بزرگ‌کننده فک یا وسیع‌کننده کام، یکی از ابزارهای مهم در ارتودنسی است که برای اصلاح ناهنجاری‌های فکی به خصوص در کودکان و نوجوانان استفاده میشود.
این وسیله به طور خاص برای پهن کردن فک بالا طراحی شده است و به این ترتیب فضای بیشتری برای دندان‌ها ایجاد می‌کند.
چرا به بزرگ‌کننده فک نیاز داریم؟
- باریک بودن فک بالا: یکی از شایع‌ترین دلایل استفاده از بزرگ‌کننده فک، باریک بودن فک بالا نسبت به فک پایین است.
- این مشکل می‌تواند باعث ازدحام دندان‌ها، مشکلات تنفسی و حتی اختلالات صورت شود.
- ایجاد فضای بیشتر برای دندان‌ها: با بزرگ‌تر شدن فک بالا، فضای کافی برای رویش دندان‌های دائمی ایجاد میشود و از کج شدن و رویش دندان‌ها در جهت‌های اشتباه جلوگیری میشود.
- اصلاح ناهنجاری‌های اسکلتی: بزرگ‌کننده فک می‌تواند به اصلاح برخی از ناهنجاری‌های اسکلتی صورت کمک کند و به این ترتیب به بهبود ظاهر و عملکرد صورت کمک کند.
چگونه بزرگ‌کننده فک عمل می‌کند؟
بزرگ‌کننده فک معمولاً به دندان‌های آسیاب بزرگ بالایی چسبانده میشود. در وسط این وسیله یک پیچ کوچک وجود دارد که به آرامی و به طور منظم توسط بیمار یا والدین چرخانده میشود.
با هر بار چرخاندن پیچ، نیرویی به دندان‌ها و فک وارد میشود که باعث میشود دو نیمه کام از یکدیگر دور شوند.
در نتیجه، فضای خالی ایجاد شده در وسط کام به مرور زمان با ساخت سلول‌های استخوانی جدید پر میشود و فک پهن‌تر میشود.
مزایای استفاده از بزرگ‌کننده فک
- اصلاح مشکلات دندان‌ها و فک: بزرگ‌کننده فک به اصلاح مشکلات دندان‌ها و فک کمک می‌کند و به این ترتیب به بهبود ظاهر لبخند و صورت کمک می‌کند.
- بهبود تنفس: با پهن‌تر شدن فک بالا، مسیرهای تنفسی بازتر می‌شوند و به این ترتیب مشکلات تنفسی مانند تنفس دهانی کاهش می‌یابد.
- پیشگیری از مشکلات آینده: استفاده از بزرگ‌کننده فک در سنین کودکی می‌تواند از بروز مشکلات جدی‌تر در آینده جلوگیری کند.
چه کسانی می‌توانند از بزرگ‌کننده فک استفاده کنند؟
بزرگ‌کننده فک معمولاً برای کودکان و نوجوانانی که هنوز صفحات رشد استخوانی آنها فعال است، استفاده میشود. البته در برخی موارد خاص، بزرگسالان نیز ممکن است از این وسیله استفاده کنند.
آیا استفاده از بزرگ‌کننده فک دردناک است؟
در ابتدا ممکن است بیمار احساس ناراحتی یا کمی درد داشته باشد که این موضوع کاملاً طبیعی است. اما با گذشت زمان، بیمار به این وسیله عادت می‌کند و درد از بین می‌رود.
نکته مهم: استفاده از بزرگ‌کننده فک باید تحت نظر متخصص ارتودنسی انجام شود. متخصص ارتودنسی با توجه به شرایط هر بیمار، نوع و مدت زمان استفاده از بزرگ‌کننده فک را تعیین می‌کند.
انواع بزرگ‌کننده فک
انواع مختلفی از بزرگ‌کننده‌های فک در ارتودنسی استفاده می‌شوند، هر کدام با طراحی و ویژگی‌های منحصر به فرد خود. در اینجا برخی از رایج‌ترین انواع آن را معرفی می‌کنیم:
-1 بزرگ‌کننده فک هیراکس: Hyrax Expander
- این یکی از سنتی‌ترین و پرکاربردترین انواع بزرگ‌کننده‌های فک است.
- از یک وسیله ثابت تشکیل شده است که به دندان‌های آسیاب بزرگ بالایی چسبانده میشود.
- گسترش فک با چرخاندن یک کلید یا پیچ در وسط دستگاه انجام میشود.
2 بزرگ‌کننده فک هاس: Haas Expander
- بزرگ‌کننده فک هاس شبیه به هیراکس است، اما طراحی کمی متفاوت دارد.
- اغلب ظاهر جمع‌وجورتر دارد و ممکن است کمتر قابل توجه باشد.
3 بزرگ‌کننده سریع کام (RPE): Rapid Palatal Expander
- این نوع بزرگ‌کننده برای گسترش سریع فک بالا در مدت زمان کوتاه‌تر طراحی شده است.
- اغلب از یک مکانیسم پیچ استفاده می‌کند که امکان تنظیمات مکرر را می‌دهد.
4 بزرگ‌کننده فک با لنگر انداختن اسکلتی: Skeletal Anchorage Expander
- این نوع بزرگ‌کننده از لنگر انداختن اسکلتی اضافی، مانند یک مینی‌ایمپلنت، برای ارائه پشتیبانی و ثبات اضافی در طول فرآیند گسترش استفاده می‌کند.
- این می‌تواند برای بیمارانی با موارد چالش‌برانگیزتر بسیار مفید باشد.
5- بزرگ‌کننده قابل جابه‌جایی فک: Removable Jaw Expander
- اگرچه کمتر رایج است، بزرگ‌کننده‌های فک قابل جابه‌جایی نیز در دسترس هستند.
- اینها معمولاً برای کودکان کوچکتر استفاده می‌شوند و شب‌ها برداشته می‌شوند.
انتخاب بزرگ‌کننده فک به عوامل مختلفی بستگی دارد :
- سن و مرحله رشد بیمار
- شدت ازدحام یا ناهنجاری فک
- ترجیح و تخصص ارتودنتیست
ارتودنتیست شما با دقت نیازهای خاص شما را ارزیابی کرده و مناسب‌ترین نوع بزرگ‌کننده فک را برای شما توصیه می‌کند.
مرکز تخصصی ارتودنسی دکتر ستاره خسروی
آخرین روشهای ارتودنسی در این مرکز انجام میشود. شما با مشورت با متخصص ارتودنسی دکتر ستاره خسروی،عضو هیات علمی دانشگاه “بهترین دندانپزشک ارتودنسی تهران در الهیه “
میتوانید مناسب ترین روش را انتخاب کنید.
برای مشاوره تخصصی ارتودنسی با ما تماس بگیرید ۰۹۳۸۰۰۰۵۵۹۰
درمان ارتودنسی در این مرکز تخصصی ارتودنسی در تهران محدود به روش سنتی نیست و شما حق انتخاب دارید.
