همسراني که مدام قهر و آشتي مي کنند بخوانند !
ترانه احساس درماندگي مي کرد و نمي دانست در گفت وگوي تلفني با مشاور بايد تمام جزئيات مشکلش را بيان کند يا خير. آشکارترين چيزي که مي شد در رفتار او احساس کرد نياز به گفت وگو با شخصي غير از همسرش بود...
معلوم نيست اين چند دهمين باري است که در طول يک سال و نيم که از عقدشان مي گذرد، با هم قهر کرده اند. ترانه احساس درماندگي مي کرد و نمي دانست در گفت وگوي تلفني با مشاور بايد تمام جزئيات مشکلش را بيان کند يا خير.
آشکارترين چيزي که مي شد در رفتار او احساس کرد نياز به گفت وگو با شخصي غير از همسرش بود. همسري که به دليل به وجود آمدن يک اختلاف، چند روزي است با ترانه قهر کرده است و با او صحبت نمي کند.
«قهر» يکي از مهلک ترين آسيب هاي يک رابطه است!
قهر، يک رفتار کودکانه است. اين اولين چيزي است که بايد درباره قهر بدانيم. پس هر کدام از ما که از اين حربه به عنوان يک رفتار دفاعي يا رفتاري براي آزار دادن همسرمان يا به هر نيت ديگري استفاده مي کنيم بايد بپذيريم که اصلا به عنوان يک فرد عاقل و بالغ ظاهر نشده ايم! حتي کودکان گاهي پس از قهرهاي شديد با دوستانشان پس از چند دقيقه يا چند ساعت آشتي مي کنند و دوباره بازي پرنشاط خود را از سرمي گيرند، گويي به بي اهميتي قهر پي مي برند اما خيلي از آدم بزرگ ها همچنان در رفتار کودکانه خود باقي مي مانند!البته ناراحت شدن و به اصطلاح «سرسنگين بودن» با همسر زماني که از دست او ناراحت هستيم، هميشه «بد» نيست، حتي مي تواند در شرايطي به عنوان راهي و نشانه اي براي آگاه کردن او از رفتار اشتباهش موثر هم باشد ولي در برخي شرايط و نه هميشه و نه براي مدتي طولاني!
وقتي قهر کردن نازکشيدن را به دنبال ندارد!
متاسفانه قهر کردن بيشتر در بانوان ديده مي شود و تا وقتي همسر آن ها پا پيش نگذارد، عذرخواهي نکند و به اصطلاح «منت کشي» نکند، آن ها از چهارپاي شيطان پايين نمي آيند! البته طرح اين مسئله درباره خانم ها اين موضوع را نفي نمي کند که بسياري از مردان نيز به اين آسيب مبتلا هستند. در مواردي که خطاي همسر به صورت عمد و به دفعات تکرار مي شود و راه حل هاي ساده احتمالي موثر واقع نمي شود، استفاده از قهر تا سطحي مجاز است. ولي تکرار آن يا طولاني شدن مدت آن، براي رابطه زناشويي بسيار مضر است.
چرا همسران قهر مي کنند؟
جواد بهروزي فر، روان شناس باليني و کارشناس خانواده، چند دليل احتمالي را براي قهر همسران بيان مي کند: گاهي زوجين نمي توانند منظور و پيام خود را به يکديگر منتقل کنند؛ بنابراين يکي از زوجين احساس ناکامي مي کند و گمان مي کند مورد بي توجهي همسرش قرار گرفته است. بنابراين دچار دلخوري و خشم مي شود و تصميم به قطع رابطه کوتاه مدت يا همان قهر مي گيرد، البته عمق و ميزان قطع رابطه به اهميت پيام بستگي دارد و ممکن است از چند ساعت تا چند روز هم طول بکشد.
فقط خودت را مي بيني
دليل دوم باز هم در رابطه با گفت وگوي ناموفق زوجين مطرح است، گاهي يکي از طرفين خودمحورانه صحبت مي کند يعني مطالب خود را با تصورات و با توجه به نيازهاي خودش مطرح مي کند و تصورات و نيازهاي طرف مقابل را در نظر نمي گيرد که اين خودمحوري باعث دلخوري و قطع رابطه طرف مقابل مي شود؛ زيرا در اين جا مسئله تفاوت نگاه و نگرش وجود دارد و احساس نااميدي و يأس جزئي در فرد، ايجاد مي شود.
وقتي نمي شود گفت بالاي چشمت ابروست!
بهروزي فر دليل سوم را به بعد شخصيتي يا درون فردي ربط و ادامه مي دهد:ممکن است شخص، عزت نفس پايين يا آسيب ديده اي داشته باشد که در اين صورت وقتي در شرايط يا در معرض اختلاف عقيده يا سليقه با ديگران قرار مي گيرد، راهي جز قهر کردن برايش باقي نمي ماند.
در همين مواقع است که اصطلاحا مردم مي گويند: «به فلاني زود برمي خوره» يا «نمي شه بهش گفت بالاي چشمت ابروست».اين کارشناس خانواده تاکيد مي کند: قهر کردن مانند ريختن زباله ها زير فرش خانه است، مشکل با قهرکردن حل نمي شود زيرا افراد بعد از چند دقيقه، چند ساعت يا چند روز سعي مي کنند دوباره با هم ارتباط برقرار کنند ولي مشکل به جاي خود باقي است.
از همسرتان باج نگيريد!
دليل بعدي با عنوان «بازيابي عاطفي» از سوي بهروزي فر مطرح مي شود: اگر دليل قبلي ناآگاهانه بروز مي کند، اين دليل کمي آگاهانه است، يعني فرد در فرآيند شکل گيري شخصيت اش از کودکي تا بزرگسالي راهي را براي رسيدن به هدف انتخاب مي کند که نوعي «باج گيري عاطفي» از ديگران است.
کودکي که براي رسيدن به خواسته اش بهانه گيري مي کند يا روي نقطه ضعف والدينش انگشت مي گذارد و از اين طريق به هدفش مي رسد، ممکن است در بزرگسالي هم اين کار را انجام دهد، براين اساس با همسرش قهر مي کند و با خود مي گويد مي توانم با حرف نزدن و قهر کردن با همسرم به هدفم برسم.
عوارض قهر
خود فرد، بيش از همه در معرض پيامدهاي منفي قهر است. اين روان شناس در تشريح آثار قهر با بيان اين جمله ادامه مي دهد: وقتي قهر رخ مي دهد، نشان مي دهد که فشار زيادي روي فرد است زيرا مي خواهد خودش را حفظ کند، او در حال تجربه تهديد است و با قهر، انرژي رواني زيادي را از دست مي دهد.
بهروزي فر با بيان اين که قهر موجب ايجاد فاصله عاطفي و شناختي بين دو طرف مي شود، مي افزايد: قهر کردن هاي زياد و طولاني مدت به مرور زمان موجب دلسردي مي شود. حتي فضايي که براي عشق ورزيدن به هم وجود دارد،ميگنا دات آي آر مي تواند به فضاي هم زيستي محض تبديل شود و زوجين به جاي مراوده هاي عاطفي و رواني که به آن نياز دارند تنها به وظايف خود عمل مي کنند تا رابطه باقي بماند.
رفتارهاي جايگزين قهر
اين کارشناس خانواده در ادامه توصيه هايي به زوجين نيز دارد:
۱ - راهکار پايدارتر اين است که زوجين آگاه باشند که قهر، رفتاري ناکارآمد است و اگر زماني در کودکي فايده اي برايشان داشته، ديگر در شرايط فعلي فايده اي براي آن ها ندارد، بلکه بايد به دنبال يافتن راه حل باشند.
۲ - زوجين در نظر داشته باشند رفتار ناکارآمدتر براي مدت زمان محدود آن ها را به اهدافشان مي رساند. چون سرانجام طرف مقابل در برابر اين رفتار مي ايستد و ديگر باج نمي دهد.
۳ - زوجين مهارت هاي ارتباط موثر را ياد بگيرند و حتي در سخت ترين شرايط هم به هم فرصت بدهند و بدانند وقتي احساس ناکامي دارند، دچار خشم و هيجان و خستگي مي شوند و نمي توانند استدلال منطقي داشته باشند پس بايد به هم فرصت بدهند و صحبت کنند. آن ها بايد با موضوع و مشکل خود روبه رو شوند و راه حل پيدا کنند.
گاهي افراد موضوع اصلي را ناديده مي گيرند و پشت سر مي اندازند ولي اين موضوع يک روز ظهور مي کند و خود را نشان مي دهد، پس زوجين قهر را با بي توجهي به مسئله و مشکل اصلي تمام نکنند و با هم صحبت کنند اگر بار اول دعوايشان شد، بار دوم صحبت کنند، اگر باز هم دعوا کردند بار سوم صحبت کنند و اگر مي توانند از مشاوره متخصص و متعهد کمک بگيرند تا اين مشکل پيشرفت نکند!/
