یک کارخانه تولید سس سویا در حین تولید یک طعمدهنده جدید به طور تصادفی به ترکیبی دست یافته که ظاهرا اثر درمانی آن از داروهای ایدز موجود در بازار قویتر است.
داروی «تنوفوویر» (Tenofovir) به عنوان نخستین راهکار برای مبارزه با ایدز به بازار معرفی شد اما دیری نپایید که این دارو در درمان بیماری مهلک ایدز بیاثر شد. با این وجود، مبتلایان به این بیماری شانس تازهای برای درمان پیدا کردهاند چراکه متخصصان موفق شدند از نوعی ترکیب موجود در سس سویا داروی موثر دیگری برای درمان این بیماری مهلک تولید کنند.
بیاثر شدن داروهای در برابر این بیماری به این دلیل رخ میدهد که ویروس ایدز با جهش ژنی در برابر دارو مقاوم میشود و پزشکان ناچار میشوند از روشهای دارویی و درمانی قویتر استفاده کنند و این مسئله پیامدهای جدی را برای بیماران به همراه دارد. با این حال بنابر مطالعات جدیدی که نتایج آن به تازگی در مجله بینالمللی Pharmaceutics منتشر شد، متخصصان حوزه پزشکی با استفاده از مولکولی موسوم به EFdA موفق شدند روش درمانی جدیدی را کشف کنند که از گسترش ویروس ایدز در بدن جلوگیری میکند و خطر مقاومت دارویی را نیز از بین میبرد.
نویسنده این مقاله در یک کنفرانس مطبوعاتی گفت: مولکول EFdA در سال 2001 میلادی، هنگامی که یک کارخانه تولید سس سویا قصد داشت یک طعمدهنده جدید درست کند، کشف شده است. وقتی این ترکیب تولید شد، متخصصان دریافتند که نوعی «نوکلئوزید آنالوگ» است که عمدتا برای درمان بیماری مهلک ایدز استفاده میشود.
پس از آن، اثرات درمانی این ترکیب روی ویروس ایدز مورد آزمایش قرار گرفت که مشخص شد مولکول EFdA از نظر درمانی بسیار بهتر از هشت داروی ایدز موجود در بازار عمل میکند. این مولکول از تکثیر ویروس ایدز در بدن جلوگیری میکند.
اما «استفن سارافیانوس»، سرپرست اصلی این مطالعه وجه تمایز داروی جدید را با داروهای دیگر ایدز در خاصیت مقابله آن با مقاومت دارویی میداند. مطالعات قبلی درباره داروهای ایدز نشان میدهد در بسیاری از این شیوههای درمانی، ویروس ایدز برای تغییر فرآیند تکثیر خود و مقاومت در برابر داروها اقدام به جهش ژنی «K65R» میکند. این همان مسئلهای است که سبب شد داروی Tenofovir نیز بیاثر شود. اما مولکول جدید به دلیل اینکه سریعتر فعال شده و دیرتر در بدن تحلیل میرود کمتر باعث مقاومت دارویی در بدن میشود.
بنابر اعلام متخصصان، این روش درمانی نه تنها گزینه موثرتری برای درمان ایدز محسوب میشود بلکه 70 برابر بیش از سایر داروها اثر مثبت دارد.