سونوگرافی؛چند مرتبه مجاز است؟
آیا سونوگرافی تمام ناهنجاری های جنین را تشخیص میدهد؟دانش پزشکی میتواند اکثر ناهنجاری های جنین را تشخیص دهد،اما برخی والدین ،زمانی که فرزندشان با بیماری خاصی به دنیا می آید،دچار شوک میشوند.البته این مسئله به ندرت رخ میدهد،ولی با خواندن این مطلب با دلیل آن آشنا می شوید.
بیماری هایی وجود دارند که اولتراساند(سونوگرافی)نمی تواند آنها را تشخیص دهد و به طور کلی هیچ تصویربرداری صد درصد دقیق نیست. برخی از بیماری ها پس از تصویربرداری هفته بیستم گسترش می یابند یا فقط پس از آن زمان دیده می شوند. محققین تخمین می زنند که در سونوگرافی تنها نود درصد احتمال وجود دارد تا ناهنجاری های خطرناکی مثل اسپینابیفیدا (باز ماندن کانال نخاعی) و نقص عضو تشخیص داده شود . .
تشخیص بیماری های دیگر ، مثل اختلالات قلبی، مشکل تر هستند. علاوه براین، بیماری هایی که نشانه های مشخص فیزیکی ندارند،مثل اوتیسم و اختلالات مغزی را بطور کل نمی توان تشخیص داد. در اکثر مواقع سونوگرافی ها نمی توانند ناهنجاری هایی را تشخیص دهند، زیرا برای ارزیابی آنها نیاز به قوای شنوایی و بینایی داریم.
پزشکان در تلاش هستند تا بتوانند بیماری هایی که نمی توان آنها را با سونوگرافی تشخیص داد را بیش تر مورد بررسی قرار دهند. برای مثال کوتاهی قد که در هفته ی بیستم تشخیص داده می شود،تنها در سه ماهه سوم قابل مشاهده است.
چرا باید آزمایش های سونوگرافی را برای تشخیص ناهنجاری های جنین انجام داد؟ سونوگرافی درهفته 20 بارداری ابزاری عالی برای غربالگری است که در تشخیص ناهنجاری های اصلی در اکثر حاملگیها (آن هایی که به دلایل ژنتیکی یا عوامل دیگر در خطر نیستند)کارآیی خوبی دارد.اما به یاد داشته باشید که سونوگرافی ابزاری تشخیصی نیست. این سونوگرافی،رشد جنین،میزان مایع رحمی و وضعیت جفت و جنین را ارزیابی می کند. سونوگرافی برای مشاهده ی فتق ها،ناهنجاری های کروموزومی(مثل سندرم داون) و ارزیابی آناتومی(شکل بدنی)جنین استفاده می شود .
اکثر والدینی که سن بالایی دارند باید درباره "سندرم داون" نگران باشند. اگر سونوگرافی هفته دوازده و هفته ی بیست انجام شده است و سندرم تشخیص داده شود، درصد صحت تشخیص آن نزدیک به 98 درصد است.در صورتی که نگرانید،می توانید درخواست آزمایش آمنیوسنتز کنید که ابزاری تشخیصی است و می تواند با تقریبا صد درصد دقت، سندرم داون را مشخص کند.
بعضی از بیماری ها به خودی خود قابل تشخیص نیستند، اما باعث مشکلاتی می شوند که از طریق تصویر سونوگرافی قابل تشخیص هستند.
سونوگرافی بسیار کارامد است، زیرا دردسترس، ساده و ایمن است و برای تشخیص اختلالات مادرزادی در دوران بارداری کارآیی خوبی دارد. اما کارآیی آن به کاربرشان نیز بستگی دارد. ریزه کاری هایی در کار با سونوگرافی وجود دارد و هرچه کاربر با تجربه تر باشد، نتیجه گیری از سونوگرافی بهتر است.
البته از سونوگرافی ها نمیتوان انتظار معجزه داشت .
در بارداریچند مرتبه میتوان سونوگرافی انجام داد
این موضوع به نتیجه معاینه های پزشک بستگی داردکه با توجه به عوامل گوناگونی مانند نتیجه ازمایش ها وشرایط بدنی مادر تعیین میشود .اگر پزشکی تشخیص دهد ممکن است، دستور سونوگرافی را زودتر بدهد .در صورت عادی بودن شرایط معمولا درهفته های هشتم بارداری ،یازدهم تا سیزدهم ، پانزدهم تا بیست و دوم و ماه اخر بارداری سونوگرافی انجام می دهیم.بنابراین یک خانم باردارچهار بار نیاز به سونوگرافی دارد.
ایا سونوگرافی بی خطر است؟ این تکنولوژی بیش از30 سال است که بطور گسترده ای استفاده میشود و اکثر مطالعات نشان داده که برای مادر وکودک ضرری ندارد. علاوه بر ان نتایج به دست امده از سونوگرافی مزایای زیادی برای مادر وجنین دارد.برای مثال تشخیص بیماری های مادر زادی قلبی قبل از تولد امکان برنامه ریزی برای مراقبت های هنگام تولد را فراهم می کند .تشخیص مشکلات مربوط به رشد جنین یا حجم مایع امنیوتیک به پزشک امکان میدهد مراقبت شدیدتری انجام دهد و درمانهای لازم صورت پذیرد.
سونوگرافی سه بعدی و چهار بعدی دستگاه های مخصوص سونوگرافی با قابلیت نمایش تصاویر سه بعدی از جنین وجود دارند ،سونوگرافی چهار بعدی هم مشابه است ،ولی بجای دیدن یک تصویر سه بعدی ساکن و بی تحرک می توانید حرکت جنین را هم ببینید .هیچ اطلاعات پزشکی نشان نداده که سونوگرافی سه بعدی یا چهار بعدی در تشخیص مشکلات بهتر از تصاویر معمولی 2 بعدی باشد.بهر حال ممکن است برخی خصوصیات بهتر دیده شود مثل صورت،دست وپا،بعضی از خانمها با دیدن تصویر کودک ارتباط عاطفی واقعی با او برقرار می کنند که از نظر روحی بسیار اهمیت دارد.
چه مواردی در سونوگرافی بررسی می شود؟تشخیص بارداری ،بررسی سلامت و رشد جنین،تکامل قلب واعضای داخلی و کنترل ضربان قلب،محل قرارگیری جفت ،بررسی اختلالات جنینی، وجود ناهنجاری های جنینی،میزان مایع امنیوتیک ،وجود حاملگی خارج از رحم وسقط ،چند قلویی،بررسی سن بارداری