چه مواردی موجب اختلال در باروری مردان می شود؟

چه مواردی موجب اختلال در باروری مردان می شود؟

مشکل عدم باروری مردان مشتمل بر علل متعددی است که وابسته به مشکلات تولید اسپرم و یا انتقال آن می باشد .

به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ، حدود ۱۵ درصد زوج ها در کشور ایران با مشکل ناباروری مواجه می شوند که در این میان ۴۰ درصد عامل بروز ناباروری مشکلات مردانه و ۴۰ درصد مشکلات در زنان و ۲۰ درصد در هر دو زوج است .

مهمترین علل ناباروری در مردان به موارد زیر مرتبط می شود :

-کشیدن سیگار معمولاً سبب کاهش تعداد اسپرم و تحرک ضعیف می شود. تحقیقات اخیر نشان دادند زمانی که هم مرد و هم زن سیگار می کشند, احتمال ناباروری تا ۶۴% بالا می رود.

- استفاده درازمدت از حشیش توسط مردان سبب کاهش اسپرم و سالم افزایش اسپرم و افزایش اسپرم ناقص می شود.

- مصرف زیاد الکل سبب کاهش تولید اسپرم سالم توسط مردان می شود.

- فعالیت شدید بدنی سبب کاهش تولید اسپرم می شود.

- کمبود ویتامین C سبب می شود که اسپرم ها به هم بچسبند و این حالت سبب ۱۶% موارد ناباروری در مردان می شود.

- بعضی از آنتی بیوتیک ها به طور موقت سبب کاهش تعداد و تحرک اسپرم ها در مردان می شوند. بعضی از این آنتی بیوتیک ها شامل اریترومایسین, نیتروفورازون یا نیتروفورانتوئین هستند.

- تماس با حشره کش ها, سموم آفت کش, حلال های آلی, سرب, تشعشعات یونیزه, فلزات سنگین و مواد شیمیایی سمی سبب کاهش قدرت باروری در مردان می شود. مردانی که در محیط شغلی خود با این مواد سرو کار دارند, (چاپخانه ها, سرب, سموم کشاورزی, دستگاههای رادیولوژی و … ) باید از پوشش ها و ماسک های محافظ استفاده نمایند.

- سوء تغذیه و مصرف ناکافی غذاهای ضروری سبب اختلال در تولید و کار اسپرم ها می شود.

- بیضه ها نباید زیاد گرم شوند. سعی کنید شورت ها ی تنگ نپوشید. مردانی که مشکل ناباروری دارند, نباید از دوش آب گرم, سونا استفاده کنند و همچنین کار در محیط گرم برای آنها مفید نمی باشد.

- فاصله گذاری در فعالیت جنسی (۳ تا ۶ روز در هفته), سبب افزایش حجم و قدرت باروری می شود. ولی اگر وقفه زیادی در فعالیت جنسی ایجاد شود, سبب می شود که اسپرم ها تخلیه شده و پیر و نا توان و کم تحرک شوند

- استفاده از داروهای استروئیدی آنابولیک (این داروها توسط افرادی که می خواهند دارای اندام های عضلانی حجیم شوند استفاده می شود, این داروها سبب می شوند که بدن نتواند هورمون تستوسترون را به طور طبیعی بسازد که سرانجام سبب کاهش تولید اسپرم خواهد شد. (بسیاری از ورزشکارانی که به عنوان دوپینگ از این داروها استفاده مکرر می کنند, دچار این مشکل خواهند شد).

- داروی سولفاسالازین (این دارو برای درمان اختلالات گوارشی به کار می رود.)

- داروی کتوکونازول (ضد قارچ)

- داروی آزولفیدین (Azulfidine) – این دارو برای درمان بیماری گوارشی کولیت اولسروبه کار می رود.

- واریکوسل (کلافی از وریدهای اضافی دور لوله منی بر را می گیرند و سبب گرمی بیش از حد آن، می شوند که این حالت سبب آسیب رسانی به اسپرم ها و کشتن آنها خواهد شد.

- عفونت دستگاه تناسلی (مثل التهاب پروستات, التهاب لوله های اپیدیدیم در بیضه, التهاب بیضه (ارکیت).

- بیماری اوریون, (که سبب آلوده شدن بیضه ها می شود).

- ضربات وارده به بیضه

- مصرف داروی دی اتیل استیل استرول (DES) توسط مادر در دوران بارداری (سبب کاهش اسپرم و ناهنجاری اسپرم می شود)

- تب

- داروهای ضد سرطان (شیمی درمانی)

- نقص انسدادی در لوله منی بر

- صدمات وارده به کانال های اسپرماتیک در بیضه (به علت بیماری های سوزاک و عفونت کلامیدیا)

- سوء تغذیه و کم خونی, سل

- استرس شدید در زندگی

● علل شایع مشکلات در باروری مردان

انسدادها

درصد کمی از مردان با مشکل انسداد در مجاری دافع خود مواجه اند که مانع رسیدن اسپرم به مایع منی آنها میشود. اگر لوله منی یا مجاری بیضوی شما مسدود یا آسیب دیدهاست، مانع رسیدن اسپرم به تخمهای همسر شما می شود. عفونت، جراحت، نقصهای مادرزادی، یا وازکتومی ممکن است باعث این انسدادها باشند.
• علایم احتمالی: هیچ
• راه حلهای ممکن: جراحی جهت ترمیم انسداد یا عمل وازکتومی برعکس
• میزان موفقیت: بسته به مشکل و نوع جراحی بکار رفته جهت درمان، از ۵۰ تا ۹۰ درصد مردان بعد از جراحی اسپرم بیشتری در منی خود دارند. حدود ۲۰ تا ۶۵ درصد زوجها توانستند با مقاربت یا روش لقاح مصنوعی آزمایشگاهی (IVF) یا تزریق اینتراسیتوپلاسمی اسپرم (ICSI) بچهدار شوند.

واریکوسل

واریکوسل (گشادشدن رگها، شبیه واریکوسِ بیضهها) دمای بیضهها را بالا میبرد که بر تولید اسپرم اثر میگذارد.
• علایم احتمالی: هیچ (مشکل حین معاینه بدنی قابل تشخیص است).
• راه حلهای ممکن: جراحی جهت رفع نقص واریکوسل
• میزان موفقیت: تا ۴۳ درصد مردان قادر به باردار کردن همسر خود طی یک سال بعد از جراحی بودند، و تا ۶۹ درصد طی دو سال.

اسپرم نامنظم

اگر اسپرم ندارید یا اسپرمتان کم است، جهندگی اسپرم کم (توانایی فَوران آن) یا شکل اسپرمها غیرعادی است، اسپرمتان به تنهایی قادر به باردار کردن تخمهای همسرتان نخواهد بود.
• علایم احتمالی: هیچ
• راه حل های ممکن: داروهای باروری، تلقیح مصنوعی با اسپرم خودتان به شرطی که تعداد، شکل و جهندگی آن خیلی غیرطبیعی نباشد؛ یا تزریق اینتراسیتوپلاسمی اسپرم (ICSI).
• میزان موفقیت: داروهای بارداری افزایش دهنده تعداد تخمها به همراه روش تلقیح مصنوعی، میزان موفقیت را در هر نوبت به ۸ تا ۱۷ درصد میرساند. با روش ICSI درصد موفقیت به ۳۰ درصد میرسد.

حساسیت اسپرمی

ممکن است بدن شما پادتن هایی ترشح کند که اسپرم را از بین میبرند، که معمولا بعد از وازکتومی، پیچش بیضوی (یعنی وقتی بیضه ها داخل کیسه بیضه پیخ میخورند)، عفونت یا تروما اتفاق میافتد.
• علایم احتمالی: هیچ
• راه حل های ممکن: تلقیح مصنوعی، تکنولوژی های نوین در درمان ناباروری (ART)، یا تزریق اینتراسیتوپلاسمی اسپرم (ICSI). (داروهای استروئیدی مثل پردینسون هم گاه برای محدود کردن پادتنهای اسپرم استفاده میشوند اما پزشکان به خاطر عوارض جانبی انها را توصیه نمیکنند).
• میزان موفقیت: داروهای باروری جهت افزایش مقدار تولید تخمها به همراه روش تلقیح مصنوعی، درصد موفقیت را به ۸ تا ۱۷ درصد در هر نوبت میرسانند. درصد موفقیت با روش ICSI به حدود ۳۰ درصد در هر نوبت میرسد.

مشکلات غیرقابل توجیه باروری

اگر پزشک نتواند دلیل مشکل بارداری شما را پیدا کند، مورد شما را «مشکل غیرقابل توجیه باروری» تشخیص میدهد. بعضی متخصصان فکر میکنند سموم محیطی میتوانند عامل تاثیرگذار باشند اما رابطه مستقیمی بین باروری و این مشکلات هنوز به تاییر نرسیده است.
• علایم احتمالی: هیچ
• راه حل های ممکن: داروهای باروری همراه با روش تلقیح مصنوعی یا تکنولوژی های نوین در درمان ناباروری (ART) مثل لقاح مصنوعی آزمایشگاهی (IVF)
• میزان موفقیت: داروهای باروری جهت افزایش مقدار تولید تخمها همراه با روش تلقیح مصنوعی ، درصد موفقیت را به ۸ تا ۱۷ درصد در هر نوبت میرسانند. حدود ۲۰ تا ۴۰ درصد در هر نوبت منجر به بارداری با روش IVF میشوند. بعد از سه سال درمان، احتمال آن که زوج بچه دار شوند هرسال بین ۲۰ تا ۲۵ درصد کمتر میشود.

مشکلات بارداری مرکب

یک زوج وقتی دچار مشکلات بارداری مرکب میشوند که هم مرد و هم زن مشکل باروری داشته باشند.
• علایم احتمالی: بسته به علل آن متغیر است
• راه حل های ممکن: بسته به علل آن روش درمان متفاوت است
• میزان موفقیت: بسته به علل آن درصد موفقیت متغیر است