توجه به جنس و میزان سختی مسواک از نکات مهمی است که باید در انتخاب مسواک مد نظر قرار گیرد، از نظر جنس مسواک، انتخاب مطمئنی نمیتوانیم داشته باشیم و معمولا به برندهای معتبر و نام آشنا میتوانیم اطمینان کنیم، اما از نظر میزان سختی مسواک باید از مسواکهایی که موهای« نرم» (Soft) دارند و معمولا بر روی آن «نرم»، «سخت» (Hard) و «متوسط» (Medium) بودن الیاف آنها نوشته میشود، استفاده کرد.مهم ترین آسیبی که در استفاده از نوع سخت یا متوسط مسواکها ممکن است به دهان و دندان افراد وارد شود، «تحلیل لثه» و «سایش طوق دندان» است که مقاوم به سایش نیستند. بنابراین چنانچه برخی از افراد از این نوع مسواکها استفاده میکنند، بهتر است برای جلوگیری از عوارض احتمالی از نوع (Soft) یا همان نرم استفاده کنند.
با توجه به این که طرحهای مختلفی توسط شرکتهای سازنده به داروخانهها و فروشگاههای لوازم بهداشتی ارائه میشود، توصیه به افراد این است که در موقع خرید مسواک به ظاهر آن توجه نداشته و بیشتر به مسئله راحتی در هنگام مسواک زدن دقت کنند.
استفاده از مسواکهایی که سر آنها به شکل چهارگوش هستند ممکن است در هنگام تمیز کردن به اطراف دهان برخورد کرده و موجب زخم و ناراحتی فرد شود، در حالی که کاربرد مسواکهای گرد راحتتر است، با این حال تصمیم گیرنده در انتخاب طرح خود مصرف کننده خواهد بود.
ممکن است طراحی بعضی از مسواکها برای شرایط خاصی در نظر گرفته شده باشند، به طور مثال مسواکهاییکه پرزهای وسط آنها کوتاهتر است بیشتر مخصوص دندانهای ارتودنسی شده است و موارد دیگری که در صورت لزوم دندانپزشک نوع آن را به افراد توصیه خواهد کرد. الیاف رنگی این نوع مسواکها که معمولا در دو یا سه رنگ مختلف در میان پرزهای مسواک هستند به عنوان نشانگر عمل میکند به این معنی که با کمرنگ شدن آن به فرد این آگاهی داده میشود که زمان تعویض مسواک فرا رسیده است، اما ممکن است برخی هم بعد از مدت طولانی تغییر رنگ ندهند که این نوع مسواکها جنبه تزئینی دارد و بسته به نوع آن معمولا مسواکهای دارای نشانگر، قیمت بالاتری نسبت به سایر مسواکها دارند.
در هر صورت مسواکها چه نشانگر داشته باشند چه نداشته باشند، بعد از گذشت سه الی چهار ماه مسواک باید تعویض شود و چنانچه فردی قبل از این زمان مشاهده کند که الیاف مسواک متلاشی و نامنظم شده است نشان میدهد که فرد در زمان مسواک کردن دندانها فشار زیادی به آن وارد میکند، بنابراین لازم است مسواک را تعویض کرده و از زدن مسواک با شدت و فشار زیاد جلوگیری به عمل آید.