نشانگان گيلن باره عبارت است از يك بيماري التهابي نادر كه دستگاه عصبي مركزي را درگير مي‌كند و به سرعت موجب ضعف عضلات و بي‌حسي مي‌شود. اين نشانگان مي‌تواند در تمام سنين رخ دهد اما بين 50-30 سالگي شايع‌تر است.
علايم شايع
مراحل اوليه:
ضعف عضلات دست و پا، ساعد، بازو، ساق و ران‌ها، شكم و قفسه سينه. ضعف عضلات در عرض 72 ساعت پيشرفت مي‌كند و ممكن است باعث بروز مشكلات تنفسي تهديدكننده حال بيمار شود.
شوك (ضعف، غش، سرد شدن دست‌ها و پاها، تند شدن ضربان قلب؛ تعريق).
مراحل بعدي:
گاهي فلج كامل براي هفته‌ها يا ماه‌ها
علل
ناشناخته است، اما امكان دارد يك اختلال خودايمني باشد. اين نشانگان گاهي به دنبال واكسيناسيون يا جراحي‌هاي كوچك ايجاد مي‌شود.
عوامل افزايش دهنده خطر
جراحي اخير
واكسيناسيون اخير
بيماري اخير، مثل عفونت خفيف تنفسي، گاستروآنتريت، بيماري هوچكين، يا لوپوس اريتماتوي منتشر
پيشگيري
در حال حاضر نمي‌توان از آن پيشگيري به عمل آورد.
عواقب مورد انتظار
بهبود كامل بدون باقي ماندن هيچ اثري در اكثر موارد. در بعضي از بيماران، علايم در عرض 20-15 روز برطرف مي‌شوند، اما در بعضي بيماران هم علايم تا يك سال يا بيشتر ادامه دارند. با كمك انواع مختلفي از وسايل مكانيكي مي‌توان تحرك بيمار را بهبود بخشيد تا زماني كه بيمار خوب شود.
بهبودي در بزرگسالان بهتر از كودكان صورت مي‌گيرد.
عوارض احتمالي
فلج عضلات پلك، كه منجر به آسيب چشم مي‌شود.
ترومبوفلبيت (تشكيل لخته در سياهرگ خصوصاً پا همراه با التهاب)
ذات‌الريه
نارسايي تنفسي
زخم‌هاي ناشي از فشار آمدن بيش از حد به نقاط خاص بدن در اثر فلج
يبوست يا گير كردن اجابت مزاج
مشكل مزمن در دستگاه عصبي
درمان
اصول كلي
بستري كردن بيمار در بخش مراقبت‌هاي ويژه (آي‌سي‌يو) تا بتوان وي را كاملاً تحت‌نظر داشت.
اقدامات تشخيصي مثل گرفتن نمونه مايع نخاع و بررسي آن و نيز الكتروميوگرافي (نوار عضله) (در اين روش، عضله و عصب به كمك ثبت فعاليت در زمان ابتلا به اين بيماري الكتريكي عضلات بررسي مي‌شوند).
اگر عضلات تنفسي زيادي ضعيف شوند، امكان دارد نياز به تهويه مصنوعي وجود داشته باشد.
پلاسما فرز در موارد شديد (در اين روش پلاسماي خون از بيمار گرفته و پادتن‌هاي آن حذف مي‌شوند و سپس دوباره به جريان خون بازگردانده مي‌شود).
به هنگام بهبودي، فعاليت در زمان ابتلا به اين بيماري ذهني و اجتماعي خود را حفظ كنيد.
سعي كنيد سرفه نماييد تا ريه‌ها از ترشحات مخاطي پاك شوند.
براي كمك به تخفيف درد و فراهم آوردن شرايط انجام فيزيوتراپي از كمپرس گرم يا صفحه گرم‌كننده استفاده نماييد.
از يك چارچوب براي جلوگيري از تماس و فشار آوردن روانداز يا پتو به بدن استفاده نماييد.
داروها
مسهل‌ها براي پيشگيري از يبوست
داروهاي كروتيزوني، اگرچه آنها هميشه مؤثر نيستند.
فعاليت در زمان ابتلا به اين بيماري
تا حدي كه قدرت عضلاني‌تان اجازه مي‌دهد فعاليت در زمان ابتلا به اين بيماري خود را حفظ كنيد. از يكي از اعضاي خانواده‌تان يا فيزيوتراپ بخواهيد كه عضلات شما را حركت و كشش دهد.
فيزيوتراپي مداوم
رژيم غذايي
رژيم خاصي توصيه نمي‌شود. روزانه حداقل 8 ليوان آب بنوشيد تا از يبوست جلوگيري شود.
درچه شرايطي بايد به پزشك مراجعه نمود؟
اگر شما يا يكي از اعضاي خانواده‌تان علايم نشانگان گيلن باره را داريد.
اگر يكي از موارد زير هنگام درمان رخ دهد: ـ تب ـ مشكلات تنفسي ـ پيداشدن زخم روي پوست ـ تغييرات بينايي ـ ورم ساق پا يا دردناك بودن آن به هنگام لمس ـ يبوست
اگر دچار علايم جديد و غير قابل توجيه شده‌ايد. داروهاي مورد استفاده در درمان ممكن است عوارض جانبي به همراه داشته باشند.
