هدف از علم طب کار که خود زیر مجموعه ای از علم پزشکی است، افزایش سطح سلامت افراد مشغول به کار می باشد. یکی از مهمترین مواردی که متخصص طب کار پیشنهاد می‌کند، معاینات پیش از استخدام یا معاینات بدو استخدام است. در این مطلب وبلاگ مرکز تخصصی طب کار آروان در مورد نحوه انجام، مدت اعتبار و هزینه معاینات بدو استخدام توضیح خواهیم داد.
معاینات بدو استخدام چیست؟
معاینات بدو استخدام یا معاینات استخدامی برای بررسی سلامت روحی و جسمی افراد انجام می شود. از این طریق توانایی های ذهنی و جسمی فرد متقاضی شغل را با انجام آزمایش های مورد ارزیابی قرار می گیرد. آزمایشات بدو استخدام انواع مختلفی دارند. تست های بینایی شنوایی بررسی چربی و فشار خون از جمله آزمایشاتی هستند که در معاینات بدو استخدام مورد بررسی قرار می گیرند.
بررسی این موارد به دلیل جلوگیری از استخدام افرادی است که دارای چنین مشکلاتی هستند. علاوه بر معاینات بدو استخدام، آزمایشاتی به صورت دوره‌ای نیز از افراد شاغل در کار گرفته می شود. آزمایشات دوره‌ای به دلیل بررسی صحت و سلامت فرد شاغل و یا مطلع شدن از وضعیت فرد انجام می شود.
معاینات بدو استخدام تا چه زمانی اعتبار دارند؟
یکی از مهم ترین مسائل درباره معاینات بدو استخدام، مدت زمان اعتبار این گونه معاینات است. معمولا معاینات بدو استخدام تا یک سال اعتبار دارند و باید هر یک سال یکبار تکرار شوند تا نتایج آزمایشات بروز شده و مقدار کارایی و سلامت کارگران توسط آن ها برسی شود. برسی و ارزیابی مرحله ای کارگران باعث می-شود در صورت وجود مشکلات جسمی یا روانی، قبل از شدت گرفتن مشکل، پیگیری و درمان شروع شود.
باید به این توجه داشته باشید که آزمایشات و تست های مربوط به معاینات بدو استخدام، چند ساعتی زمان برده و نتایج آن تست ها، تا پایان روز به فرد متقاضی تحویل داده می شود. البته در برخی از شغل های سنگین مانند خلبانی آتش نشانی و پلیس از تستهای طب کار تست های مخصوص دیگری وجود دارد.
فرد متقاضی برای مشغول شدن در مشاغل گفته شده، می‌بایست از طریق آزمایشات مربوطه مورد برسی قرار گرفته و حد نساب قبولی از نظر جسمی، روحی و استعداد و توانایی های مورد نیاز، را به دست آورد. نتایج این گونه از آزمایشات و تست ها، نسبت به تست های معمولی با سرعت پایین تری تحویل داده می شوند.
هزینه معاینات بدو استخدام چقدر است؟
در ابتدای هر سال، هزینه انجام آزمایشات و معاینات بدو استخدام توسط مصوبه وزارت بهداشت تعیین می شود. بررسی سلامت جسمی و روانی فرد متقاضی و انجام آزمایشات موردنظر بر عهده کارگر است اما امکان دارد برخی از کارفرمايان هزینه این آزمایشات را تقبل کنند. اگرچه در معرفی نامه درخواست آزمایش عدم اعتیاد داده شده باشد مبلغی به هزینه آزمایشات پایه، اضافه می شود.
معاینات بدو استخدام شامل چه آزمایشاتی است؟
همانطور که گفته شد در معاینات بدو استخدام آزمایشات گوناگونی از افراد متقاضی شغل گرفته می شود و سلامت جسمی و روانی فرد متقاضی برای اشتغال در شغل مورد نظر به طور کامل بررسی می شود. در ادامه به برسی برخی از این آزمایشات می پردازیم:
آزمایش خون و ادرار
در معاینات بدو استخدام بسته به سابقه سلامتی فرد متقاضی و نوع شغلی که قرار است در آن استخدام شود و یا سن وی، آزمایشات خونی مختلفی بنابر نظر متخصص طب کار برای او انجام می شود. از جمله این آزمایشات می توان به آزمایش سطح چربی، قند خون ناشتا، اندکس های خونی، آزمایش ادرار و... اشاره کرد.
ادیومتری تست شنوایی
یکی دیگر از موارد مهمی که در معاینات بدو استخدام برسی می شود، سطح شنوایی فرد متقضی است. با انجام تست شنوایی سنجی و برسی نتایج آن توسط متخصص، سطح شنوایی فرد قبل از ورود به کار به طور کامل برسی شده و در صورت وجود مشکل شنوایی، مسئولیت کارفرما در قبال شکایت ها و ادعاهای کارگران در آینده، در زمنیه های شنوایی، شفاف سازی خواهد شد.
بینایی سنجی
تست ها و روش های متخلفی برای برسی درجه بینایی افراد قبل از ورود به کار، در زمان معاینات بدو استخدام، انجام می‌شود. بسته به نیاز های شغلی مورد نظر، یک تست بینایی می‌تواند به حدود نیم ساعت یا بیشتر، زمان احتیاج داشته باشد. هدف تست بینایی در معاینات بدو استخدام، انتخاب فردی است که دارای وضعیت بینایی متناسب با شرایط شغلی است، به طوری که در روند کاری اختلال ایجاد نکند.
نوار قلب
برسی سلامت قلب یکی از مهم ترین آزمایشات بدو استخدام است. برای افراد بالای ۳۵ سال، انجام تست نوار قلبی که می تواند به تشخیص مشکلات قلبی کمک کند، الزامی است.
تست های روانشناسی و شخصیتی
تست های روانشناسی و شخصیتی در معاینات بدو استخدام ، مرسوم نبوده ولی بسیاری از سازمان ها برای اطمینان از صحت و سلامت روحی_ روانی کارکنان، و برای شناختن ویژگی های اخلاقی افراد متقاضی در شرایط متفاوت این تست ها را انجام می دهند.
آزمون های شخصیتی به سوالاتی مانند "آیا ممکن است فرد در شرایط این شغل احساس بدی داشته باشد؟ " ، "آیا فرد متقاضی با ویژگی های رفتاری خاص خود شغل مورد نظر، موفق خواهد شد؟" ، "میزان تحمل استرس در فرد تا چه حد است؟" پاسخ داده، که پاسخ این تست ها، توسط متخصص برسی و نتایج نهایی آن اعلام می شود.
ويزيت پزشک
پس از انجام آزمایشات بدو استخدام، نیاز است نتایج آن ها توسط پزشک طب کار برسی، و صلاحیت و توانایی فرد متقاضی معاینات بدو استخدام، توسط پزشک اعلام نهایی می شود.
برسی نهایی توسط پزشک از اعتبار معاینات بدو استخدام
پزشک طب کار برای برسی اعتبار معاینات بدو استخدام، ممکن است موارد زیر را به عنوان برسی نهایی اعلام کند:
• سلامتی و علمکرد فرد متقاضی مشکلی نداشته و ادامه کار در مجموعه مورد نظر برای وی موردی ندارد.
• ادامه فعالیت برای فرد متقاضی بدون مشکل ولی مشروط است. فرد باید شرایط خاصی را رعایت کند که این شرایط توسط کافرما بر طبق نظر پزشک انجام می شود. به این شرایط،"کار مشروط" گفته می شود.
• نیاز است فرد توسط متخصص دیگری نیز معاینه شود.
• فرد متقاضی نمی تواند در شرکت یا کارگاه مربوطه به کارگرفته شود، زیرا فاقد فعالیت های مورد نیاز است.
سخن آخر
در این مقاله سعی داشتیم به موضوع مدت اعتبار معاینات بدو استخدام بپردازیم. در نهایت باید این موضوع را بدانید که تایید پزشک متخصص از اهمیت بالایی برخوردار است و عدم وجود مشکلات جسمانی و روانی، باعث استخدام فرد مورد نظر در مجموعه می شود. همانطور که گفته شد، در صورتی که فرد اقدام به تغيير شغل کند، باید دوباره توسط معاینات بدو استخدام مرتبط با همان مجموعه، مورد برسی قرار بگیرد.
