سیگار علاوه بر عوارضی چون حمله‌های قلبی، انواع سرطانها و مشکلات ریوی، روی پوست و موی افراد هم تاثیر دارد و باعث ایجاد چین و چروک زودرس و حتی سفیدی مو می‌شود. البته باید گفت قلیان بسیار خطرناک‌تر و مضرتر از سیگار است.
سیگار و پوست
خانم‌های زیادی را می‌شناسم که در سال چند صدهزار تومان صرف خرید انواع و اقسام کرم‌ها، لوسیون‌ها و ماسک‌های آرایشی، تقویتی و بهداشتی می‌کنند، اما از خود نمی‌پرسند آیا نیاز پوست ما فقط همین کرم‌ها و لوسیون‌ها هستند؟ آیا مهم‌تر از این، اصلاح شیوه زندگی و انجام کارهای واقعا موثر روزانه برای رفع نیازهای واقعی پوست نیست؟ بعضی از نیازهای پوست که به آنها بی‌توجهی می‌شود آنقدر ساده و کم‌هزینه هستند که باور آن برای خود افراد هم مشکل است.
گاهی فقط لازم است یک عادت بد مثل سیگارکشیدن را ترک یا یک عادت خوب مانند نوشیدن کافی آب را اضافه کنیم تا پوست شفاف‌تر، مرطوب‌تر و بدون چروکی داشته باشیم.
گفت‌وگوی ما را با دکتر محمدعلی نیلفروش‌زاده، متخصص پوست و رییس مرکز تحقیقات پوست و سلول‌های بنیادی بخوانید.
در یکی از گفت‌وگوهایتان اشاره کردید برخی جوانان امروز به استقبال پیری زودرس و چروک پوست می‌روند. منظورتان چیست؟
همین که در سال‌های اخیر استعمال قلیان در کشور به‌خصوص در میان جوانان افزایش یافته است و خانم‌های جوان علاقه‌مند به قلیان هم کم نیستند، نتیجه‌اش شده همین که گفتم. شاید شما هم خانم‌هایی را دیده باشید که خیلی بیشتر از سن واقعی‌شان به نظر میرسند. بیشتر این خانم‌ها یا سیگاری هستند یا اهل قلیان.
عوامل متعددی در بروز پیری زودرس پوست در خانم‌ها نقش دارند که از جمله آنها می‌توان به ژنتیک، استرس، قرار گرفتن در معرض اشعه آفتاب، تغییرات هورمونی در دوران یائسگی و... اشاره کرد، ولی می‌توان گفت عوامل ایجاد مشکلات پوست و مو در میان خانم‌ها و جوانان امروز نسبت به گذشته تغییر کرده‌است. چون در بین این عوامل، مهم‌ترین عامل قابل پیشگیری، مصرف سیگار و قلیان است که متاسفانه در سال‌های اخیر مصرف آن در بین دختران و زنان افزایش شدیدی داشته است.
سیگار علاوه بر عوارضی چون حمله‌های قلبی، انواع سرطانها و مشکلات ریوی، روی پوست و موی افراد هم تاثیر دارد و باعث ایجاد چین و چروک زودرس و حتی سفیدی مو می‌شود.
پرسش اینجاست که اگر این خانم‌ها به زیبایی و سلامت خود اهمیت نمی‌دهند، چه اصراری دارند با صرف هزینه زیاد محصولات آرایشی بخرند یا به همکاران پوست مراجعه کنند و لیزر جوانسازی انجام دهند؟ جوانان امروز تحصیل کرده اند و با این عوارض آشنا هستند، در زمان قاجار که زندگی نمی کنند! به نظر شما پاسخشان به این سوال چیست؟
نمی‌دانم، اما جوان‌های امروز خیلی بیشتر از پدران و مادران خود به پوست و زیبایی‌شان اهمیت می‌دهند. شاید واقعا نمی‌دانند قلیان هم مثل سیگار است، با همان عوارض.
اجازه بدهید صحبت شما را تکمیل کنم که قلیان بسیار خطرناک‌تر و مضرتر از سیگار است. کارشناسان و محققان در این زمینه می‌گویند توتون و تنباکوی قلیان به علت داشتن آمونیاک چند برابر بیشتر از سیگار، جذب بدن می‌شود. وقتی به این عدد نگاه کنید، اینکه چرا پوست خانم‌ها و آقایان علاقه‌مند به قلیان تا این حد آثار کم‌خونی و کمی اکسیژن را نشان می‌دهد، قابل‌توجیه است.
با هر بار پک‌زدن سیگار، حدود 70 سی‌سی و با هر بار پک‌زدن قلیان حدود 500 سی‌سی دود وارد ریه افراد می‌شود.10دقیقه دود کردن سیگار باعث کاهش اکسیژن‌رسانی پوست به مدت یک ساعت می‌شود.
نیکوتین عروق را تنگ و جریان خون را کم می‌کند. تنباکوی موجود در قلیان، نیکوتین بیشتری آزاد می‌کند و اضافه‌شدن اسانس‌های مختلف به تنباکوها باعث شده از این کار لذت ببرند و فراموش کنند این دود، آنها را به سمت انواع سرطانها می‌کشاند.
خانم‌هایی که از سیگار و قلیان لذت می‌برند، باید با چهره زیبا و پوست شفاف و جوان خداحافظی کنند چون مشکلات چهره علاقه‌مندان به دود کاملا مشخص است و با هیچ آرایش و کرمی قابل پوشاندن نیست.
مگر این چهره خاص چه مشخصه‌هایی دارد؟
این افراد بین 8 تا 20 سال پیرتر از سن واقعی خود به نظر میرسند، چون چروک‌های بیشتر و عمیق‌تری دارند که نسبت به افراد غیرسیگاری در سنین کمتری ظاهر می‌شود. همچنین در نواحی دور لب و دور چشم، به علت تاثیر فیزیکی سیگار کشیدن و فرم چهره در حال دود کردن سیگار، این چروک‌ها بیشترند.
پوست صورت افراد سیگاری معمولا درخشش طبیعی خود را نیز از دست می‌دهد. به مرور زمان، پوست صورت این افراد به جای رنگ معمولی و صورتی، با رنگ خاکستری ملایم جایگزین می‌شود که علت این پدیده، کاهش میزان مواد مغذی مورد نیاز پوست و جریان اکسیژن همراه خون است.
پوست این افراد شل است، چون سیگار باعث کاهش کلاژن پوست می‌شود که مسئول قابلیت ارتجاعی پوست است. در مطالعه‌های انجام گرفته، مشخص شده است که سیگار کشیدن باعث از بین رفتن کلاژن پوست که وظیفه حفظ قابلیت ارتجاعی پوست را بر عهده دارد، می‌شود و بدون داشتن این خاصیت ارتجاعی، پوست نمی‌تواند به حالت اولیه بازگردد و درنتیجه چین‌و‌چروک‌های ایجادشده در سطح پوست باقی می‌مانند.
اگر دقت کرده باشید، لب‌های سیگاری‌ها، انگشتانی که سیگار را نگه می‌دارد و ناخن‌ها، لثه‌ها، همه از این تنگی عروق و زیان‌های سیگار متاثر می‌شوند. پلاک‌های سفیدرنگ در کام سیگاری‌ها و زبانشان گاهی به دلیل التهاب غدد بزاقی به وجود می‌آید. دانه‌های قرمز هم مشخصه سیگاری‌هاست. لب‌ها و لثه‌های سیاه هم علاوه بر وجود خون غلیظ و تیره سیگاری‌ها، نشانه عدم خونرسانی است و چون خون و موادغذایی به لثه نمی‌رسد، باعث بروز عفونت‌های میکروبی و لثه‌های دردناک خون‌ریزی دهنده در سیگاری‌ها می‌شود.
به سفیدی موها اشاره کردید؛ ما در مورد اثر سیگار بر پوست زیاد شنیده‌ایم، اما دود سیگار چطور می‌تواند موها را سفید کند؟
قبلا مطالعه‌ها روی اثر سیگار بر پوست متمرکز بود، ولی بررسی‌های اخیر ارتباط سیگار با سفیدشدن مو و ریزش مو را هم نشان داده‌است. در افراد سیگاری موها زودتر به رنگ خاکستری درمی‌آید.
مکانیسم ایجاد سفیدی و ریزش مو ناشی از سیگار متعدد است، ولی مهم‌ترین مکانیسم، اثر انقباضی بر عروق ریز پاپیلای مو است که باعث کاهش خونرسانی به مو و همین امر باعث از دست رفتن زودرس رنگدانه مو می‌شود.
سیگاری‌ها اشتهای کمتری به غذا دارند، بنابراین مواد مغذی و ویتامین‌ها کمتر به بدنشان می‌رسد. سیگار باعث افزایش همه هورمون‌های آندروژنیک می‌شود، بنابراین احتمال ریزش مو را بیشتر می‌کند. به علاوه باعث نازک‌شدن لایه فوقانی پوست، کاهش ضخامت زیر پوست و در نهایت آسیب به فولیکول‌های مو می‌شود.
این چروک‌ها، با ترک سیگار و قلیان از بین می‌روند؟
بله، وقتی سیگار و قلیان که مانع اکسیژن‌رسانی است، ترک شود، اکسیژن‌رسانی به بافت پوست بیشتر و به مرور زمان، روند چروک‌شدن پوست متوقف می‌شود و گاهی حتی در آنهایی که در سنین جوانی سیگار کشیدن را شروع کرده‌اند، بهبود و قوام پوست را به وضوح می‌بینیم.
این افراد از مشکل کاهش چشمگیر روند بهبود و ترمیم زخم‌ها هم نجات پیدا می‌کنند. از آنجا که سیگار، جریان خون و اکسیژن دریافتی پوست را کاهش می‌دهد، روند بهبود و التیام التهاب‌ها و زخم‌های پوستی را نیز با مشکل مواجه می‌کند.به همین دلیل بدن افراد سیگاری برای بهبود جراحات و زخم‌های ایجاد شده نسبت به سایرین معمولا به زمان بیشتری نیاز دارد.
