چرا تشخیص زودهنگام سرطان مهم است؟
سالانه هزاران مورد ابتلا به سرطان در ایران و
میلیون ها مورد در جهان رخ می دهد که در صورت
تشخيص به موقع و زودهنگام، تومور در مراحل
اولیه و محدود بوده، در نتیجه درمان آن آسان تر
و امکان کنترل و بهبود كامل آن بسيار زياد است.
در حال حاضر بطور کلی تعداد افرادی که از
سرطان فوت می کنند نسبت به سه دهه پیش
کاهش یافته است. نیمی از افرادی که امروز با
تشخیص سرطان تحت درمان هستند، پنج سال
زنده خواهند بود و بیش از 40 درصد بعد از ده
سال هنوز زندگی می کنند. متوسط میزان بقای
ده ساله برای سرطان دو برابر 30 سال گذشته
شده است. مهمترین دلیل بهبود در بقای بیماران،
علاوه بر درمان های موثرتری که پیدا شده است،
افزایش آگاهی مردم و ارتقای روش های تشخیص
زودهنگام است.
حتی برای کسانی که بقای کلی سرطان در آنها
ضعیف است، شانس زنده ماندن در زمان تشخیص
زودتر، بیشتر خواهد بود. دو جزء اصلی در برنامه
تشخیص زودرس سرطان وجود دارد: یکی آموزش
و ترویج تشخیص زودرس و دیگری، انجام
غربالگری.
تفاوت تشخیص زودهنگام و غربالگری چیست؟
معنای تشخیص زودهنگام این است که ما علایم هشداردهنده سرطان را بدانیم تا اگر این
علایم را در خود پیدا کردیم به سرعت به مراکز بهداشتی درمانی مراجعه کنیم. از طرف
دیگر، مراکز بهداشتی درمانی نیز باید آمادگی شناسایی این علایم و جدا کردن موارد مهم
از غیر مهم را داشته باشند تا در مرحله بعدی موارد مهم را برای اقدامات تشخیصی
کامل تر به مراکز بالاتر و مجهزتر معرفی کنند.
اما معنی غربالگری این است که در افرادی که هیچ علامت هشداردهنده ای برای
سرطان ندارند اما به دلیل شرایط جنسی )مثلا سرطان پستان( یا سنی خاص )مثلا سن
بالای 50 سال در سرطان پستان( بالقوه در معرض سرطان هستند، اقدامات تشخیصی
را انجام دهیم.
بسياري از سرطان ها تنها با معاينه پزشكي و آزمايش هاي تكميلي تشخيص داده
می شوند که از جمله آنها سرطان هاي پستان، دهانه رحم و روده بزرگ است.
غربالگری به عنوان بخشی از برنامه تشخیص زودرس سرطان است. غربالگری به
معنی شناسایی بیماری احتمالی ناشناخته با استفاده از معاینه و آزمایش های ساده در
فردی است که هنوز علائم ندارد. در یک برنامه کنترل سرطان ملی، بعد از غربالگری، افراد
تشخیص داده شده تحت درمان مناسب قرار می گیرند.
لازم است هم بیمار و هم ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی به اهمیت تشخیص
زودهنگام و انجام فعالیت های غربالگری سرطان پایبند باشند که منجر به بهبود نتیجه و
کاهش اتلاف منابع می شود.