سنگ های صفراوی یکی از بیماری های شایع دستگاه گوارش می باشد که نیاز به بستری دارد و در بالغین شایعتر از کودکان است . اگر چه این بیماری در کودکان ناشایع می باشد ولی شیوع آن در کودکان در حال افزایش است. سونو گرافی زیر سنگ های متعدد داخل کیسه صفرا را نشان می دهد.
انواع سنگ های کیسه صفرا در کودکان
1 – سنگ های سیاه که 48 درصد از سنگ های کیسه صفرا در کودکان را تشکیل می دهد و در بیماری های همولیتیک و افرادی که تغذیه وریدی دریافت می کنند ایجاد می شوند .
2 – سنگ های کربنات کلسیم که در با لغین نادر است و دومین نوع شایع سنگ صفرا در اطفال می باشد کع 24 درصد از سنگ های صفراوی کودکان را تشکیل می دهد
3 - سنگ های کلسترولی که شایعترین نوع سنگ صفرا در بالغین است و 21 درصد سنگ های صفراوی کودکان را شامل می شود و از کلسترول ، پروتین و بیلی روبین و کربنات تشکیل شده است
4 – سنگهای پروتینی که 5 درصد سنگ های صفراوی در کودکان را تشکیل می دهد
5 – سنگ های قهوه ایی که تنها 3 در صد از سنگ های صفراوی اطفال را تشکیل می دهد و در زمانیکه عفونت و استاز صفرا داشته باشیم ایجاد می شوند
ریسک فاکتور های ایجاد سنگ صفراوی
1 – چاقی
2 – بیماری های همولیتیک مثل سیکل سل انمی ، تالاسمی ، اسفروسیتوزیس
3 – سابقه فامیلی مثبت
4 – تغذیه وریدی
5 – افرادی که بیماری و درگیری ایلئوم دارند
علائم بالینی : درد قسمت فوقانی و راست شکم شایعترین علامت سنگ صفراوی می باشد و به دنبال ان علائم دیگر مثل توع و استفراغ ایجاد می شود .در 40 درصد از کودکان سنگ صفرا بدون علامت می باشد و به طور اتفاقی کشف می شود . ولی در هر کودکی که با حملات متناوب درد شکم مراجه می کند بهتر است از نظر سنگ صفرا بررسی شوند. و در مواردئی که سنگ صفرا باعث التهاب کیسه صفرا شود ایجاد کله سیستیت می کند که بیمار با درد شکم ، تهوع ، استفراغ ، تب و زردی مراجعه می کند .
تشخیص : بهترین روش تشخیص سنگ کیسه صفرا سونوگرافی می باشد . جهت بررسی علل سنگ نیاز به انجام تست های ازمایشگاهی دیگ مثل تسهای کبدی ، بررسی همولیز ، امیلاز و لیپاز ، بیلی روبین ، GGT ، رتیک و کومبس و ....
درمان : در کودکان بدون علامت درمان خاصی لازم نمی باشد ولی در بیمار مبتلا به سیکل سل انمی حتی در کودکان بدون علامت نیاز به کله سیستکتومی با لاپاراسکوپی می باشد . ولی در کودکان علامت دار درمان لاپاراسکوپی توصیه می شود .
مرکز گوارش کودکان تهران
دکتر عزیزاله یوسفی
فوق تخصص گوارش کودکان و نوجوانان
