سرطان معده (Stomach cancer) دومین علت شایع مرگ‌های ناشی از سرطان می‌باشد. با علت سرطان معده و علائم و راه های درمان آن آشنا شوید.خوشبختانه به دلایل نامعلومی، میزان بروز و مرگ و میر ناشی از سرطان معده در طی 80 سال گذشته در دنیا کاهش داشته است. اگر چه این بیماری همچنان دومین علت شایع مرگ‌های ناشی از سرطان می‌باشد. میزان مرگ و میر ناشی از این سرطان در ایالات متحده آمریکا در مردان از 28 نفر به 5.8 نفر در هر صدهزار نفر رسیده است در حالیکه در زنان این میزان از 27 به 2.8 نفر در هر صدهزار نفر کاهش یافته است. به طور کلی همانگونه که گفته شد، بروز این بیماری در جهان کاهش یافته است اما همواره در ژاپن، چین، شیلی و ایرلند بالا باقی مانده است.
خطر بروز سرطان معده در میان طبقات پایین اجتماعی – اقتصادی بیشتر است. مطالعات نشان می‌دهد، استعداد ابتلا به این بیماری در مهاجرین از کشورها با شیوع بالا به کشورهایی که شیوع این بیماری در آن کمتر است، پایین باقی می‌ماند؛ این در حالی است که میزان خطر در فرزندان آن‌ها تقریبا با ساکنین محل جدید زندگی برابر است. این یافته‌ها نشان می‌دهند که یک تماس محیطی که احتمالا در آغاز زندگی رخ می‌دهد در ایجاد این سرطان نقش بسزایی دارد و مواد سرطانزای خوراکی به عنوان محتمل‌ترینِ عوامل محسوب می‌شوند.
علت سرطان معده چیست؟
مصرف طولانی مدت غلظت‌های بالای نیترات‌ها در غذاهای خشک شده، غذاهای دودی و نمک سود شده به نظر می‌رسد با خطر بالایی در بروز این بیماری همراه باشند. تصور می‌شود که نیترات‌ها توسط باکتری‌ها به نیتریت‌های سرطان‌زا تبدیل می‌شوند. چنین باکتری‌هایی ممکن است همرا با مصرف غذاهای در حال فساد به بدن وارد شوند که این مواد در سراسر جهان توسط طبقات پایین اجتماعی – اقتصادی مصرف می‌شوند.
علائم سرطان معده چیست؟
سرطان‌های معده هنگاهی که سطحی و قابل درمان از طریق جراحی باشند، معمولا علامتی ایجاد نمی‌کنند. با گسترش تومور بیماران ممکن است از یک ناراحتی در قسمت فوقانی شکم که شدت آن از یک احساس پری مبهم تا یک درد شدید و ممتد و متغیر است، شکایت کنند. بی اشتهایی اغب به همراه تهوع خفیف شایع است ولی شکایت اصلی بیمار نمی‌باشد. کاهش وزن ممکن است در نهایت بوجود آید و تهوع و استفراغ بویژه در تومورهای پیلور (به خروجی معده به سمت روده کوچک، پیلور گفته می‌شود.) قابل توجه هستند؛ دیسفاژی (اختلال در بلع) ممکن است بزرگترین نشانه‌ی حاصل از ضایعات منتشر با مناش کاردیا باشد. لازم به ذکر است علائم فیزیکی در مراحل اولیه وجود ندارند، اما یک توده شکمی قابل لمس دال بر رشد طولانی مدت است و گسترش موضعی این بیماری را پیش بینی می‌کند. کارسینوم‌های معده با گسترش مستقیم از دیواره معده به بافت‌های اطراف انتشار می‌یابند و گاهی اوقات به ارگان‌های مجاور از جمله پانکراس، کولون یا کبد چسبندگی پیدا می‌کنند. متاستاز سرطان معده به گره‌های لنفاوی داخل شکمی با شیوع بالا وجود دارد. کبد شایع‌ترین محل برای انتشار تومور به طریق هماتوژن است.
(کارسینوم به سرطان‌هایی گفته می‌شود که سازنده‌ی پوست (مثل سرطان پوست) یا پوشاننده‌ی لایه‌ی داخلی اعضا (مثل سرطان ریه) و یا سازنده ی غدد (مثل سرطان پستان) هستند.)
به گسترش و مهاجرت سلول‌های سرطانی از یک بافت به بافت‌های دیگر متاستاز (Metastasis) گفته می‌شود
راه های تشخیص سرطان معده
استفاده از روش‌های رادیوگرافیک با ماده حاجب دوگانه برای ارزیابی بیماران با شکایت اپی گاستریک (درد سر دل)، جایگزین روش‌های ازوفاگوستروسکوپی و CT اسکن شده است. زخم‌های معده که در زمان بررسی اندوسکوپی دستگاه گوارش تشخیص داده می‌شوند ممکن است ظاهر خوش‌خیم داشته باشند اما باید بیوپسی (به معنی نمونه برداری از بافت‌ها بیوپسی گفته می‌شود.) جهت رد بدخیمی انجام شود. زخم‌های بدخیم معده را باید قبل از نفوذ به بافت‌های اطراف تشخیص داد؛ چرا که میزان بهبود ضایعات محدود به مخاط یا زیر مخاط بیش از 80 درصد می‌باشد.
راه های درمان سرطان معده
خارج کردن کل تومور به کمک جراحی به همراه برداشتن گره‌های لنفاوی مجاور به عنوان تنها شانس درمان این بیماری پیشنهاد می‌شود. با این حال این روش در کمتر از یک سوم بیماران قابل اجراست. در بیماران مبتلا به کارسینوم دیستال، عمل جراحی گاسترکتومی ساب توتال روش درمان انتخابی است. (عمل جراحی ساب توتال گاسترکتومی به معنی برداشتن غیر کامل و در حدود سه چهارم از معده می‌باشد.) در صورتی که گاسترکتومی‌های توتال و ساب توتال برای درمان تومورهای پروگزیمال تر مورد نیاز هستند.
آدنوکارسینوم معده توموری نسبتا مقاوم به رادیوتراپی است و کنترل کافی تومور اولیه نیازمند دوزهایی از پرتو خارجی است که خارج از توان تحمل بافت‌های اطراف ضایعه از جمله مخاط روده و طناب نخاعی می‌باشد. در نتیجه نقش اصلی رادیوتراپی در بیماران کاهش درد است. تجویز ترکیبی از داروهای سیتوتوکسیک در بیماران مبتلا به کارسینوم پیشرفته معده با پاسخ‌های نسبی در 30 تا 50 درصد موارد همراه بوده است و فواید قابل توجهی در افرادی که به درمان پاسخ داده‌اند به همراه داشته است. این ترکیبات دارویی به طور کلی شامل سیس پلاتین در ترکیب با epirubicin یا docetaxel و تزریق 5-FU یا capecitabin یا ایرینوتکان است.
(آدنوکارسینوم (Adenocarcinoma) به سرطان (تومور بدخیم) در بافت غدد اشاره دارد. آدنوکارسینوم معده معمولاً در سلول‌های پوشاننده لایه داخلی معده ایجاد می‌شود.)
