امروزه بیماران سعی دارند نسبت به بیماری خود، اطلاع کامل داشته باشند. از این رو در این مقاله با رادیولوژی، رادیوگرافی، سونوگرافی و تفاوت آن‌ها آشنا می‌شوید
آیا سونوگرافی و رادیولوژی با هم تفاوت دارند؟
«لوژی» به معنی مطالعه است، در حالی که «گرافیکی» به معنی تصویربرداری است. یعنی در رادیوگرافی، تصاویر رادیویی گرفته می‌شود و در رادیولوژی این تصاویر تجزیه و تحلیل شده، بیماری‌ها تشخیص داده شده و روش درمانی صحیح انتخاب می‌شود.
این دو حرفه متفاوت هستند، اما وابستگی کامل به یکدیگر دارند. در واقع رادیوگرافیک‌ها و رادیولوژیست‌ها با یکدیگر همکاری کرده، درک درستی از اسکن‌های مختلف به دست می‌آورند. بهتر است که . اگر بیمار هستید یا از بیمار نگهداری می کنید می توانید برای خدمات پرستاری خود و اطرافیان از خدمات پرستار در منزل یک شرکت معتبر استفاده کنید .
رادیولوژی چیست؟
رادیولوژی یکی از شاخه‌های پزشکی است. برای انجام رادیولوژی از روش‌های غیر تهاجمی تصویربرداری مانند اشعه ایکس استفاده می‌کنند. کلمه رادیولوژی از دو واژه رادیو (موج تابش) و لوژی (بیان) ساخته شده است، یعنی بیان اشعه.
منظور از اشعه، ریز موج‌هایی است که می‌توانند از هر ماده ای عبور نمایند. چون این ریز موج‌ها پراکنده می‌شوند، نمی‌توان آن‌ها را دید. البته در این میان استثنایی نیز وجود دارد که آن هم سرب است. یعنی ریز موج‌ها نمی‌توانند از سرب عبور کنند.
جالب است بدانید از این خاصیت استفاده شده و دیوار اتاق‌های رادیولوژی را با سرب می‌سازند. این موضوع باعث می‌شود که اشعه ایکس از اتاق خارج نشود. فردی که پس از پایان دوره پزشکی عمومی، رشته رادیولوژی را ادامه می‌دهد، به عنوان رادیولوژیست شناخته می‌شود.
رادیولوژیست‌ها با داشتن اطلاعات در مورد شیوه تشخیص و درمان بیماری‌های مختلف توسط اطلاعات عمومی و رادیولوژی، ناهنجاری‌ها و بیماری‌های مختلف را دقیق تر تشخیص می‌دهند.
تفاوت رادیولوژی و سونوگرافی
پزشکی شاخه‌های بسیار زیادی دارد. سونوگرافی و رادیولوژی از پرمراجعه‌ترین شاخه‌های پزشکی هستند. بسیاری از افراد تفاوت این دو شاخه را نمی‌دانند. بسیاری از افراد هم این دو را مشابه یکدیگر می‌دانند. در ادامه با تفاوت این دو روش آشنا می‌شوید:
یکی از تفاوت‌های اصلی رادیولوژی و سونوگرافی، اشعه ایکس است. همانطور که متوجه شدید، در رادیولوژی از اشعه ایکس استفاده می‌شود. در حالی که در سونوگرافی از اشعه ایکس استفاده نمی‌شود.
اگر دقت کرده باشید، سونوگرافی در منزل برای قسمت‌های نرم بدن انجام می‌شود. در واقع برای تصویر برداری از قسمت‌های نرم بدن مثل مثانه، کلیه و ... از سونوگرافی استفاده می‌شود. در حالی که برای تصویر برداری از قسمت‌های سخت بدن مثل استخوان از رادیولوژی بهره می‌گیرند.
رادیولوژی تنها برای بیمار انجام می‌شود. در حالی که سونوگرافی حتی وضعیت جنین را در بدن مادر تعیین می‌کند. در واقع سونوگرافی در دوران بارداری، جنسیت نوزاد را تعیین، تعداد ضربان قلب را مشخص و سلامت کلی نوزاد را گزارش می‌کند.
کاربردهای رادیولوژی
رادیولوژی شاخه ای از پزشکی است که بسیاری از افراد آن را محدود به سی تی اسکن و پرتوهای اشعه ایکس می‌دانند. در حالی که این گونه نیست. کاربرد رادیولوژی بسیار گسترده تر است.
در گذشته از رادیولوژی در منزل تنها برای تشخیص صدمات و بیماری‌ها استفاده می‌کردند. در حالی که امروزه کاربرد آن بسیار گسترده تر و پیشرفته تر شده است که در ادامه با آن آشنا می‌شوید.
· شناسایی آسیب‌هایی که باعث درد کمر می‌شوند.
· مشخص کردن تعداد درجه انحنا در تغییرات شکل ستون فقرات
· ستون فقرات یا لغزش مهره کمر مانند آرتروز، اسپیدیلولیستزیس
· عکس از ریه
· انواع عکس‌های رنگی با کنتراست از معده، مری و کلیه و ...
· بررسی‌های سریع و ساده از روده، شکم، کلیه، مری، لوزه سوم، معده، سنگ کلیه و ...
· تشخیص شکستگی‌ها
· انجام جراحی غیر تهاجمی‌مانند حذف لخته‌های خون از رگ‌های انسان
انواع رادیولوژی
رادیولوژی همانند سونوگرافی در انواع مختلفی وجود دارد. به طور کلی رادیولوژی به سه دسته رادیولوژی تشخیصی، رادیولوژی مداخله‌ای و رادیولوژی درمانی تقسیم می‌شود.
1. رادیولوژی تشخیصی
منظور از رادیولوژی تشخیصی، استفاده از روش‌هایی است که به تشخیص و نظارت بر روند پیشرفت بیماری‌ها کمک می‌کنند. از جمله این روش‌ها عبارتند از:
· ام آر آی
· سی تی اسکن
· ماموگرافی
· اشعه ایکس
· اسکن پزشکی هسته‌ای
· فلوروسکوپی
· سونوگرافی
رادیولوژی مداخله‌ای
بسیاری از بیماری‌ها با جراحی درمان می‌شوند. این درمان تهاجمی با آسیب، خونریزی و جراحت همراه است. در حال حاضر رادیولوژی به قدری پیشرفته شده است که جایگزین روش‌های تهاجمی‌مثل جراحی می‌شود.
رادیولوژی درمانی یا رادیوتراپی
50 درصد افراد مبتلا به سرطان، با روش رادیوتراپی، درمان می‌شوند. از آنجایی که رادیوتراپی خود در انواع مختلفی وجود دارد، انتخاب روش درمانی مناسب، به نوع بیماری، علائم و اهداف مورد نظر از درمان بستگی دارد.
· رادیوتراپی با استفاده از اشعه خارجی (External Beam Radiotherapy)
· درمان با استفاده از اشعه‌های پروتون (Proton Beam Therapy)
· جراحی استریوتاکتیک (Stereotactic Surgery)
