امروزه با افراد زیادی برخورد می‌کنیم که با درد زانو دست و پنجه نرم می‌کنند و دنبال راهی غیر از جراحی برای درمان درد زانو خود هستند. پی آر پی زانو یکی از روش‌هایی است که امروزه بسیار مورد استقبال قرار گرفته و اثرگذاری قابل توجهی نیز دارد. این روش هنگامی مورد استفاده قرار می‌گیرد که فیزیوتراپی و دیگر روش‌های غیر جراحی پاسخگو نباشد. در این مقاله قصد داریم با این روش بیشتر آشنا شویم، پس در ادامه ما را همراهی کنید.
پی آر پی زانو چیست؟
پی آر پی زانو در واقع مخفف واژه Platelet Rich Plasma به معنی سرم غنی شده و سرشار از پلاکت‌ها است. اساس کار این روش مبنی بر توانایی طبیعی بدن برای بازسازی و ترمیم خود در برابر آسیب‌ها و خطرات است. در حقیقت پلاکت‌ها دارای موادی ترمیم کننده هستند که تزریق مقداری از آن به بدن باعث افزایش تعداد سلول‌ها و به دنبال آن بازسازی و ترمیم بافت آسیب دیده به خصوص بافت‌های غضروفی و لیگامان‌ها خواهد شد.
به همین دلیل است که پی آر پی زانو روشی موثر و مفید برای درمان درد زانو بوده و کاربرد درمانی اساسی آن در آسیب‌هایی همچون آرتروز زانو و مچ پا، صدمات رباط‌های زانو و غیره ثابت شده است. جالب است بدانید که این روش درمانی توسط سازمان جهانی بهداشت و همچنین وزارت بهداشت ایران تایید شده است.
چه موقع از پی آر پی زانو استفاده می‌شود؟
به این نکته توجه داشته باشید که پی آر پی زانو هنگامی انجام می‌شود که فرد از طریق راه‌هایی همچون فیزیوتراپی و مصرف دارو‌هایی همچون کورتون بهبود نیافته و خواهان روشی درمانی غیر از عمل جراحی باشد. اینجاست که پزشک این روش درمانی را به بیمار پیشنهاد خواهد کرد. در واقع این روش آخرین راه درمان درد زانو است در صورتی که فرد تمایلی به انجام عمل جراحی نداشته و برای انجام آن دچار ترس و نگرانی شده باشد.
هنگامی که فرد تمایل به انجام پی آر پی زانو داشته باشد و در واقع راه دیگری جز عمل جراحی برای او باقی نمانده باشد، لازم است که در مرحله اول با پزشک متخصص خود مشورت کرده و مطلوب یا غیر مطلوب بودن این روش را با توجه به مشکل و شرایط خود بسنجد. در این مشاوره بیمار به پاسخ این سوال دست خواهد یافت که آیا انجام این روش درمانی برای او مفید است یا خیر.
در طول این مشاوره پزشک باید سعی کند که نوع بیماری فرد را به صورت دقیق تشخیص دهد، چرا که بیماری‌های مختلفی در این زمینه وجود دارند. در این زمان پزشک سوالاتی همچون سابقه بیماری، سابقه پزشکی، رژیم غذایی، فعالیت‌ها و آسیب دیدگی‌های قبلی را از بیمار پرسیده و با یافتن پاسخ آنها روش درمانی صحیح را برای بیمار بر خواهد گزید.
قبل از تصمیم گیری برای انجام پی آر پی زانو پزشک زانو فرد را به صورت دقیق معاینه می‌کند، زیرا هر گونه تغییر شکل یا تورم در ظاهر زانو به تشخیص دقیق او کمک خواهد کرد. به طور کلی اگر بنابر تشخیص پزشک شکستگی استخوان و آسیب‌های این چنینی وجود نداشته نداشته باشد، روش پی آر پی به کار گرفته می‌شود. برای مثال از این‌روش درمانی در افرادی که دچار التهاب مفصل زانو، آرتروز و یا کشیدگی تاندون و ناپایداری آن شده‌اند، استفاده می‌شود.
مراقبت‌های قبل از انجام پی آر پی زانو چیست؟
بهتر است افرادی که قصد انجام روش پی آر پی زانو را دارند مدتی قبل از انجام آن با پزشک خود در مورد اقدامات لازم که باید قبل از انجام‌این عمل انجام دهند، صحبت کرده و آگاهی‌های لازم را کسب کنند. در ادامه اقداماتی که باید انجام داده یا از انجام آنها بپرهیزید را نام برده‌ایم:
● توصیه می‌شود حدود یک هفته قبل از انجام این روش درمانی از مصرف دارو‌های ضد التهابی خودداری کنید.
● همچنین پیشنهاد می‌شود برای تشخیص دقیق و میزان آسیب دیدگی زانو ام آر آی انجام شود. این کار کمک مفیدی به پزشک شما خواهد کرد.
● حدود دو یا سه روز قبل از انجام پی آر پی زانو از عصا استفاده کنید تا کار با آن را یاد بگیرید و استفاده از آن برای شما راحت‌تر باشد.
● همچنین از فردی بخواهید که پس از انجام عمل شما را به خانه برساند.
مراقبت‌های بعد از انجام پی آر پی زانو چیست؟
به صورت کلی حرکت کردن برای افزایش سرعت بهبودی و ترمیم زانو مفید و کمک کننده است. اما با این حال توصیه می‌شود که در یکی دو روز اول تا حد امکان از مفصل زانو استفاده نکرده و به استراحت کردن بپردازید. همچنین پزشک توصیه می‌کند که پس از انجام پی آر پی زانو از مصرف دخانیات، الکل، مشروبات الکلی و دارو‌ها استفاده نکنند.
علاوه بر این استفاده از کمپرس گرم و یا سرد در روز‌های اول ممنوع بوده و نباید انجام شود. به علاوه استحمام بیمار نیز منع شده و توصیه می‌شود که بیمار در اولین روز‌های پس از پی آر پی از انجام آن بپرهیزد. استفاده از دارو‌های مسکن به جز کدئین نیز پس از تزریق توسط پزشک توصیه نمی‌شود و باید از مصرف آنها خودداری کنید.
همانطور‌که گفته شد در صورت داشتن درد شدید می‌توانید از مسکن کدئین استفاده کنید. همچنین بعد از دو یا سه روز پس از انجام پی آر پی زانو استفاده از کمپرس یخ و همچنین گرم مجاز بوده و مانعی ندارد. گاهی نیز استفاده از عصا و یا چوب زیر بغل برای کاهش فشار وارده بر روی مفصل زانو توسط پزشک توصیه می‌شود.
علاوه بر این‌ها توصیه می شود که پس از چند هفته از انجام پی آر پی به پزشک معالج خود مراجعه کرده و در مورد میزان اثر بخشی از پزشک خود پرس و جو کنید. در این زمان می‌توانید اقدامات لازم و احتمالی بعدی را نیز از پزشک خود پرسیده و در مورد زمان انجام آنها آگاه شوید.
عوارض پی آر پی زانو چیست؟
پی آر پی زانو مانند دیگر روش‌های درمانی دارای عوارض احتمالی است که گرچه احتمال بروز آنها کم است، اما دانستن آنها خالی از لطف نیست و به شما کمک فراوانی برای جلوگیری از آنها خواهد کرد.
برای مثال ممکن است در حین انجام پی آر پی زانو به اعصابی که در اطراف محل مورد نظر وجود دارند، آسیب وارد شود. همچنین ممکن است عفونت و یا آسیب به بافت ایجاد شود، یا اینکه درد شدید در ناحیه تزریق بروز کند که برای بهبود هر یک از این‌ها باید به پزشک متخصص خود مراجعه کنید. البته باید توجه کنید که احتمال بروز این عوارض بسیار کم است و در صورتی که پزشک انجام دهنده ماهر و با تجربه باشد احتمال ایجاد آنها به صفر خواهد رسید.
