پس از بازی، حتما دستها ی کودکان و همچنین اسباب بازی آنها را کاملا شسته و از گردوغبار پاک کنید.
یکی دیگر از راههای پیشگیری از مسمومیت سرب، تمیز کردن کفپوش های خانه، مبلمان، پنجرهها و سایر سطوح به همراه یک پارچه تمیز. همچنین بیرون در آوردن کفشها نیز از ورود سرب به داخل منزل جلوگیری میکند.
نکته دیگری که باید به آن توجه کنیم، این است که لولهکشی ساختمانهایی که قدیمی هستند، میتوانند محل تجمع سرب باشند. پس بهتر است قبل از استفاده از آب، حداقل یک دقیقه شیرآب را باز بگذارید.
یک رژیم غذایی سالم هم میتواند از جذب سرب در بدن پیشگیری کند. بهتر است وعده¬های غذایی کودکان حاوی کلسیم، ویتامین C، و آهن باشد تا به کاهش جذب سرب کمک کند.
همچنین لازم است هنگام خرید اسباب بازی برای کودکان به برچسب آن توجه کنید.
نحوه دفع سرب از بدن به چه صورت انجام می¬شود؟
سرب اگر در بدن ذخیره نشده باشد، از طریق کلیهها به عنوان نمک دفع می¬شود. تنفس هم کمک بسیار زیادی به دفع سرب میکند. همچنین کبذ، طحال، ریه و کلیه هم در دفع مقدار بسیار زیادی از سرب کمک شایانی میکنند.
راههای درمان مسمومیت با سرب
دو روش برای درمان مسمومیت با سرب وجود دارد. یکی از روشها شلی تراپی است. در این روش پزشک دارویی که متصل به سرب میباشد را برای بیمار تجویز میکند. این دارو از طریق دهان به صورت خوراکی وارد بدن میشود و سبب میشود سرب از طریق ادرار از بدن دفع شود.
روش بعدی برای درمان مسمومیت با سرب شلات تراپی گفته میشود. پزشکان از این روش بیشتر برای بزرگسالان استفاده می¬کنند. یکی از عوارض استفاده از این روش، اختلال در عملکرد کلیه است که منجر به حالت تهوع و درد شکم میشود.
نتیجهگیری
همانطور که در این مقاله گفته شد، سرب به دلیل بالا بودن میزان سمیت، بسیار خطرناک و حتی میتواند کشنده باشد. علل، علائم، راههای تشخیص و درمان را به شما معرفی کردیم تا بتوانید به راحتی و در کمترین زمان اقدامات اولیه را جهت رفع و بهبودی مسمومیت، انجام دهید.