مطالعات جدید گویای آن است که اگر در دو دهه گذشته، حدود 20 درصد کوتاه قدی ناشی از تغذیه در کودکان زیر پنج سال وجود داشت، این عدد به 6 و هشت دهم درصد رسیده است، یعنی کوتاه قدی بیش از 50 درصد در کودکان زیر پنج سال کاهش یافته است.در دو دهه قبل کم وزنی یا سوءتغذیه حدود 17 درصد شیوع داشته است. این عدد درحال به 4 درصد کاهش یافته و به عبارت دیگر، حدود 70 درصد میزان سوءتغذیه در کشور کاهش پیدا کرده است.
با همه اقدامات صورت گرفته، همچنان در مناطق محروم کشور نسبت به سایر مناطق شیوع سوءتغذیه در کودکان رویت می شود. اگر در استان سیستان و بلوچستان طی دو دهه اخیر، آمار کوتاه قدی تغذیه ای به 40 درصد می رسید، این رقم درحال حاضر به کمتر از 20 درصد کاهش پیدا کرده است. یعنی بهبود در مناطق محروم نیز رخ داده است. اما همچنان شیوع آمار سوءتغذیه در مناطق محروم بالا است و این موضوع به عنوان یکی از اولویت های بهبود تغذیه در استان های محروم کشور در دستور کار است و باید برای کاهش شیوع سوءتغذیه در مناطق محروم کار شود.
در طرح تحول سلامت با به کارگیری کارشناسان سلامت تغذیه در مراکز جامع خدمات سلامت، الگوی غذایی کودکان ارزیابی می شود و قد و وزن آنها مورد سنجش قرار گرفته و غربالگری می شوند.
کودکانی که طی غربالگری ها، دچار اختلال رشد، کم وزنی یا کوتاه قدی باشند، توسط مراقبان سلامت و بهورزان شناسایی می شوند و علاوه بر مشاوره با مادر در زمینه تغذیه کودک، خدماتی چون مکمل یاری ریزمغذی ها به صورت رایگان برای کودکان ارائه می شود.
علاوه بر مراقبت های تغذیه ای که توسط کارکنان بهداشتی در شبکه های بهداشتی درمانی کشور ارائه می شود، آن دسته از کودکانی که به علت فقر خانواده به سوءتغذیه دچار شده اند، به کمیته امداد امام خمینی( ره) معرفی می شوند و سبد غذایی رایگان که ترکیب آن توسط کارشناسان تغذیه متناسب با غذاهای بومی منطقه تایید شده است، در اختیار آنها قرار می گیرد. این برنامه اثربخشی خوبی دارد و با ارزیابی های انجام شده، بین 40 تا 70 درصد کودکانی که دچار سوءتغذیه و اختلال رشد هستند، با کمک های غذایی و مشاوره های تغذیه ای، بهبودی نسبی پیدا می کنند.
حدود شش هزار روستامهد در سراسر کشور وجود دارد که برای کودکان سه تا شش ساله یک وعده غذای گرم در مهدکودک تدارک می بینند. نوع غذا را کارشناسان تغذیه مشخص کرده و آموزش مربیان مهد نیز توسط کارکنان بهداشتی انجام می شود.
ارائه یک وعده غذای گرم در روستامهدها در پیشگیری از سوءتغذیه تاثیر زیادی دارد. همچنین آموزش هایی که ارائه می شود، عادات غذایی صحیح را به تدریج ترویج می دهد.
