دکتر عزیزالله یوسفی
فوق تخصص گوارش کودکان
استاد یار دانشگاه علوم پزشکی ایران
کبد چرب و روزه داری
کبد چرب در واقع رسوب چربی در سلول های کبد می باشد که به دو گروه کلی کبد چرب الکلی و کبد چرب غیر الکلی تقسیم می شود که عمده صخبت ما در مورد کبد چرب غیر الکلی می باشد. کبد طبیعی حدود 5 گرم چربی به ازاء هر گرم وزن خود دارد و در صورتی که میزان رسوب جربی بیشتر از این مقدار باشد منجر به ایجاد کبد چرب می شود . کبد چرب غیر الکلی تظاهرکبدی سندروم متابولیک می باشد که شایعترین بیماری مزمن کبدی در دنیای غرب با شیوع 20 تا 30 در صد می باشد .با تغییر سبک زندگی آسیایی ها به شیوه غربی ، پر خوری ، کم تحرکی ، زندگی های مرفه ، رژیم های غذایی نا مناسب و پر چربی ، چاقی و به تبع آن بیماری کبد چرب غیر الکلی نیز افزایش یافته است. شیوع این بیماری در کشور های آسیایی حدود 5 تا 30 درصد گزارش شده است. در ایران شیوع سندروم متابولیک و کبد چرب غیر الکلی بین مردان در کرمان ، اصفهان و سمنان به تر تیب 2/25 % ، 8/35 % و 5/28 % و در زنان به ترتیب 5/42 % ، 8/35 % و 8/35 % گزارش شده است . کبد چرب غیر الکلی همراه با چاقی ، هایپر لیپیدی ، دیابت نوع 2 می باشد و در واقع ناشی از تجمع پاتولوژیک چربی در سلول های کبد علی رغم مصرف الکل می باشد . پاتوژنز بیماری هنوز به طور کامل شناخته نشده است ولی معمولا ناشی عدم تعادل بین برداشت چربی توسط کبد ، اکسیداسیون چربی در کبد و ترشح چربی توسط سلول های کبد می باشد . وسعت بیماری کبد چرب از یک رسوب ساده چربی در سلول های کبد تا التهاب سلول های کبد و سیروز متفاوت می باشد .
در مطالعه ایی که توسط دکتر سید مصطفی عربی و همکاران در مشهد انجام شده است به این نتیجه رسیده اند که روزه گرفتن در بیمارن مبتلا به کبد چرب غیر الکلی منجر به کاهش میزان انسولین خون ، فشار خون ، آنزیم های کبد می شود و در نتیجه اینکه روزه گرفتن می تواند برای افراد مبتلا به کبد چرب مناسب باشدLDL,(ALT)
در مطالعه دیگر که توسط خانم دکتر غیبی و همکاران در ارومیه انجام شده نتیجه مشابه بدست امده و دیده اند که روزه گرفتن منجر به کاهش میزان کلسترول و LDL و افزایش HDL می شود که بیانگر تاثیر متبت روزه داری بر سندرم متابولیک می باشد .
تغذیه بیماران مبتلا به کبد چرب
با توجه به اینکه مهمترین درمان کبد چرب کاهش وزن است لذا این افراط باید از مصرف غذا های چرب و خیلی شیرین خود داری کنند و از طرفی مقادیر زیادی میوه جات و سبزیجات تازه را در وعده افطار و سحر استفاده کنند . از پر خوری در سحر و افطار خود داری کنند ، مصرف زولبیا و بامیه در این افراد مضر است ، مصرف جگر و کله پاچه ممنوع است ، کاهش مواد نشاسته ایی مثل سیب زمینی ، برنج ، ماکارانی توصیه می شود . بهتر است از گوشت سفید مرغ و ماهی استفاده کنند .
مرکز گوارش کودکان تهران
تلفن تماس : 02166126187
سایت :www.govaresh-koudakan.ir
کا نال تلگرام : @govareshkoudakan
