درمان درد پاشنه با توجه به دلیلی که سبب این درد شده است، ممکن است متفاوت باشد. درد در پاشنه پا، شایع‌ترین مشکلی است که دلایل زیادی می‌توانند در بروز آن نقش داشته باشند. علائم این درد ممکن است با گزگز شدن، تورم و یا کبود شدن کف پا آغاز شود که براساس علت و نوع علائمی که فرد دارد، نوع درمان نیز ممکن است متفاوت باشد.
جهت درمان درد پاشنه می‌توان راهکارهای ساده مانند داروهای ضدالتهاب خوراکی، بانداژ، فیزیوتراپی، شاک ویو تراپی و... وجود دارد که می‌تواند از پیشرفت درد جلوگیری به عمل آورد. به طور کلی علت درد در کف و پاشنه پا، بد راه رفتن، داشتن اضافه وزن و استفاده از کفش نامناسب است، اما ممکن است دلایل دیگری نیز برای درد پاشنه پا وجود داشته باشد. در ادامه مهم‌ترین علل این درد و راهکارهای درمانی آن معرفی می‌گردد.
درد پاشنه پا چیست؟
دردی که در پشت و یا زیر پاشنه به وجود بیاید، درد پاشنه پا نامیده می‌شود. این درد درست در جایی است که تاندون آشیل به استخوان پاشنه پا متصل می‌شود. حتی ممکن است این درد اطراف پاشنه پا را نیز درگیر کند.
درد در پاشنه پا می‌تواند 3 قسمت از پاشنه را درگیر کند:
- پشت پا
- درد استخوان پاشنه
- کف پاشنه
این نکته را باید گفت که در اکثر موارد، درد پاشنه پا، ناشی از آسیب یا صدمه بیرونی نیست. در ابتدا این درد خفیف است، اما پس از مدتی ممکن است شدید شود به‌گونه‌ای که برای فرد ناتوان‌کننده باشد. این دردها اغلب نیاز به درمان خاصی ندارد و به مرور زمان بهبود پیدا می‌کند. اما گاهی اوقات نیز ممکن است اقداماتی برای درمان درد پاشنه نیاز باشد که در ادامه به این درمان‌ها پرداخته می‌شود.
نشانه‌ها و علائم درد پاشنه پا چیست؟
شروع علائم درد پاشنه پا، با گزگز شدن، کبودی و یا تورم شروع می‌شود. گاهی هم این درد تا جایی پیش می‌رود که فرد قادر نیست پای خود را بر زمین بگذارد. نشانه‌های درد پاشنه پا به قرار زیر است:
· سفت شدن عضلات ساق پا
· درد پس از هر بار ایستادن و نشستن
· رشد استخوان در پاشنه پا
· تورم و التهاب
· قرمزی و یا کبودی
علل درد پاشنه پا چیست؟
پنج دلیلی که می‌تواند به وجود آورنده درد در پاشنه پا باشد:
· کشیدگی و رگ به رگ شدن پاشنه: فعالیت بدنی زیاد می‌تواند سبب کشیدگی عضلات، رگ‌به‌رگ شدن و درد بغل پاشنه پا باشد. اگر قبل از اقدام به ورزش، بدن خود را گرم نکنید و یا پس از ورزش، اقدام به سرد کردن نکنید، ممکن است پا رگ‌به‌رگ شده و موجب شروع درد در پاشنه پا شود.
· ورم یا التهاب در کف پا (فاشیای کف پا): ورم و سفت شدن کف پا، می‌تواند ناشی از فشار بیش از حد روی پا باشد. اضافه وزن هم می‌تواند سبب بروز التهاب و درد در پاشنه پا شود. برخی افراد عادت دارند که در هنگام ایستادن فشار را روی یک پای خود بیاندازند که همین مسئله می‌تواند منجر به التهاب و درد در پاشنه پا شود.
· بیماری سِوِر: یکی از علت‌های درد پاشنه پا، بیماری سِوِر است که بیشتر کودکان و نوجوانان 8 تا 14 را درگیر می‌کند. در این بیماری، تاندون‌ها سریع‌تر از استخوان‌ها رشد می‌کنند که این موضوع سبب التهاب می‌شود. لنگیدن و راه رفتن نادرست، قرمزی و تورم، از علائم این بیماری است. چرخش مچ پا به خارج، کف پای صاف، قوس پا و چاقی می‌تواند موجب بروز این بیماری شود.
· شکستگی استخوان پاشنه: ضربه‌ای محکم ممکن است سبب شکستگی استخوان پاشنه و یا تَرَک برداشتن آن شود. این مشکل به هر صورتی که باشد، همراه با درد زیادی است. شکستگی نیاز به مراقبت و رسیدگی سریع دارد. البته که بعضی شکستگی‌ها بدون نیاز به جراحی بهبود پیدا می‌کند. اما در برخی موارد علاوه بر جراحی نیاز به فیزیوتراپی نیز وجود دارد.
· خار پاشنه: خار پاشنه (استئوفیت یا زائده استخوانی) زائده استخوانی کوچک یا مجموعه زائده‌های استخوانی که روی یا زیر پشت پاشنه پا ایجاد می‌شود. می‌تواند همراه با درد یا بدون درد باشد. خار پاشنه احتمالاً هنگامی شکل می‌گیرد که بدن با ایجاد استخوان اضافی در محل ضربه و صدمه دیدن در صدد ترمیم آسیب‌های مکرر برمی‌آید. پی‌آمد دیگر کف پا معمولاً چنین ضربه‌هایی، التهاب رباط است. خار پاشنه بیشتر در میان زنان و مردان میان‌سال شیوع دارد، اگرچه گروه‌های سنی دیگر نیز به این عارضه مبتلا می‌شوند.
روش‌های درمان درد پاشنه پا چیست؟
همان‌طور که ذکر شد، روش درمان درد پاشنه براساس علت به وجود آورنده آن، می‌تواند متفاوت باشد. اما همه پزشکان بر این موضوع اتفاق نظر دارند که اکثر بیمارانی که این مشکل را دارند، به درمان عصبی محافظه‌کارانه پاسخ مثبت داده‌اند. در ادامه روش‌های درمان پاشنه پا براساس علت به وجود آمده ذکر می‌شود:
· کشیدگی و رگ به رگ شدن پاشنه: برای درمان درد پاشنه که به علت کشیدگی و رگ به رگ شدن، دچار التهاب و درد شده است، نیاز به اقدام خاصی نیست؛ می‌توانید از کمپرس سرد استفاده کنید، پا را در ارتفاعی بالاتر از بدن قرار دهید و به میزان کافی استراحت کنید.
· فاشیای کف پا: برای درمان درد پاشنه که بر اثر ورم و التهاب دچار درد و ناراحتی شده است، استفاده از فیزیوتراپی، پوشیدن کفش مناسب و کاهش وزن می‌تواند کمک‌کننده باشد. مصرف مُسکّن ایبوپروفن هم می‌تواند برای بهبود درد، البته با تجویز پزشک، مناسب باشد.
· بیماری سِوِر: درمان درد پاشنه که به علت بیماری سِوِر ایجاد شده است، با انجام ورزش‌های کششی آرام، مصرف داروهای ضد التهاب مانند استامینوفن و بروفن و پوشیدن کفش مناسب تا حدود زیادی بهبود پیدا می‌کند. در بعضی مواقع ممکن است تنها راه گچ گرفتن باشد.
· شکستگی استخوان پاشنه: هنگامی که پاشنه پا دچار شکستگی می‌شود، تنها راه درمان درد پاشنه، انجام عمل جراحی و سپس گچ گرفتن پا است.
· خار پاشنه: درمان‌های مختلفی برای خار پاشنه توصیه می‌شود. این درمان‌ها عبارتند از: دارودرمانی، استفاده از کفی خار پاشنه و شاک ویو تراپی که درمان قطعی خار پاشنه به حساب می آید.
به طور کلی می‌توان درمان درد پاشنه را در 6 دسته طبقه‌بندی کرد:
- تزریق استروئید
- استفاده از دستگاه اُرتُز
- داورهای مُسکّن
- تمرینات کششی
- فیزیوتراپی
- جراحی پاشنه
جمع‌بندی
علل ایجادکننده درد در پاشنه پا گوناگون و بر همین اساس هم درمان درد پاشنه، متفاوت است. پوشیدن کفش نامناسب، ورزش نامناسب و آسیب به تاندون و استخوان، برخی از عللی است که می‌تواند سبب بروز درد در پاشنه و کف پا شود. در ابتدای ابتلا برای درمان درد پاشنه، می‌توان از روش‌های خانگی مانند ورزش کششی، پوشیدن کفش طبی، ماساژ و... را امتحان کنید و اگر بهبودی حاصل نشد، باید حتما به پزشک مراجعه کنید.
سؤالات متداول
1. برای درمان درد پاشنه از چه پماد و کِرِم موضعی می‌توان استفاده کرد؟
برای درمان درد پاشنه، مصرف پماد و کِرِم‌های موضعی ضد درد می‌تواند کمک‌کننده باشد. از جمله این پمادها، کِرِم موضعی لیدوکائین است.
