بدن استانداردهایی دارد که براساس آن کار و حرکت می کند. اگر یکی از این شرایط مطلوب دستخوش تغییرات منفی شود، کارکرد بدن با مشکل مواجه خواهد شد. ارگونومی بدن نیز از این قاعده مستثنا نیست ودر صورت قرارگیری اعضا در موقعیت های نامطلوب، آسیب می بیند.
این روزها که در هر خانه ای مراسم باستانی خانه تکانی با جدیت اجرا می شود را می توان موسمی برای بروز این دسته آسیب ها نامید. دردهای جسمانی بعد از خانه تکانی گریبان بسیاری از خانم ها را می گیرد و فشارهای غیرمعمول به مفاصل، کار خیلی ها را به بیمارستان می کشاند.
دست را دریاب
انجام حرکات پیاپی، سنگین و خم کننده مفاصل دست ها در روزهای خانه تکانی عوارض را به دنبال دارد که کشیدگی تاندون ها و کوفتگی مفاصل از جمله آنهاست. پزشکان مجموعه این حالت ها را «سندروم استفاده بیش از حد» می نامند. انجام کارهای سنگین تر با انگشت ها نیز می تواند تشدید کننده روماتیسم مفاصل یا عامل بروز آرتروز انگشتان باشد. در مچ دست نیز عوارضی ایجاد می شود. شایع ترین آنها یعنی «سندروم تونل کارپ» بر اثر ضربات و خم شدن مکرر مچ، روی عصب دست ایجاد می شود و گزگز انگشتان را به دنبال دارد. عارضه دیگر «دکورون» نام دارد که درد و تورم در ناحیه زیر شست دست و کشیدگی دو تاندون آن را سبب می شود. در مراحل پیشرفته باید مچ دست را گچ گرفت یا تاندون ها را جراحی کرد. از دیگر محدوده هایی که هنگام خانه تکانی آسیب می بینند می توان به آرنج و شانه اشاره کرد. البته درد با بالا بردن بازوها برای نصب لوازم سقفی یا تمیزکاری در ارتفاع بیشتر می شود. چنین کارهایی در بیماران دیابتی عارضه خشک شدن شانه را سبب می شود اما افراد عادی نیز باید بعد از هر 10 دقیقه کار کشیدن از آرنج و شانه هایشان کمی استراحت کنند.
سر، کمر، زانو
خانه تکانی غیراصولی باعث بروز مشکلات فراوانی در گردن می شود. خم نگه داشتن طولانی گردن به پایین و به خصوص بالا، آسیب عضلات و رباط های گردنی و حتی بیرون زدگی دیسک های نحیه گردن را به دنبال دارد. به همین دلیل نباید در انجام بی وقفه کارهایی که نیازمند خم شدن گردن هستند اصرار بورزید. حالا که صحبت از دیسک های گردنی شد بد نیست بدانید دیسک ها و اندام تحتانی نیز در این روزها در معرض خطر قرار دارند و انجام کارهای سنگین می تواند حتی باعث لیز خوردن مهره ها شود. خم شدن، ایستادن و نشستن های طولانی به علاوه حرکات چرخشی ناگهانی می تواند به کمرتان آسیب های غیرقابل جبرانی وارد کند. زانوها نیز از دیگر اعضایی هستند که بر اثر کار زیاد در قسمت قدام با تورم کیسه های آب مواجه می شوند. عمده دردی که در ناحیه قدام زانو حس می کنید بر اثر نشستن طولانی مدت روی زانوها ایجاد شده است.
خانه تکانی و تندرستی
رعایت یکسری نکات به شما کمک می کند آسیب های کمتری ببینید و تندرستی خود را در هنگام خانه تکانی حفظ کنید. بیشتر آسیب ها بر اثر انجام حرکات تکرار شونده یا فشار بر مفاصل ایجاد می شوند. بین حرکات و کارها زمان استراحت قرار دهید و حتما از دیگران نیز کمک بگیرید.
- فراموش نکنید آسیب به مفصل تا آخر عمر شما را آزار می دهد بنابراین قانون محافظت از مفاصل با بهره گیری از مفصل بزرگتر را به کار بندید. بدان معنی که اگر می تواندی یک کیسه را با یک انگشت بلند کنید باید آن را با مفصل بزرگتر یعنی کف دست حمل کنید.
- هنگام بلند کردن اجسام از زمین از مفاصل زانو و کمر توأمان کمک بگیرید، کمرتان را صاف و زانو را خم نگه دارید تا فشار بین آنها تقسیم شود.
- اگر جسمی را بلند می کنید هرگز حرکات چجرخشی را چاشنی آن نکنید و بار را هم به بدنتان بچسبانید زیرا هر سانتیمتر دور نگه داشتن بار از بدن فاصله به صورت تصاعدی فشار وارده بر کمر و مفاصل را افزایش می دهد.
- اگر در ناحیه یک مفصل درد احساس کردید همان روز به پزشک متخصص مراجعه کنید و درمان زودرس را جدی بگیرید.
- کوفتگی های معمول بدن با مصرف ویتامین C برطرف می شود و می توان کوفتگی های کمی دردناک را نیز با استفاده از زانوبند یا آرنج بند بهبود بخشید. اجازه پزشک در این زمینه لازم و استفاده طولانی مدت از آنها ممنوع است.
