سقط ختم زودرس بارداری قبل از آنكه جنین توانایی زنده ماندن خارج از رحم را پیدا كرده باشد. این پدیده حدوداً در ۳۰%-۲۰% بارداری‌های اول رخ می‌دهد و اغلب خیلی زودتر از آنكه خانم متوجه بارداری خود گردد بروز می‌كند.
● علایم شایع
انقباضات رحمی
خونریزی مهبلی خفیف تا شدید
بسیاری از موارد سقط، تنها در حد «تهدید به سقط» بوده و در نهایت بارداری تا موعد مقرر ادامه می‌یابد. علایم در موارد تهدید به سقط ممكن است مشابه سقط واقعی باشد.
● علل
▪ در طی سه ماهه اول بارداری:
- جنین غیرطبیعی یا ناقص
- اختلالات رحمی كه مانع رشد طبیعی تخم بارور شده در رحم می‌گردند.
- استعمال دخانیات
▪ در طی سه ماهه دوم بارداری:
- اختلالات رحمی كه باعث جداشدگی جنین و جفت از رحم می‌گردند.
- استرس‌های روانی شدید (احتمالاً) در كل دوره بارداری:
- مصرف موادی كه برای جنین مضر است (كوكائین، دخانیات)
- عفونت‌ها، به‌خصوص عفونت‌های ویروسی (سرخجه یا آنفلوآنزا)
- ضربه یا بیماری‌های طبی شدید (دیابت شیرین، پرفشاری خون)
● عوامل افزایش‌دهنده خطر
استرس
استعمال دخانیات
فقر تغذیه
بیماری‌هایی كه باعث كاهش مقاومت بدن می‌گردند.
عفونت شدید اخیر
سابقه طبی بیماری‌های غدد نظیر دیابت شیرین یا كم‌كاری تیرویید.
● پیشگیری
▪ در طی بارداری:
ارزیابی‌های طبی منظم
مصرف رژیم غذایی طبیعی و متعادل
خودداری از مصرف الكل، دخانیات یا داروهای تفریحی
خودداری از مصرف هرگونه دارو، حتی داروهای بدون نسخه، بدون توصیه پزشك.
● عواقب موردانتظار
سقط با درمان یك وضعیت تهدیدكننده حیات نیست. این عارضه توانایی بیمار در موفقیت بارداری آینده تأثیر ندارد.
احساس شكست و اندوه در این خانم‌ها شایع است.
احساس گناه نیز ممكن است وجود داشته باشد. در صورت تداوم این احساسات، حمایت روانی لازم خواهد بود.
● عوارض احتمالی
عفونت رحم با علایم تب، لرز و درد
خونریزی از سایر نواحی بدن
سقط ناقص ـ كه در آن قسمتی از جفت یا بافت‌های جنین در رحم باقی مانده است ـ یا فراموش شده كه در آن جنین مرده داخل رحم باقی مانده است.
● درمان
- برای تشخیص سونوگرافی و آزمایش‌های خون لازم است.
آگهي
- در مورد تهدید به سقط، دستورات پزشك را دنبال كنید. استراحت در بستر اغلب برای پایدار نگه داشتن بارداری كافی خواهد بود. در صورت خونریزی شدید، بستری در بیمارستان و تزریق خون ضروری است.
▪ پس از سقط:
- مقدار كمی خونریزی مهبلی یا لكه‌بینی به مدت ۱۰-۸ روز قابل انتظار است. به مدت ۴-۲ هفته از تامپون استفاده نكنید.
- قبل از تصمیم به بارداری مجدد باید ۲ یا ۳ چرخه قاعدگی بگذرد.
جراحی (كورتاژ یا تخلیه) برای خارج كردن بافت‌های باقی مانده، یا جنین مرده (گاهی)
- روان‌درمانی یا مشاوره برای احساس شكست و اندوه والدین
● داروها
در مورد تهدید به سقط: معمولاً دارویی نیاز نیست. از مصرف هرگونه دارو بدون توصیه پزشك خودداری كنید.
اكسی‌توسین برای مهار خونریزی در برخی بیماران
مسكن ممكن است تجویز شود.
پس از سقط: آنتی‌بیوتیك برای مقابله با عفونت تجویز می‌شود.
تزریق خون برای موارد خونریزی شدید
برای خانم‌های دارای گروه خونی Rh منفی ممكن است روگام تجویز شود.
● فعالیت
در مورد تهدید به سقط: تا برطرف شدن علایم در بستر استراحت كنید. تا مشخص شدن سرانجام عارضه از مقاربت خودداری كنید.
پس از سقط: تا ۴۸ ساعت فعالیت خود را كاهش داده و استراحت كنید.
● رژیم غذایی
در مورد تهدید به سقط: اگر خونریزی و انقباضات رحمی شدید باشد، تنها مصرف مایعات توصیه می‌شود.
پس از سقط: رژیم خاصی نیاز نیست.
▪ در این شرایط به پزشك خود مراجعه نمایید
خونریزی مهبلی در طی بارداری
- تشدید خونریزی و انقباضات رحمی در طی تهدید به سقط یا دفع بافت جنینی
- بروز تب و لرز در طی تهدید به سقط یا در پی سقط
- خونریزی (غیر از خونریزی مهبلی) یا كبودشدگی
▪ پس از سقط
- بروز عفونت در طی بارداری
