اعتياد يك بيماري قابل درمان است، اما در درمان این بیماری آگاهی و شناخت بیمار و خانواده نسبت به ویژگیهای و خصوصیات اعتیاد و درمانش لازم و ضروری . لازم است هم بیمار و هم خانواده اش بدانند که این بیماری مزمن است و بهبودی نیازمند صبر و بردباری آنها می باشد .
معنای بهبودی و توضیح آن از دیدگاه های افراد مختلف ، متفاوت است. بعضي بهبودي را به معني قطع مصرف مصرف موادمخدر غير قانوني و پرهیز طولانی مدت می دانند ؛ عده ای دیگر آن را به معني تغيير رفتار بيمار و تبديل اخلاق و روحيات او به وضعيت دوره قبل از مصرف تلقي مي كنند؛ بعضي حتي توقع دارند رفتار بيمار آنان از قبل از سوء مصرف هم، بهتر باشد و ایده ال گردد ، تعدادی از خانواد هها نيز با وجود اينكه رفتارکنونی فرد بيمار را دوست ندارند و نمی پسندند، ولي معمولاً یک تعريف درست و دقيق از رفتار ايد ه ال هم در ذهن ندارند و گاه رویا پردازی هم می کنند و دچار تعارض می شوند.
بسیاری از خانواده ها فرزند در حال بهبودی خود را با افراد دیگر خانواده که هرگز مصرف مواد نداشته اند و افرادی کاملا متعادل و منظم هستند مقایسه کرده ؛و هر روز افسرده تر می شوند و از اینکه روند درمان کٌند است و بیمار به ایده ال های خانواده نمی رسد ، آشفته و ناراضی می شوند و این افکار و احساسات منفی را به شکل تحقیر و سرکوفت به بیمارشان منتقل می نمایند.
بعضی از خانواده ها رفتار طبیعی را نمی شناسند و هرگز فرد بیمار را به صورت متعادل ندیده اند به شکلی برایشان نا آشنا و غریب است و نمی دانند چه می خواهند اینان نیز با خواسته های متعارض خود بیمار را آشفته و خسته کرده و خودشان هم سرخورده می گردند .
از نظر علمي، بهبودي فرايندي است كه از زماني كه فرد مصرف كننده اين واقعيت را می پذیرد كه سالم ماندن او با ادامه مصرف و ادامه وضع کنونی امكان پذير نیست شروع می گردد و با ادامه پرهیز وسعت و عمق پیدا می کند و تمام جنبه های زندگی فرد را در بر می گیرد .
داشتن انتظارات واقعی از بیمار و درمان سبب تسریع روند درمان و دلگرم شدن فرد بیمار به تداوم مسیر می گردد و خانواده نیز آرامش یافته و در این راه به بیمارش کمک می نماید . گذر زمان تغييراتي در خود فرد و روابط بين فرد ي اش ايجاد می کند و بيمار به تدريج به وضعيت ایده ال بهبودي و زندگي عادي و سالم نزديك گشته، عملکردهایش در تمامی حوزه ها افزایش می یابد.
انتظارات غیر طبیعی و بسیار کمال گرایانه مخصوصا در اوائل بهبودی که تمرکز روی قطع مصرف و بالا بردن انگیزه در بیمار می باشد باعث بازگشت و عود بیماران می گردد . هماهنگ شدن خانواده با درمانگر و ارزیابی واقع بینانه نسبت به روند بهبودی باعث افزایش انگیزه می گردد و بدین شکل تاثیرات مثبتی در تسریع روند درمان خواهد گذاشت .
برای درمان اعتیاد یک زمان مشخص وجود ندارد .پیشینه اعتیاد ، میزان مصرف، ویژگیهای شخصیتی و خانوادگی ، نوع ماده مصرفی ، بیماریهای همراه با اعتیاد ، میزان حمایت، استفاده از درمانهای داروئی و غیر داروئی و عوامل دیگری در طول مدت بهبودی تاثیر گذار هستند و البته گاهی حتی بیمار برای درمان روش مناسب را انتخاب نمی نماید که این موضوع نیز باعث به تاخیر افتادن بهبودی می شود .
موضوع مسلم اینکه بیماری اعتیاد بسیار پیچیده است و درمان آن نیز گاه پیچیده و بسیار سخت می نماید و مسلم تر اینکه حمایت خانواده و پذیرش فرد بهترین تسریع کننده روند بهبودی می تواند باشد .