بسیاری از افراد بعد از پذیرفته شدن در مصاحبه استخدامی و پیش از انجام مراحل استخدام با انجام آزمایشاتی تحت عنوان طب کار مواجه میشوند؛ برخی افراد شاغل نیز به صورت دوره ای این آزمایشات را از سمت محل کار انجام میدهند. انجام این آزمایشات بخشی از قوانین کار است و انجام آن مطابق با ماده ۹۰ قانون تامین اجتماعی ضروری است. هدف از انجام آزمایشات طب کار مشخص کردن شرایط سلامتی جسمی و روانی متقاضیان یا کارکنان متناسب با شرایط کار است. در این مقاله با این آزمایشات بیشتر آشنا خواهیم شد.
طب کار چیست؟
طب کار شاخه ای از علوم پزشکی است که به بررسی رابطه میان سلامت جسمی و روانی کارکنان، توانایی انجام کار و شرایط محیط کار می پردازد. طب کار خدماتی از جمله شناسایی، پیشگیری و درمان بیماری ها و آسیب های کاری را در برمیگیرد. بسیاری از مشاغل به گونه ای هستند که ممکن است افراد شاغل در آن حرفه آسیبهایی ببینند و یا به بیماری خاصی دچار شوند که طبق قانون حفظ سلامتی کارکنان برعهده کارفرماست. انجام آزمایشات طب کار به همین منظور است.
چرا آزمایشات بدواستخدام انجام میشود؟
آزمایشات طب کار بدو استخدام برای بررسی سلامت جسمی و روانی و اجتماعی افراد صورت میگیرد، با انجام این آزمایشات پزشک متخصص طب کار متوجه میشود که فرد برای موقعیت شغلی مورد نظر آمادگی دارد یا خیر. همچنین اگر فرد دچار بیماری و یا آسیبی شود پزشک میتواند تشخیص دهد که این آسیب ها مربوط به شغل و محیط کار او بوده است یا نه. انجام آزمایشات طب کار دو مزیت دارند: اول اینکه موجب تشخیص به موقع بیماری می شوند و کمک میکنند تا کنترل و درمان آن صورت گیرد و دوم، در صورت ایجاد آسیب در فرد و ارجاع این موضوع به مراجع قضایی به عنوان مدرک میتوانند کمک کننده باشند.
آنچه قانون در مورد آزمایشات طب کار گفته است.
طبق این قانون کارفرمایان باید نیرو های کار خود را پیش از استخدام موظف به انجام آزمایشات طب کار کنند. اگر پس از استخدام افراد مشخص شود که کارفرما در معاینات پزشکی آنها کم کاری کرده و افراد قابلیت و توانایی لازم برای انجام کار را نداشته اند، سازمان تامین اجتماعی می تواند مطابق با قانون کارفرما را موظف به پرداخت غرامت کند. پس این موضوع بسیار مهم است که کارفرما نیروی کار خود را برای انجام معاینات طب کار معرفی کند و نتیجه اصلی این معاینات را برای درج در پرونده فرد تحویل شعبه تامین اجتماعی دهد.
اهداف آزمایشات بدو استخدام
●تشخیص وضعیت کارکنان و آمادگی آنها برای انجام کار
●انتخاب نیروی کار مناسب با شرایط سلامتی جسمی و روحی
●وجود اسناد در صورت نیاز مراجع قضایی
●داشتن اطلاعات اولیه از شرایط سلامتی کارکنان برای مقایسه در معاینات دوره ای بعدی
آزمایشات طب کار چه مواردی را شامل می شود؟
یکی از مهم ترین سوالاتی که برای تمامی افراد ایجاد می شود این است که آزمایشات طب کار دقیقا به بررسی کدام مولفه های سلامتی جسمی و روحی میپردازد و آنها باید از چه نظر آمادگی کامل برای بررسی سلامتی شان را داشته باشند. در اینجا ما لیستی از آزمایشات طب کار را آماده کرده و در اختیار شما قرار میدهیم
•ارزیابی کامل سلامت اندام ها از جمله دستها، پاها و ....
در این بخش پزشک طب کار به بررسی سلامتی اندام ها میپردازد و از او سوالاتی در مورد سوابق پزشکی خانواده و همچنین بیماری ها و حساسیت های خود فرد میپرسد. برخی از مشاغل نیازمند سلامت جسمی کامل و همچنین قدرت بدنی زیاد است؛ مانند:نیروی انتطامی، آتش نشانی و....
•آزمایش ادرار و خون
این آزمایشات در چکاپ های دوره ای و آزمایشات بدو استخدام انجام می شود. آزمایش خون برای بررسی چربی و قند خون ، بررسی تعداد اجزای خون و همچنین آنزیم های کبدی انجام می شود.
آزمایش ادرار نیز برای بررسی اعتیاد، بیماری های مربوط به کلیه، کبد و همینطور دیابت صورت میگیرد.
•بینایی سنجی
در آزمایشات مربوط به بینایی سنجی مواردی از جمله میدان دید، میزان دید فرد، دید رنگ و عمق دید بررسی می شوند. برخی مشاغل نیاز به دید کامل فرد دارد اما برخی دیگر از مشاغل نیز با درصد بینایی کم قابل انجام است.
•شنوایی سنجی
بررسی شنوایی به این منظور انجام می شود که اگر فرد در شنیدن اختلال شدیدی دارد مورد بررسی قرار گیرد.
•بررسی سلامت تنفس
این بخش از معاینات به منطور بررسی مشکل تنفسی و مشخص کردن حجم ریه فرد صورت میگیرد. با این آزمایش امکان تشخیص بیماری هایی از جمله برونشیت مزمن و آسم وجود دارد.
•بررسی فشارخون
بررسی فشار خون افراد به منظور تشخیص به موقع و کنترل آن صورت میگیرد.
•تست نوار قلب
نوار قلب به منطور بررسی بیماری های قلبی از افراد گرفته می شود. از نوار قلب می توان برای تشخیص آریتمی قلبی، سکته قلبی ، اختلال قلبی، گرفتگی رگ های قلب و تنگی نفس استفاده کرد.
•تشخیص سلامت روان
همانطور که مشخص است در این بخش برای بررسی سلامت روانی افراد از آنها سوالاتی پرسیده می شود و واکنش و پاسخ های آنها مورد بررسی قرار میگیرد.
نتایج آزمایش در چه مدت زمانی آماده است؟
نتایج این آزمایشات تا پایان همان روز و یا نهایتا تا یک روز بعد از انجام معاینات آماده است. همچنین مدت اعتبار این نتایج تا زمانی است که فرد در همان شرکت و یا اداره مشغول به کار باشد.
انجام معاینات طب کار زیر نظر کارفرما انجام می شود و برای ایجاد ایمنی بیشتر در محل کار برای افرادی است که متقاضی شغل هستند. انجام این معاینات به دو صورت بدو استخدام و ادواری انجام می شود که برای تمام افراد بهتر است این آزمایشات را به صورت کامل انجام دهند. این آزمایشات شامل بررسی سلامت جسمانی و روانی است. همچنین یکی از موضوعات مهمی که در این آزمایشات مورد بررسی قرار می گیرد عدم اعتیاد فرد است. همچنین عدم ابتلا به بیماری که به انجام درست مسئولیت صدمه بزند برای کارفرما اهمیت دارد.
