موضوع اعتیاد در میان جوانان موضوعی است که به هیچ عنوان قابل کتمان و پنهان‌کاری نیست اما تا به امروز برخی از مدیران در حوزه اعتیاد و پیشگیری از آن درباره آمار قشر خاصی از جوانان بیشتر سکوت اختیار کرده و با محافظه‌کاری خاصی اعداد و ارقام مربوط به این قشر خاص را بیان نمی‌کردند.
این گروه از جوانان که کمتر آمار اعتیاد در بین آنها اعلام شده است، «دانشجویان» هستند چرا که تا پیش از این آمار دقیقی از اعتیاد در این گروه جوان از جامعه بیان نشده بود. این در حالی است که این قشر از جامعه هم به لحاظ اقتضای سنی و هم به لحاظ تمایلات رفتاری و حس کنجکاوی که دارند بیشتر از هر گروه دیگری مورد طمع سوداگران مرگ قرار دارند. اما سرانجام این سکوت خبری چندساله شکسته شد به طوری که در روزهای گذشته شاهد انتشار اخباری درباره نوع مواد مصرفی در میان دانشجویان و حتی آمار دانشجویان معتاد در کشور بودیم.
همواره مدیران در حوزه‌های دانشجویی و اعتیاد در رویارویی با خبرنگارانی که از آمار یا شیوع اعتیاد در بین دانشجویان جویا می‌شدند با محافظه‌کاری خاصی برخورد کرده و همواره با سکوت خبری سعی در عبور از این مقوله داشتند. اما با پرسش خبرنگاری از معاون فرهنگی - اجتماعی وزیر علوم در نشست خبری جشنواره حرکت، استارت شکسته شدن این سکوت خبری چندساله زده شد. با اعلام آمار 2 درصدی اعتیاد در میان دانشگاهیان روند نشست خبری تغییر کرد و موضوع اعتیاد و جزئیات مصرف مواد مخدر در بین دانشجویان مهم‌ترین پرسش‌های سایر خبرنگاران حاضر در این نشست شد.
جریانی که ادامه دارد
به نظر می‌رسد ادامه این مطالبات و پیگیری‌های خبرنگاران باعث به وجود آمدن جریانی خبری در جامعه خبری شده است، تا جایی که مدیرکل دفتر تحقیقات و آموزش ستاد مبارزه با مواد مخدر نتایج تحقیقاتی را بیان کرد که برای شیوع‌شناسی مصرف مواد مخدر در میان دانشجویان انجام شده است. از جمله مهم‌ترین نکات به دست آمده از این تحقیق می‌توان به نوع مواد مصرفی در میان دانشجویان به تفکیک جنس اشاره کرد، نتایجی که برای اولین بار منتشر شده و از این جهت بسیار قابل تامل است.
با توجه به این مطالعه، مصرف مواد در دانشجویان گروه نمونه که در منازل مجردی سکونت دارند بیشتر از دانشجویانی بوده که در خوابگاه یا همراه خانواده خود زندگی می‌کنند و بیشتر دانشجویان گروه نمونه اولین تجربه مصرف خود را قبل از ورود به دانشگاه عنوان کردند به‌گونه‌ای که 56 درصد دانشجویان گروه نمونه اعلام کردند که درباره مواد مخدر اطلاعات کافی ندارند و این یک زنگ خطر جدی است
افزایش آمار 2 درصدی اعتیاد در دانشجویان
یکی از مهم‌ترین نکاتی که در بین اظهارات صرامی اعلام شد اعلام آمار دانشجویان معتاد از سوی این مقام مسۆول بود؛ آماری که نه‌تنها آمار گذشته در این باره را نفی نکرد بلکه اندکی هم افزایش را نشان می‌دهد. به گفته وی، میزان شیوع مصرف مواد در سال گذشته براساس نتایج مطالعه شیوع‌شناسی مصرف مواد در بین دانشجویان دانشگاه‌های تابعه وزارت علوم، معادل 6/2 درصد بوده است.
حشیش اول شد
از دیگر نکاتی که در اظهارات مدیرکل دفتر تحقیقات و آموزش ستاد مبارزه با مواد مخدر بیان شد اعلام جزئیات و نوع مواد مخدری بود که بیشتر در میان دانشجویان شایع است. وی با اشاره به نتایج به دست آمده از تحقیق انجام شده، افزود: بیشترین شیوع مواد در گروه نمونه دانشجویان به ترتیب حشیش، تریاک، قرص اکس و شیشه بوده و در بین داروها بیشترین شیوع به ترتیب به کدئین، ترامادول، دیازپام و ریتالین اختصاص داشته است.
پسرها حشیش، دخترها دوا!
علاوه بر این یکی دیگر از مواردی که در انجام این پژوهش مد نظر قرار گرفته است تفکیک جنسی دانشجویان معتاد است. بر این اساس، شیوع مصرف مواد در دانشجویان گروه نمونه در قشر پسر 3 برابر دانشجویان دختر است اما مصرف دارو در دانشجویان دختر بیشتر از دانشجویان پسر بوده است.
صرامی در ادامه خاطرنشان کرد: با توجه به این مطالعه، مصرف مواد در دانشجویان گروه نمونه که در منازل مجردی سکونت دارند بیشتر از دانشجویانی بوده که در خوابگاه یا همراه خانواده خود زندگی می‌کنند و بیشتر دانشجویان گروه نمونه اولین تجربه مصرف خود را قبل از ورود به دانشگاه عنوان کردند به‌گونه‌ای که 56 درصد دانشجویان گروه نمونه اعلام کردند که درباره مواد مخدر اطلاعات کافی ندارند و این یک زنگ خطر جدی است.
نگرانی از تغییر الگوی مصرف
از دیگر نتایج به دست آمده در جریان تحقیق یادشده می‌توان به موضوع تغییر الگوی مصرف اشاره کرد، موضوعی که به نوعی می‌تواند تکان‌دهنده‌ترین قسمت این تحقیق باشد. مدیرکل دفتر تحقیقات و آموزش ستاد مبارزه با مواد مخدر در این باره افزود: با توجه به تغییر الگوی مصرف مواد درسطح جامعه، متاسفانه تغییر الگوی مصرف در گروه نمونه دانشجویان رخ داده به طوری که مصرف متامفتامین‌ها می‌تواند یک نگرانی جدی را در این گروه رقم بزند.
از دیگر نکاتی که در اظهارات مدیرکل دفتر تحقیقات و آموزش ستاد مبارزه با مواد مخدر بیان شد اعلام جزئیات و نوع مواد مخدری بود که بیشتر در میان دانشجویان شایع است. وی با اشاره به نتایج به دست آمده از تحقیق انجام شده، افزود: بیشترین شیوع مواد در گروه نمونه دانشجویان به ترتیب حشیش، تریاک، قرص اکس و شیشه بوده و در بین داروها بیشترین شیوع به ترتیب به کدئین، ترامادول، دیازپام و ریتالین اختصاص داشته است
همه چیز زیر سر خانه‌های دانشجویی است
اما مسعود حاجی‌رسولی، استاد دانشگاه و پژوهشگر حوزه اعتیاد با بیان اینکه در موضوع اعتیاد دانشجویان و دانشگاه‌ها همه چیز زیر سر خانه‌های دانشجویی است، می‌گوید: انتشار این آمار، چه عدد 2درصد و چه عدد6/2درصد شیوع اعتیاد در دانشجویان باشد، وحشتناک است چرا که اگر جمعیت دانشجویان را 3میلیون نفر در نظر بگیریم متوجه خواهیم شد که چه خطر بزرگی در کمین این جمعیت است. به باور حاجی‌رسولی، آمار اعلام شده از سوی مدیر کل دفتر تحقیقات و آموزش ستاد مبارزه با مواد مخدر را باید پذیرفت، چرا که ماموریت این ستاد انجام تحقیقات اینچنینی با حساسیت‌های خاص است اما نکته‌ای که بیشتر باعث نگرانی خانواده‌ها می‌شود این است که روند اعتیاد در جامعه یک روند افزایشی است. وی در ادامه درباره رشد آمارهای مشابه در سال‌های قبل توضیح می‌دهد: در سال86جمعیت معتادان زن 4درصد بود اما بنا به اعلام آمار ستاد مبارزه با مواد مخدر در سال90 به 10درصد افزایش پیدا کرد و چنین روندی در بین دانشجویان ایجاد نگرانی می‌کند. این پژوهشگر حوزه اعتیاد، بیشترین نگرانی را معطوف به خانه‌های دانشجویی دانست و تأکید کرد: اگر دانشجو در خانواده و در کنار والدین زندگی کند چندان جای نگرانی وجود ندارد اما نمی‌توان تمام دانشجویان را کنار خانواده در نظر گرفت چرا که بیشتر آنها مجبور به زندگی در شهرهای دیگر و در خوابگاه و متاسفانه خانه‌های مجردی هستند که هیچ کنترل و نظارتی بر این خانه‌ها نیست.
