گاهی اوقات نوزادان پسر پس از تولد دارای آلت تناسلی با حالت متفاوت هستند. این تفاوت در پوسته روی سر آلت است که آن را به طور کامل نمی‌پوشاند، بنابراین گویی از قبل ختنه شده باشد. این مورد را که اغلب اوقات همراه با حالتی به نام هیپوسپادیاس است، در زبان عامه ختنه پیغمبری می‌گویند. هیپوسپادیاس یک ناهنجاری آلت تناسلی است که این بیماری از هر ۱۵۰ نوزاد پسر یک نفر را مبتلا می‌کند و معمولاً در بدو تولد تشخیص داده می‌شود.
مجرای ادرار لوله ای است که مثانه را به نوک آلت تناسلی متصل می‌کند و ادرار را به خارج از بدن حمل می‌کند. در بیشتر موارد، پوست ختنه گاه نیز توسعه نیافته است و ممکن است انحنای غیرطبیعی آلت تناسلی ایجاد شود. در ختنه پیغمبری معمولاً مجرا از قسمت زیرین آلت تناسلی خارج می‌شود. در این مطلب از وبلاگ کلینیک ختنه نوزادان تهران بیشتر در این خصوص توضیح می‌دهیم.
علائم ختنه پیغمبری چیست؟
بسته به علائم، انواع مختلفی از هیپوسپادیاس یا ختنه پیغمبری وجود دارد. علائمی که نشان می‌دهد کودک شما هیپوسپادیاس دارد عبارتند از:
• دهانه مجرای ادرار (جایی که ادرار از آن‌جا می‌آید) در انتهای آلت تناسلی نیست بلکه در جای دیگری در امتداد آلت تناسلی قرار دارد.
• پوست ختنه گاه ممکن است تماماً در بالای آلت تناسلی (هود پشتی) باشد و در سطح زیرین آن وجود نداشته باشد.
• آلت تناسلی ممکن است صاف نباشد (در آن یک خمیدگی وجود دارد) به این حالت کوردی می‌گویند.
• جریان مستقیم ادرار وجود ندارد.
در حالی که هیپوسپادیاس معمولاً در بدو تولد تشخیص داده می‌شود، در برخی موارد برای چندین سال تشخیص داده نمی‌شود. اگر نگران وجود ختنه پیغمبری در آلت تناسلی فرزندتان هستید، به پزشک متخصص ختنه و کلینیک ختنه مراجعه کنید. برخی از موارد هیپوسپادیاس نیز می‌تواند با بیضه‌های نزول نکرده همراه باشد.
همان‌طور که گفته شد ختنه پیغمبری در صورت وجود در بدو تولد تشخیص داده می‌شود. در صورتی که زایمان در منزل انجام شود و یا درمواردی که قابل مشاهده توسط پزشک و پرستاران نباشد، شما می‌توانید باتوجه به علائم گفته‌شده در بالا پیگیری خود را انجام دهید. یکی از بهترین راه‌های تشخیص برای مادران، مشاهده نحوه ادرار کردن نوزاد است که در صورت خروج غیرمستقیم، شک به ختنه پیغمبری ایجاد می‌شود.
درمان ختنه پیغمبری
گزینه‌های درمانی به شدت وجود ختنه پیغمبری بستگی دارد. گاهی اوقات دستگاه ادراری نوزاد شما نیاز به بررسی دارد تا اطمینان حاصل شود که مشکل دیگری وجود ندارد، به خصوص زمانی که ناهنجاری شدیدتر باشد. ختنه پیغمبری معمولاً با جراحی اصلاح می‌شود، مگر اینکه خفیف باشد. جراحی معمولا می‌تواند مشکل را حل کند تا:
• سوراخ (دهانه مجرای ادرار) را به سمت نوک آلت تناسلی مرد حرکت دهید و روی سوراخی که قبلا وجود داشت را ببندید. این کار به کودک شما امکان می‌دهد ایستاده و با جریان مستقیم ادرار، ادرار کند.
• خم شدن را طوری اصلاح کنید که آلت تناسلی صاف باشد و آن را نرمال نشان دهید.
سن اصلاح ختنه پیغمبری از شش تا ۱۸ ماهگی بسته به عوامل مختلفی است و باید این موضوع را با جراح فرزندتان در میان بگذارید. ممکن است بیش از یک طرح درمانی مورد نیاز باشد. ختنه کردن فرزندتان قبل از جراحی به هیچ وجه توصیه نمی‌شود زیرا ممکن است لازم باشد در عمل از پوست ختنه گاه استفاده شود. در این صورت، در صورت تمایل می‌توان آلت تناسلی را پس از جراحی ختنه کرد.
مانند تمام جراحی‌ها، خطرات و عوارض جانبی بالقوه‌ای وجود دارد. این موارد بسیار نادر هستند و مزایای جراحی ختنه پیغمبری به مراتب بیشتر از خطرات آن خواهد بود. برخی از عوارض خاص جراحی هیپوسپادیاس عبارتند از:
• اکثر کودکان حدود یک هفته پس از جراحی به کاتتر یا استنت نیاز خواهند داشت. یکی از عوارض جانبی برخی از کاتترها اسپاسم مثانه است که دارو برای کمک به توقف آن در صورت بروز، در دسترس است.
• ممکن است مقداری خونریزی از آلت تناسلی وجود داشته باشد.
• ممکن است ترمیم زخم برای فرزند شما بیشتر زمان‌بر باشد. درصورت مراقبت ناکافی امکان ایجاد فیستول از این زخم وجود دارد.
• دهانه جدید ممکن است باریک شود که دفع ادرار را دشوارتر می‌کند.
• ممکن است اصلاح ناقص خمیدگی وجود داشته‌باشد.
مراقبت خانگی پس از جراحی ختنه پیغمبری
• برای جلوگیری از چسبیدن آلت تناسلی به پوشک یا لباس، وازلین را در پوشک کودکتان یا روی یک پد در زیرشلوار او قرار دهید. پرستاران به شما راهنمایی خواهند کرد که چگونه این کار را انجام دهید.
• در صورت نیاز مسکن به فرزندتان بدهید که ممکن است پاراستامول کافی باشد.
• طبق دستور آنتی بیوتیک خوراکی بدهید.
• دستورالعمل‌های پزشک را در مورد پانسمان روی آلت تناسلی دنبال کنید.
• اطمینان حاصل کنید که کودک شما تا زمانی که پزشک به او توصیه نکرده است، فعالیت‌های شدید انجام ندهد.
• دو قاشق غذاخوری نمک پخت و پز را به آب حمام کودک خود اضافه کنید تا به کاهش تورم کمک کند. البته پس از اینکه پزشک کودک شما توصیه کرد که کودک شما می تواند حمام کند این کار را انجام دهید.
به پزشک خود مراجعه نمایید اگر:
• شما نمی‌توانید درد فرزندتان را مدیریت یا کنترل کنید
• دمای بدن کودک شما بیش از۳۸.۵ درجه سانتی‌گراد است
• زخم عفونی شده باشد (قرمز، ملتهب یا تراوش می‌کند)
• کودک شما به اندازه کافی ادرار نمی‌کند. اگر این اتفاق بیفتد، ادرار بسیار تیره می‌شود
• هرنوع وضعیت نگران کننده داشته‌باشید
جمع‌بندی
ختنه پیغمبری که به صورت علمی هیپوسپادیاس خوانده می‌شود، نوعی ناهنجاری در خروجی مجرای ادرار است. این مسئله می‌تواند در آینده فرزند شما را دچار مشکلات دیگری کرده و یا ناهنجاری دیگری را به همراه خود ایجاد کند. تشخیص هیپوسپادیاس کار تقریبا ساده‌ای است و به محض تشخیص آن بهتر است به پزشک مراجعه نمایید.
نکته‌ای که باید حتماً در نظر داشته‌باشید آن است که هیچ گاه پیش از بهبود ختنه پیغمبری، ختنه را انجام ندهید. برای پیگیری و اطلاعات کافی راجع به درمان و مراقبت‌های مربوط به هیپوسپادیاس می‌توانید به سایت کلینیک ختنه نوزادان تهران مراجعه نمایید. در این سایت می‌توانید اطلاعات تماس پزشک را نیز مشاهده کنید و با اطمینان کامل، این مسئله را پیگیری نمایید.
