علت نهفته ماندن دندان
نهفته ماندن دندان (Dental Impaction) زمانی اتفاق می‌افتد که یک دندان نتواند به طور طبیعی از لثه بیرون بزند و در موقعیت صحیح خود قرار گیرد.
این مشکل معمولاً به دلایل مختلفی رخ می‌دهد و می‌تواند در هر دندانی اتفاق بیفتد، اما بیشتر در دندان‌های عقل (دندان‌های آسیاب سوم) و دندان‌های نیش (کانین) فوقانی دیده می‌شود.
علل شایع نهفته ماندن دندان :
۱. کمبود فضا در قوس دندانی
- شایع‌ترین علت نهفته ماندن دندان، کمبود فضای کافی در فک برای رویش دندان است.
- این مشکل ممکن است به دلیل کوچک بودن فک، بزرگ بودن دندان‌ها یا ازدحام دندان‌ها (Crowding)ایجاد شود.
۲. موقعیت نامناسب دندان
- اگر دندان در زاویه یا موقعیت نامناسبی در استخوان فک قرار گیرد، ممکن است نتواند به درستی از لثه خارج شود. برای مثال:
- دندان ممکن است به صورت افقی، زاویه‌دار یا وارونه در استخوان فک قرار گرفته باشد.
- دندان‌های مجاور ممکن است مانع از رویش دندان نهفته شوند.
۳. مشکلات ژنتیکی و ارثی
- برخی افراد به طور ژنتیکی مستعد نهفته ماندن دندان‌ها هستند. این ممکن است به دلیل:
- الگوی رشد غیرطبیعی فک.
- تأخیر در رویش دندان‌ها.
- ناهنجاری‌های مادرزادی در ساختار دندان یا فک.
۴. دندان‌های اضافی (Supernumerary Teeth)
- در برخی موارد، وجود دندان‌های اضافی در فک می‌تواند مانع از رویش دندان‌های اصلی شود و باعث نهفته ماندن آن‌ها گردد.
۵. رشد غیرطبیعی استخوان یا بافت لثه
- گاهی اوقات، ضخامت بیش از حد استخوان یا بافت لثه می‌تواند مانع از رویش دندان شود.
- این مشکل ممکن است به دلیل بیماری‌های خاص یا عوامل محیطی ایجاد شود.
۶. تأخیر در افتادن دندان‌های شیری
- اگر دندان‌های شیری به موقع نیفتند، ممکن است فضای کافی برای رویش دندان‌های دائمی وجود نداشته باشد و دندان دائمی نهفته بماند.
۷. ضربه یا آسیب به فک
- آسیب‌های ناشی از ضربه به فک در دوران کودکی یا نوجوانی می‌تواند باعث جابجایی دندان‌ها یا اختلال در رویش آن‌ها شود.
۸. بیماری‌ها یا شرایط خاص
- برخی بیماری‌ها یا سندرم‌ها مانند کم‌کاری تیروئید، سندرم داون یا دیسپلازی کلیدوکرانیال می‌توانند باعث تأخیر در رویش دندان‌ها یا نهفته ماندن آن‌ها شوند.
۹. دندان‌های عقل (آسیاب سوم)
- دندان‌های عقل به دلیل اینکه آخرین دندان‌هایی هستند که در دهان رویش می‌کنند، اغلب با کمبود فضا مواجه می‌شوند و به همین دلیل نهفته می‌مانند.
۱۰. عوامل محیطی و تغذیه‌ای
- سوءتغذیه یا کمبود مواد مغذی ضروری مانند کلسیم و ویتامین D در دوران رشد می‌تواند بر رشد دندان‌ها و استخوان فک تأثیر منفی بگذارد و باعث نهفته ماندن دندان‌ها شود.
دندان‌های مستعد نهفته ماندن:
- دندان‌های نیش (کانین) فوقانی: این دندان‌ها به دلیل موقعیت خاصی که دارند، بیشتر مستعد نهفته ماندن هستند.
- دندان‌های عقل (آسیاب سوم): به دلیل کمبود فضا در انتهای فک، اغلب نهفته می‌مانند.
- دندان‌های پیشین (ثنایا): در موارد نادر، این دندان‌ها نیز ممکن است نهفته بمانند.
عوارض نهفته ماندن دندان:
- ایجاد کیست یا تومور در اطراف دندان نهفته.
- آسیب به دندان‌های مجاور.
- عفونت یا التهاب لثه.
- مشکلات ارتودنسی مانند ازدحام دندان‌ها.
- مشکلات زیبایی و عملکردی در جویدن و صحبت کردن.
درمان نهفته ماندن دندان:
- جراحی اکسپوژر (Exposure): برای کمک به رویش دندان نهفته.
- ارتودنسی: برای هدایت دندان به موقعیت صحیح.
- کشیدن دندان: در مواردی که دندان نهفته باعث ایجاد مشکل شده و امکان رویش آن وجود ندارد.
اگر مشکوک به نهفته ماندن دندان هستید، به دندانپزشک متخصص مراجعه کنید تا با معاینه و تصویربرداری (مانند رادیوگرافی یا سی‌تی اسکن)، علت و روش درمانی مناسب تشخیص داده شود.
جراحی اکسپوژر دندان نهفته (اکسپوز)
جراحی اکسپوژر دندان نهفته (اکسپوز) یک روش دندانپزشکی است که برای کمک به رویش دندان‌های نهفته یا نیمه نهفته انجام می‌شود.
دندان‌های نهفته معمولاً به دلیل کمبود فضا، موقعیت نامناسب یا موانع فیزیکی مانند استخوان یا بافت لثه، قادر به رویش طبیعی نیستند.
این روش اغلب برای دندان‌های نیش (کانین) فوقانی انجام می‌شود، زیرا این دندان‌ها بیشتر از سایر دندان‌ها مستعد نهفته ماندن هستند.
نشانه‌های نیاز به جراحی اکسپوژر دندان نهفته:
- تاخیر در رویش دندان: اگر دندان‌های دائمی در زمان معمول رویش نکنند، ممکن است نهفته باشند.
- درد یا ناراحتی: در برخی موارد، دندان‌های نهفته می‌توانند باعث درد یا فشار در ناحیه فک شوند.
- جابجایی دندان‌های مجاور: دندان‌های نهفته ممکن است باعث جابجایی یا چرخش دندان‌های مجاور شوند.
- عفونت یا التهاب: دندان‌های نهفته می‌توانند باعث ایجاد کیست، عفونت یا التهاب در اطراف خود شوند.
- مشکلات زیبایی: عدم رویش دندان‌های نیش می‌تواند بر ظاهر لبخند تأثیر بگذارد.
مراحل جراحی اکسپوژر دندان نهفته:
- ارزیابی اولیه: دندانپزشک یا ارتودنتیست با استفاده از عکس‌های رادیوگرافی (مانند پانورامیک یا سی‌تی اسکن) موقعیت دقیق دندان نهفته را بررسی می‌کند.
- برنامه‌ریزی درمان: بر اساس موقعیت دندان نهفته، برنامه‌ریزی برای جراحی و مراحل بعدی ارتودنسی انجام می‌شود.
- جراحی: در این مرحله، دندانپزشک یا جراح دهان و دندان، بافت لثه و استخوانی که روی دندان نهفته را پوشانده است، برمی‌دارد تا دندان نمایان شود. سپس یک براکت ارتودنسی به دندان چسبانده می‌شود و یک زنجیر یا سیم به آن متصل می‌شود.
- کشیدن دندان به موقعیت صحیح: پس از جراحی، ارتودنتیست به تدریج دندان را با استفاده از نیروی ارتودنسی به موقعیت صحیح خود هدایت می‌کند.
مراقبت‌های پس از جراحی:
- رعایت بهداشت دهان و دندان: پس از جراحی، مهم است که بهداشت دهان و دندان به دقت رعایت شود تا از عفونت جلوگیری شود.
- مصرف داروها: ممکن است دندانپزشک مسکن‌ها یا آنتی‌بیوتیک‌ها را برای کاهش درد و پیشگیری از عفونت تجویز کند.
- اجتناب از غذاهای سفت: در روزهای اول پس از جراحی، بهتر است از غذاهای نرم استفاده شود تا فشار به ناحیه جراحی وارد نشود.
- پیگیری منظم: مراجعات منظم به ارتودنتیست برای تنظیم براکت و بررسی پیشرفت درمان ضروری است.
جراحی اکسپوژر دندان نهفته معمولاً با موفقیت انجام می‌شود و به دندان کمک می‌کند تا به موقعیت صحیح خود در قوس دندانی برسد. با این حال، موفقیت درمان به عوامل مختلفی مانند سن بیمار، موقعیت دندان نهفته و همکاری با دندانپزشک را دارد.
دکتر فاطمه عباسی پور "متخصص ایمپلنت های دندانی" و "دندانپزشکی زیبایی" در مطب تخصصی دندانپزشکی در ولنجک و شمال تهران با ارایه راهکارهای نوین دندانپزشکی شما را به تجربه
دندان پزشکی بدون درد دعوت می کند. تلفن مشاوره و نوبت دهی 09002223545
دندانپزشکی زیبایی ولنجک تهران
