شوره سر از بیماری های مزمن شایع پوست سر است که با ورقه ورقه شدن پوست روی پوست سر مشخص می شود. اگر چه این مشکل مسری نیست و به ندرت شدید است، باعث خجالت فرد می شود و درمان شوره سر دشوار است. خوشبختانه این مشکل را عموما می توان کنترل کرد. موارد خفیف شوره ی سر تنها به شست و شوی روزانه با یک ماده تمیزکننده ملایم نیاز دارند. موارد شدید آن اغلب به شامپوهای داروئی جواب می دهند.
علت شوره سر می توان موارد متفاوتی باشد که درا دامه به بعضی از آنها اشاره می کنیم:
خشکی پوست: خشکی پوست صورت شایع ترین علت شوره سر است. ورقه های پوست خشک عموما کوچکتر هستند و نسبت به ورقه های پوست ناشی از علت های دیگر آن چربی کمتری دارند و احتمالا در نواحی دیگری از بدن خود مثل پا و دست علائم و نشانه های خشکی پوست را خواهید داشت.
پوست چرب خارش دار: این وضعیت که یکی از شایع ترین علت های شوره سر است با پوست چرب قرمز رنگی که پوشیده از ورقه های سفید یا زرد رنگ پوست سر است، مشخص می شود. این مشکل بر پوست سر و نواحی دیگری مثل ابرو، کنارهای بینی و پشت گوش ، قفسه سینه، کشاله ران و گاهی اوقات زیر بغل که سرشار از غده های چرب هستند، اثر گذار است.
شست و سوی کم مو با شامپو: در صورتی که به صورت منظم موهای خود را نشوئید، پوست سر شما روغن ها و سلول های پوستی را تشکیل می دهد که باعث شوره سر می شود.
بیماری های پوستی دیگر: افراد مبتلا به بیماری پوستی مثل درماتیت پوستی ، بیماری التهابی مزمن پوست یا پسوریازیس، بیماری که با ساخت شدن سلول های پوستی مرده، خشک و زبر مشخص می شود و باعث ایجاد ورقه های ضخیم می شود، دچار شوره سر می شوند.
قارچ مالاسزیا: این قارچ سر در پوست سر اغلب بزرگسالان وجود دارد، اما در بعضی از این افراد، این قارچ باعث التهاب پوست سر و شوره ی سر می شود. این شوره قارچ سر باعث التهاب پوست سر و رشد بیشتر سلول های پوستی می شود. سلول های پوستی اضافه می میرند و می افتند و بر روی مو یا لباس ها به صورت ورقه های سفید رنگ ظاهر می شوند. علت ملتهب شدن بعضی از پوست سرها به دلیل قارچ مالاسزیا مشخص نیست. صرف‌نظر از شدت بیماری و اقدامات درمان قارچ سر انجام‌شده، عفونت قارچی پوست سر ممکن است ماه‌ها به طول انجامد.
حساسیت به محصولات مراقبت از مو: گاهی اوقات حساسیت به مواد اولیه مشخص در محصولات مراقبت از مو یا رنگ مو، مخصوصا پارافنیلن دی آمین، باعث خارش سر، قرمز رنگ و ورقه ورقه شدن پوست می شود. شست وشوی مکرر مو یا استفاده از محصولات آرایشی مو نیز باعث التهاب پوست و سر و شوره سر می شوند.
عوامل خطر
تقریبا هر کسی می تواند شوره سر داشته باشد، اما بعضی از عوامل مشخص شما را بیشتر در معرض آن قرار می دهند:
سن: شوره سر معمولا در اوایل جوانی شروع می شود و تا میانسالی ادامه دارد. این مساله به این معناست نیست که سالخوردگان دچار شوره ی سر نمی شوند. برای بعضی از افراد، این عارضه یک مشکل دائمی است.
مرد بودن: با توجه به اینکه بیشتر مردان دچار این مشکل می شوند، بعضی از محققان فکر می کنند که هورمون های مردانه در بوجود آمدن این مشکل نقش دارند. مردان همچنین غده های چربی زای بزرگتری در پوست سر خود دارند که در بوجود آمدن شوره سر نقش دارد.
پوست سر و موی چرب: قارچ مالاسازیا باعث افزایش چربی پوست سر شما می شود. به همین دلیل، داشتن پوست و موی شدیدا جرب شما را بیشتر در معرض ابتلا به شوره سر قرار می دهد.
ارتباط شوره سر با غذا: در صورتی که رژیم غذایی شما فاقد غذاهای سرشار از روی، ویتامین های B یا انواع مشخصی از چربی باشد، بیشتر به این مشکل دچار می شوید.
بیماری: بنا به دلایل نامشخص، بزرگسالان مبتلا به بیماری های عصبی مثل بیماری پارکینسون بیشتر به شوره سر و آماس پوست سر دچار می شوند. افراد مبتلا به ایدز و افرادی که در دوره بهبودی بیماری های تنش زایی مثل حمله قلبی و سرطان و افراد مبتلا به بیماری های سیستم های ایمنی نیز بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری هستند.
درمان
وقتی پزشک تایید کرد که فرد شوره سر دارد، مهم ترین روش درمانی استفاده از شامپوی ضد شوره ی سر، تمیز کننده ها و کرم های ضد التهابی است. مهم تر از همه، اغلب موثرترین روش درمانی ترکیبی از روش درمان شوره سر با استفاده از مواد مختلف به طور همزمان است. شامپوهای بازاری و کرم های استروئیدی روش های درمانی معمول هستند. تمیز کردن و شست و شوی بیشتر مو معمولا توصیه می شود.
در موارد شوره موی سر شدید که به ترکیب کرم های استروئیدی پر قدرت، اسپری ها یا لوسیون ها جواب نمی دهند، روش های درمان شوره سر جایگزین امتحان می شود. متخصص پوست برای موارد شدیدی که با روش های درمانی استاندارد بهبود پیدا نکرده اند، کمک شایانی می تواند بکند.
شامپوی ضدشوره
همه شامپوهای ضد شوره مشابه نیستند بلکه دارای موارد اولیه متفاوتی می باشند. ممکن است یک نوع شامپو در ابتدا باعث درمان شوره سر شود، اما مدتی بعد کارایی خود را از دست بدهد در این صورت باید نوع شامپوی ضد شوره خود را عوض کنید. تعداد دفعات مصرف شامپوی ضد شوره متغیر است برای این منظور دستورالعمل مصرف شامپوی ضد شوره را از روی قوطی شامپو مشاهده کنید.
درحین شست شوی موی خود شامپو را به خوبی بر روی پوست سر خود بمالید. قبل از شستن مو با آب شامپو را به مدت 5 دقیقه یا برطبق دستورالعمل روی قوطی، روی سر خود نگه دارید. موی خود را به طور کامل بشوئید. باقی مانده های شامپوی بر روی مو باعث التهاب پوست سر می شود. وقتی موفق به درمان شوره سر خود شدید، زمان آن رسیده است که تعداد دفعات مصرف شامپو را کاهش دهید.
نور خورشید
هر روزی که می توانید حداقل به مدت 10 تا 15 دقیق در زیر نور خورشید قرار بگیرید، این یک روش درمان شوره ی سر است. مدت زمان کمی در زیر نور خورشید قرار بگیرید زیرا تابش زیاد نور و اشعه فرابنفش آن برای پوست، مو و سلامتی شما مضر است.
تغذیه
سبزیجات: سبزیجات برگ دار سبز بر نوع رفتار پوست شما تاثیرگذار هستند. این سبزیجات بر داشتن پوست و موی سالم و رشد ناخن اثرگذار هستند، بنابراین سبزیجاتی مثل کلم پیچ، کلم بروکلی و کاهو را به رژیم غذایی خود به منظور پیشگیری و رفع شوره سر اضافه کنید.
روغن ماهی: روغن ماهی در آرایش کلی پوست شما تفاوت ایجاد می کند. مصرف مکمل های روغن ماهی منجر به درمان شوره سر نمی شود، اما باعث کاهش شدت و یا پیشگیری از شوره پوست سر می شوند.
پروتئین های بدون چربی: برای به حداقل رساندن شوره سر، سعی کنید پروتئین های بدون چربی بیشتری مصرف کنید. این پروتئین ها به ساخت پوست و مو و سالم نگه داشتن آنها کمک می کند. ماهی، پروئین های غیر گوشتی (گوشت قرمز) مثل تخم مرغ، آجیل و حبوبات را مصرف کنید.
پیشگیری
حفظ بهداشت پوست و مو مانع از بوجود آمدن شوره سر می شود. در طول بروز شوره موی سر شست و شو منظم تر و بیشتر موی سر بسیار اهمیت دارد. شما می توانید از توصیه های مراقبت شخصی که در بالا اشاره شده را برای پیشگیری از بوجود آمدن شوره پوست سر مورد استفاده قرار دهید.
شوره ی سر عارضه ی بسیار شایعی مخصوصا در بین نوجوانان و مردان می باشد. راه ها و روش های زیادی برای رفع و درمان شوره سر وجود دارد که می توانید آنها را انجام دهید. اگر با روش های ذکر شده در مقاله موفق به درمان شوره ی سر نشدید یا مبتلا به شوره موی سر شدید هستید بهتر از برای بکار بستن بهترین درمان قطعی شوره سر به پزشک مراجعه کنید.
