شیار پوش یا فیشور سیلانت (Fissure sealant) به پوشش نازک پلاستیکی گفته می شود که روی سطح جونده دندانها قرار می گیرد (بخش سفید رنگدر شکل بالا). معمولا در دندانهای عقبی (دندانهای آسیا) از شیار پوش استفاده می شود تا از پوسیدگی دندان پیشگیری شود. شیار پوش به سرعت به شیارها و فرورفتگیهای دندان چسبیده و یک سپر محافظ بر روی مینای دندان تشکیل می دهد.اگر چه با مسواک زدن و نخ دندان کشیدن می توان ذرات غذا و باکتریها را از سطوح صاف دندان خارج کرد اما همیشه نمی توان به ذراتی که در شیارها و گوشه های دندانها گیر کرده اند دسترسی پیدا کرد و آنها را تمیز کرد. شیار پوش این سطوح آسیب پذیر دندان را می پوشاند و نمیگذارد به واسطه تماس با باکتریها و اسید دچار پوسیدگی شوند.
چه افرادی باید شیار پوش دندان استفاده کنند؟
به خاطر بیشتر بودن احتمال پوسیدگی دندان در فرورفتگی ها و شیارهای دندانهای آسیای بزرگ و کوچک، کودکان و نوجوانان می توانند از شیار پوش استفاده کنند. با این حال بزرگسالانی که در این دندانها پر کردگی یا پوسیدگی ندارند نیز می توانند از شیار پوش استفاده کنند.
معمولا شیار پوش کردن دندان به محض بیرون زدن دندانهای دائمی آسیای کوچک و بزرگ در کودکان انجام می شود. به این صورت شیار پوش می تواند در سالهای 6 تا 14 سالگی که دندان در معرض پوسیدگی قرار دارد سلامت آنها را حفظ کند.
در برخی موارد شیار پوش دندان ممکن است در دندانهای شیری نیز استفاده شود، مانند زمانی که دندانهای شیری کودک شیارها و فرو رفتگیهای عمیقی دارد. چون دندانهای شیری نقش مهمی در حفظ فضای لازم در فک برای رویش دندانهای دائمی دارند، حفظ سلامت آنها و جلوگیری از پوسیدگی و کشیده شدن آنها اهمیت زیادی دارد.
مراحل شیار پوش کردن دندان
شیار پوش کردن یک فرایند ساده و بدون درد است و برای هر دندان تنها چند دقیقه طول می کشد شیار پوش شود. مراحل شیار پوش کردن دندان به صورت زیر است:
1- ابتدا دندانهایی که قرار است شیار پوش شوند، باید کاملا تمیز شوند.
2- سپس هر یک از این دندانها خشک می شوند. معمولا پنبه یا مواد جاذب دیگر در اطراف دندان قرار داده می شود تا دندان را خشک کند.
3- محلول اسیدی در سطح جونده دندان ریخته می شود تا سطح آن زبر شود. این کار کمک می کند مواد شیار پوش بهتر به دندان بچسبند.
4- سپس شیار پوش روی مینای دندان مالیده می شود و مستقیما به دندان چسبیده و سفت می شود. گاهی اوقات نور مخصوصی برای کمک به سفت شدن شیار پوش استفاده می شود.
دوام شیار پوش چقدر است؟
شیار پوش تا 10 سال می تواند سالم بماند و از دندان محافظت کند اما از نظر لب پر شدن یا ساییدگی باید در چکاپهای دندانپزشکی بررسی شود. دندانپزشک در صورت لزوم شیار پوش را تعویض می کند.
