عفونت خون یا سپسیس (Sepsis) شرایطی است که بدن در حال مبارزه با یک عفونت شدید است که از طریق جریان خون منتشر شده است. در عفونت خون، لخته خون باعث کاهش جریان خون می گردد و در نتیجه مواد مغذی و اکسیژن، به خوبی به اندام های حیاتی نمی رسند. در برخی موارد شدید، یک و یا چند اندام از بین خواهند رفت. در بدترین شرایط، عفونت خون موجب افت سریع فشار خون می شود که به نام " شوک عفونی" خوانده می شود. این شوک می تواند منجر به نارسایی ریه ها، کلیه ها، کبد و در نهایت مرگ شود. عفونت خون در اثر واکنش سیستم دفاعی بدن در مقابل عوامل عفونی از قبیل باکتری، ویروس و یا قارچ نیز ایجاد می شود. افراد در معرض خطر عفونت خون 1- افرادی که دارای سیستم ایمنی ضعیف می باشند. ضعیف شدن سیستم ایمنی می تواند در اثر بیماری ها (مانند دیابت و ایدز) و یا داروها (مانند شیمی درمانی و یا استروئیدها) باشد. استفاده از داروهای قوی در بیماران سرطانی و پیوند عضو موجب ضعیف شدن سیستم ایمنی می گردد. 2- نوزادان نیز از آنجایی که هنوز سیستم ایمنی بدنشان تکامل نیافته است، نیز جزو افراد در معرض خطر می باشند. 3- افراد مسن و افرادی که دارای بیماری مانند دیابت می باشند. 4- افراد بستری در بیمارستان نیز در معرض خطرند، زیرا تزریق وریدی، زخم های جراحی و یا زخم های بستر موجب عفونت خون می گردد. علل عفونت خون بسیاری از میکروب ها باعث این عفونت می گردند. باکتری ها، ویروس ها و قارچ ها می توانند موجب عفونت خون گردند. عفونت باکتریایی خون یکی از شایع ترین آنها می باشد. عفونت ریه (پنومونی)، عفونت مثانه و کلیه (عفونت ادراری)، عفونت پوست (سلولیت)، عفونت شکم (مثل التهاب آپاندیس)، عفونت استخوان و عفونت مغزی (مثل مننژیت) می توانن در بدن پخش شوند و عفونت خون را به وجود آورند. عفونت های پس از عمل جراحی هم می توانند موجب عفونت خون گردند. در بدترین شرایط، عفونت خون موجب افت سریع فشار خون می شود که به نام شوک عفونی خوانده می شود عوامل خطر عفونت خون - افراد خیلی جوان و مسن - افرادی که داروهای سرکوب گر سیستم ایمنی را دریافت می کنند، از قبیل: گیرندگان پیوند عضو - بیماران تحت درمان با شیمی درمانی یا پرتودرمانی - افرادی که طحال خود را با جراحی درآورده اند، زیرا طحال با عفونت ها می جنگد. - افرادی که داروهای استروئیدی را به مدت طولانی مصرف می کنند. - افرادی که دارای بیماری ایدز، دیابت و یا سیروز کبدی می باشند. - افرادی که دارای سوختگی و یا جراحت شدیدی شده اند. - افرادی که دارای عفونت هایی از قبیل: ذات الریه، مننژیت، سلولیت (عفونت پوست) و عفونت دستگاه ادراری هستند. علائم عفونت خون از آنجا که عفونت خون می تواند در هر منطقه ای از بدن رخ دهد، دارای علائم مختلفی می باشد. تنفس تند و تغییر در وضعیت روانی از قبیل کاهش سطح هوشیاری و گیجی ممکن است از اولین نشانه های عفونت خون باشد. سایر علائم عبارتند از: - تب. البته برخی مواقع، دمای بدن طبیعی و یا حتی پایین می باشد. - لرز - ضربان سریع قلب - افت فشار خون - سردرگمی و سراسیمه بودن - سرگیجه - کاهش ترشح ادرار - تهوع و استفراغ - اسهال - بثورات پوستی - بثورات قرمزرنگ و یا نقاط قرمز رنگ در بدن - درد مفاصل مچ دست، آرنج، پشت، ران، زانو و مچ پا چه موقع باید سریعا نزد پزشک رفت؟ - اگر نوزاد شما کمتر از دو ماه سن دارد و دارای تب، بیحالی، کم شیر خوردن، تغییر رفتار و یا دارای بثورات پوستی غیرعادی شده است، به پزشک مراجعه کنید. - اگر دارای گیجی، سرگیجه، تپش قلب، تنفس سریع، تب، لرز و بثورات جلدی شدید، به پزشک مراجعه کنید. راه های تشخیص عفونت خون - آزمایش خون - آزمایش خلط، ادرار، مایع نخاع و یا محتویات آبسه - تصویربرداری با اشعه X از قفسه سینه برای بررسی ذات الریه - سی تی اسکن از شکم با انجام سر موقع واکسیناسیون کودکان، میزان این عفونت کاهش می یابد درمان عفونت خون معمولا فرد بیمار در بیمارستان و در بخش مراقبت های ویژه بستری می شود. - بیمار نیاز به ماسک اکسیژن دارد. - آنتی بیوتیک وریدی به بیمار تجویز می شود. - پزشک ممکن است محلول نمکی (سالین) و داروهایی برای افزایش فشار خون تجویز کند. - اگر عفونت در شکم وجود داشته باشد، عمل جراحی برای تخلیه عفونت لازم می باشد. - بنا به شدت و اثر عفونت خون، ممکن است دیالیز کلیه لازم باشد. پیشگیری از عفونت خون مهمترین راه پیشگیری، جلوگیری از بروز هر گونه عفونت در بدن می باشد. اگر هم عفونت رخ دهد، باید سریعا آن را درمان کرد تا وارد گردش خون نشود. پس این کارها را انجام دهید: - با انجام برنامه های واکسیناسیون کودکان (سر موقع)، این عفونت کاهش می یابد. - عفونت های مرتبط با بیمارستان که منجر به عفونت خون می گردند، با رعایت بهداشت و شستن دست ها کاهش می یابند. http://www.persianpersia.com/health/hdetails.php?articleid=14450&parentid=63&catid=129
